કારતક માસના શુક્લ પક્ષમાં આવતી પૂર્ણિમાના દિવસનું ઘણું મહત્વ છે. મહિનાની પૂર્ણિમાનું પોતાનું વિશેષ સ્થાન છે. પરંતુ કારતક માસની પૂર્ણિમાની એક અલગ જ માન્યતા છે. આ પૂર્ણિમાના દિવસે દેવ દિવાળીનો તહેવાર પણ ઉજવવામાં આવે છે. આ પૂર્ણિમા તિથિ 15 નવેમ્બરના રોજ સવારે 6:20 વાગ્યે શરૂ થશે અને 15 નવેમ્બરની મધ્યરાત્રિએ 2:59 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર કારતક પૂર્ણિમાના દિવસે સ્નાન અને દાન કરવાથી જીવનમાં સમૃદ્ધિ અને ખુશીઓ આવે છે. આ દિવસને સુખ અને શાંતિનું પ્રતિક પણ માનવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે આ વર્ષે કાર્તિક પૂર્ણિમા કયા શુભ યોગમાં મનાવવામાં આવશે? આવો જાણીએ કે કાર્તિક પૂર્ણિમાના દિવસે કયા શુભ યોગો બની રહ્યા છે. જેના કારણે દાન અને દાનનું વિશેષ ફળ મળે છે. આવો જાણીએ કારતક માસનું મહત્વ.
કાર્તિક પૂર્ણિમાના દિવસે પવિત્ર નદીમાં સ્નાન કરવું શુભ માનવામાં આવે છે
ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર કાર્તિક પૂર્ણિમાના આ પવિત્ર તહેવાર પર પવિત્ર નદીમાં સ્નાન અને દીવાનું દાન કરવાનું વિશેષ મહત્વ છે. એવી માન્યતા છે કે આ દિવસે યોગ્ય સમયે નદીમાં સ્નાન કરવાથી વ્યક્તિના તમામ પાપ ધોવાઈ જાય છે અને તેના ઘરમાં સુખ-શાંતિ આવે છે. કારતક માસની પૂર્ણિમાના આ પવિત્ર દિવસે જરૂરિયાતમંદોને દાન આપવાની અને ભૂખ્યા લોકોને ભોજન કરાવવાની પણ પરંપરા છે.
કારતક મહિનો ભગવાન વિષ્ણુને વિશેષ પ્રિય છે. અને કારતક પૂર્ણિમાનો દિવસ ભગવાન શિવને સમર્પિત છે. આ દિવસે ભગવાન શિવ, વિષ્ણુ અને માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી જીવનમાં સમૃદ્ધિ, સુખ અને શાંતિ આવે છે.
30 વર્ષ પછી કારતક પૂર્ણિમાના દિવસે આ શુભ યોગ બનશે
આ કાર્તિક પૂર્ણિમાના શુભ અવસર પર ચંદ્ર અને મંગળ બંને એકબીજાની રાશિમાં પરિવર્તિત થશે. જે બાદ વિશેષ યોગ બનશે. બંને ગ્રહોના પરિવર્તન પછી તેઓ એકબીજાની રાશિમાં સ્થિત રહેશે. કારતક પૂર્ણિમાની રાત્રે ગજકેસરી રાજયોગ રચાઈ રહ્યો છે. આ ઉપરાંત બુધાદિત્ય રાજયોગ પણ આ દિવસે રચાશે. હિંદુ કેલેન્ડર મુજબ લગભગ 30 વર્ષ પછી કાર્તિક પૂર્ણિમાના દિવસે શશ રાજયોગની રચના થઈ રહી છે. આ રીતે કારતક પૂર્ણિમાના દિવસે કરવામાં આવેલ ઉપાયો અને પરોપકારના કાર્યો અત્યંત લાભદાયી સાબિત થશે.
ભગવાન વિષ્ણુ મત્સ્ય અવતારમાં પાણીમાં રહે છે
કારતક માસની પૂર્ણિમાના દિવસે એક ધાર્મિક કથા પ્રચલિત છે. આ તહેવારને લઈને એવી માન્યતા છે કે ભગવાન શિવે ત્રિપુરાસુર નામના રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો. આ કારણથી કાર્તિક પૂર્ણિમાને ત્રિપુરાસુર પૂર્ણિમા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ જ કારણ છે કે આ દિવસને દેવ દિવાળી તરીકે પણ ખાસ ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કાર્તિક પૂર્ણિમા સુધી ભગવાન વિષ્ણુ મત્સ્ય અવતારમાં પાણીમાં રહે છે. તેથી, આ દિવસે પાણીમાં દીવો પ્રગટાવવાની પરંપરા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.