કોંગ્રેસે મંગળવારે સુપ્રીમ કોર્ટના વન વ્યાખ્યાના આદેશની પ્રશંસા કરતા કહ્યું કે I.N.D.I ગઠબંધન સરકાર પર્યાવરણનું રક્ષણ કરશે. કોંગ્રેસના મહાસચિવ જયરામ રમેશે જણાવ્યું હતું કે ‘ઇલેક્ટોરલ બોન્ડ કૌભાંડ’ પછી સુપ્રીમ કોર્ટે મોદી સરકારની ‘મોટી ગેરકાયદે અને વિનાશક’ યોજનાઓ પર રોક લગાવી દીધી છે. પૂર્વ પર્યાવરણ મંત્રી રમેશે એક મીડિયા રિપોર્ટને પણ ટેગ કર્યો જેમાં સુપ્રીમ કોર્ટે નિર્દેશ આપ્યો હતો કે શબ્દકોશમાં ‘વન’નો અર્થ લાગુ કરવામાં આવે.
તમને જણાવી દઈએ કે સુપ્રીમ કોર્ટે પર્યાવરણીય મંજૂરીનું ઉલ્લંઘન કરતા પ્રોજેક્ટ્સને આપવામાં આવેલી ગેરકાયદેસર પરવાનગીઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. 1996ના નિર્ણય મુજબ જંગલની શબ્દકોશની વ્યાખ્યાને અનુસરવામાં આવે તેવો આદેશ પણ આપવામાં આવ્યો છે.
કોંગ્રેસે પીએમ મોદી પર આરોપ લગાવ્યો
કોંગ્રેસના નેતા રમેશે આરોપ લગાવ્યો કે, ‘વડાપ્રધાન પોતાના કોર્પોરેટ નજીકના મિત્રોને ફાયદો પહોંચાડવા માટે ભારતના જંગલોને સોંપવાનું અને પર્યાવરણને પ્રદૂષિત કરવાનું સરળ બનાવવા માગતા હતા, તેથી સૌ પ્રથમ તેમણે 2017માં નિયમોમાં ફેરફાર કર્યા જેથી તેમના માટે વન મંજૂરીનું ઉલ્લંઘન કરવાનું સરળ બને. જયરામ રમેશે દાવો કર્યો હતો કે કોલસાની ખાણો, ફેક્ટરીઓ અને સિમેન્ટ પ્લાન્ટ્સ સહિત મોટા કોર્પોરેટ્સના 100 થી વધુ પ્રોજેક્ટ્સને પર્યાવરણીય મંજૂરીના ઉલ્લંઘનમાં ખુલ્લેઆમ કામ શરૂ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ, 2023 માં, મોદી સરકાર ફોરેસ્ટ કન્ઝર્વેશન એમેન્ડમેન્ટ લઈને આવી, જેણે 2 લાખ ચોરસ કિલોમીટર જંગલોનું રક્ષણ છીનવી લીધું.
1996ના સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયનું સંપૂર્ણ ઉલ્લંઘન
જયરામ રમેશે દાવો કર્યો હતો કે આ 1996ના સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણયનું સંપૂર્ણ ઉલ્લંઘન છે. આ સુધારાથી ‘ડીમ્ડ ફોરેસ્ટ’ તેમજ નોર્થ ઈસ્ટના જંગલોને દૂર કરવાનું સરળ બન્યું હશે. રમેશે કહ્યું, ‘આભારપૂર્વક, સુપ્રીમ કોર્ટે આ બંને ગેરકાયદે પગલાં પર રોક લગાવી દીધી છે.’
રમેશે આરોપ લગાવ્યો કે એક પછી એક મોદી સરકારના કૌભાંડો અને છેતરપિંડીનો પર્દાફાશ સુપ્રીમ કોર્ટમાં થઈ રહ્યો છે. 2023ના ફોરેસ્ટ કન્ઝર્વેશન એક્ટમાં થયેલા સુધારાને પડકારતી અરજીઓના બેચ સાથે કામ કરતા ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલા અને જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની બેન્ચે સોમવારે રાજ્ય સરકારો અને કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશોને તેમના અધિકારક્ષેત્રમાં જંગલની જમીન ટ્રાન્સફર કરવા માટે સૂચના આપી હતી. 31 માર્ચ સુધીમાં કેન્દ્રને વિગતો પ્રદાન કરો.
શું હતો સુપ્રીમ કોર્ટનો આદેશ?
તેના વચગાળાના આદેશમાં, ખંડપીઠે રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોને ટીએન ગોદાવર્મન થિરુમુલપાડ વિ. યુનિયન ઓફ ઈન્ડિયાના કેસમાં તેના 1996ના ચુકાદામાં સર્વોચ્ચ અદાલત દ્વારા નિર્ધારિત ‘જંગલ’ ની વ્યાખ્યા મુજબ કાર્ય કરવા જણાવ્યું હતું. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે સરકારી રેકોર્ડમાં જંગલ તરીકે નોંધાયેલી જમીનને ઓળખવાની પ્રક્રિયા સુધારેલા કાયદા મુજબ ચાલી રહી છે.
વાસ્તવમાં, અરજદારોએ આક્ષેપ કર્યો હતો કે સુપ્રીમ કોર્ટના ચુકાદામાં ‘જંગલ’ની વ્યાપક વ્યાખ્યા સુધારેલા કાયદામાં સમાવિષ્ટ કલમ 1A હેઠળ સંકુચિત કરવામાં આવી છે. સુધારેલા કાયદા મુજબ, ‘જંગલ’ તરીકે લાયક બનવા માટે જમીનને કાં તો જંગલ તરીકે સૂચિત કરવી જોઈએ અથવા સરકારી રેકોર્ડમાં ખાસ કરીને જંગલ તરીકે નોંધાયેલી હોવી જોઈએ.
