સનાતન ધર્મમાં, ચતુર્થી તિથિ ભગવાન ગણેશને સમર્પિત છે. પંચાંગ અનુસાર, ફાલ્ગુન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિને દ્વિજપ્રિયા ચતુર્થી સંકષ્ટી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પંચાંગ મુજબ, દ્વિજપ્રિયા ચતુર્થી સંકષ્ટી વ્રત આજે એટલે કે 16 ફેબ્રુઆરીના રોજ મનાવવામાં આવી રહ્યું છે. એવી ધાર્મિક માન્યતા છે કે આ દિવસે ભગવાન ગણેશની પૂજા અને ઉપવાસ કરવાથી વ્યવસાયમાં સફળતા મળે છે અને સુખ અને સમૃદ્ધિમાં વધારો થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો દ્વિજપ્રિયા ચતુર્થી સંકષ્ટીના શુભ સમય, પૂજા પદ્ધતિ અને અર્પણ વિશે જાણીએ.
દ્વિજપ્રિયા સંકષ્ટી ચતુર્થી તિથિ અને શુભ મુહૂર્ત
પંચાંગ મુજબ, ફાલ્ગુન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની ચતુર્થી તિથિ 15 ફેબ્રુઆરીએ રાત્રે 11:52 વાગ્યે શરૂ થઈ છે અને તિથિ 17 ફેબ્રુઆરીએ સવારે 02:15 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આવી સ્થિતિમાં, આજે એટલે કે 16 ફેબ્રુઆરીના રોજ દ્વિજપ્રિય સંકષ્ટી ચતુર્થીનું વ્રત રાખવામાં આવી રહ્યું છે.
ભગવાન ગણેશનો પ્રિય ભોગ
સંકષ્ટી ચતુર્થીના દિવસે પૂજા થાળીમાં મોદક, લાડુ, કલાકંદ, ખીર અને ફળો વગેરેનો સમાવેશ કરી શકાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભગવાન ગણેશને આ વસ્તુઓ અર્પણ કરવાથી પૂજાનો સંપૂર્ણ લાભ મળે છે. ભગવાન ગણેશ પણ પ્રસન્ન થાય છે.
સંકષ્ટી ચતુર્થી પર પૂજા કરવાની રીત
દ્વિજપ્રિયા સંકષ્ટી ચતુર્થીના દિવસે, સવારે વહેલા ઉઠો, સ્નાન કરો અને ભગવાન ગણેશની મૂર્તિ અથવા ચિત્ર મૂકો. હવે તેમને ફૂલો અને ફળો વગેરે અર્પણ કરો. દેશી ઘીનો દીવો પ્રગટાવો અને આરતી કરો. ગણેશ ચાલીસાનો પાઠ કરો. ઝડપી વાર્તા સંભળાવો. તમારી મનપસંદ વસ્તુઓનો આનંદ માણો. સાંજે, ચંદ્ર જુઓ, તેને પાણી અર્પણ કરો અને તમારા ઉપવાસનો અંત કરો.
ભગવાન ગણેશના મંત્રો
1.’गणपूज्यो वक्रतुण्ड एकदंष्ट्री त्रियम्बक:।
नीलग्रीवो लम्बोदरो विकटो विघ्रराजक :।।
धूम्रवर्णों भालचन्द्रो दशमस्तु विनायक:।
गणपर्तिहस्तिमुखो द्वादशारे यजेद्गणम।।
2.ॐ श्रीं गं सौभ्याय गणपतये वर वरद सर्वजनं मे वशमानय स्वाहा।
3.ॐ हस्ति पिशाचि लिखे स्वाहा।
4.ॐ गं क्षिप्रप्रसादनाय नम।
