શું સૌથી મોટા IPO માં રોકાણ કરવું જોઈએ? ડીએલએફ, રિલાયન્સ પાવર અને પેટીએમને થયું હતું ભારે નુકસાન

અલબત્ત, હ્યુન્ડાઈ હાલમાં ભારતની બીજી સૌથી મોટી કંપની છે, જે વિશ્વનું ત્રીજું સૌથી મોટું કાર બજાર છે. ભારતને લઈને તેની યોજના પણ લાંબા ગાળાની છે. તેમ છતાં, એ યાદ રાખવું જોઈએ કે ભૂતકાળમાં, ડીએલએફ લિમિટેડ, રિલાયન્સ પાવર, પેટીએમ જેવી કંપનીઓએ દેશના સૌથી મોટા આઈપીઓ તરીકે તેમના આઈપીઓનું માર્કેટિંગ કર્યું હતું, પરંતુ તેમાં રોકાણ કરનારા રોકાણકારોને માત્ર નુકસાન થયું હતું.

ડીએલએફથી રોકાણકારો નિરાશ

રિયલ એસ્ટેટ ક્ષેત્રની પ્રખ્યાત કંપની DLFએ વર્ષ 2007માં તેના IPOને સૌથી મોટો ઈશ્યુ તરીકે બ્રાંડ કર્યો હતો. તેના IPOનું કદ રૂ. 9,187 કરોડ હતું. આ ઈસ્યુ લગભગ સાડા ત્રણ ગણો ઓવરસબસ્ક્રાઈબ થઈ ગયો હતો, પરંતુ રિટેલ રોકાણકારો માટે આરક્ષિત શેર્સ માટે બહુ ઉત્સાહ જોવા મળ્યો ન હતો.

આઈપીઓની કિંમત શેર દીઠ રૂ. 525 નક્કી કરવામાં આવી હતી. લગભગ પાંચ વર્ષ પછી, કંપનીએ 600 રૂપિયા પ્રતિ શેરના દરે બાયબેક કરવાનો નિર્ણય કર્યો. DLF એ વર્ષ 2008માં લગભગ રૂ. 1200ની તેની સર્વકાલીન ઊંચી સપાટી બનાવી હતી. પરંતુ, 16 વર્ષ પછી પણ તે ફરી ક્યારેય તે સ્તરે પહોંચ્યું નથી. હાલમાં DLFના શેર 850 રૂપિયાની આસપાસ ટ્રેડ થઈ રહ્યા છે.
રિલાયન્સ પાવર પણ ખરાબ હાલતમાં છે

અબજોપતિ ઉદ્યોગપતિ મુકેશ અંબાણીના નાના ભાઈ અનિલ અંબાણીની માલિકીની રિલાયન્સ પાવરે 2008માં રૂ. 11,563 કરોડનો IPO લોન્ચ કર્યો હતો. કંપનીએ તેને દેશના સૌથી મોટા IPO તરીકે પણ પ્રમોટ કર્યો હતો. ઇશ્યૂ 72 વખત સબસ્ક્રાઇબ થયો હતો. રિટેલ રોકાણકારો માટે શેરની કિંમત 430 રૂપિયા પ્રતિ શેર નક્કી કરવામાં આવી હતી.

પરંતુ, શેરબજારમાં રિલાયન્સ પાવરની એન્ટ્રી ખૂબ જ ખરાબ રહી હતી. તે ક્યારેય તેની ઈશ્યુ કિંમત સુધી પહોંચી નથી. હજુ પણ રિલાયન્સ પાવરની સ્થિતિ બહુ સારી નથી. તે ઘણા કાયદાકીય વિવાદોમાં ફસાયેલ છે. વર્ષ 2020માં તેનો હિસ્સો ઘટીને 1 રૂપિયા પર આવી ગયો હતો. હાલમાં રિલાયન્સ પાવર રૂ.45ની આસપાસ ટ્રેડ કરી રહ્યો છે.

Paytm પણ નાદાર

સ્થાનિક ફિનટેક કંપની Paytmના IPOને લઈને ઘણી ચર્ચા થઈ હતી. તેનો IPO 2021માં રૂ. 2,150ની કિંમતે આવ્યો હતો. પેટીએમના વરિષ્ઠ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે તેઓ તેમના શેરની ઇશ્યૂ કિંમત હજી વધારે રાખી શક્યા હોત. પરંતુ, તેઓ ઇચ્છતા હતા કે IPO રોકાણકારો પણ કેટલાક પૈસા કમાય. પરંતુ, શેરબજારમાં Paytmની એન્ટ્રી 9 ટકા ડિસ્કાઉન્ટ સાથે થઈ. લિસ્ટિંગના દિવસે વધુ ઘટાડો થયો હતો અને તે 1,564 પર બંધ થયો હતો.

મે 2024માં તે ઘટીને રૂ.310ની નીચી સપાટીએ આવી ગયો હતો. જો કે, તે ત્યાંથી બાઉન્સ બેક થયું અને હાલમાં રૂ. 700 ની આસપાસ ટ્રેડ કરી રહ્યું છે. જો કે, તેની લિસ્ટિંગ કિંમત સુધી પહોંચવા માટે તેની પાસે હજુ બમણી મુસાફરી છે.
માત્ર કોલ ઈન્ડિયા અપવાદ છે

સરકારી કોલસા કંપની કોલ ઈન્ડિયાનો આઈપીઓ વર્ષ 2010માં આવ્યો હતો. જોકે, આ IPO સરકારના ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ પ્રોગ્રામનો એક ભાગ હતો. ઇશ્યૂનું કદ રૂ. 15,200 કરોડ હતું. IPO 15 વખત સબસ્ક્રાઇબ થયો હતો અને રૂ. 245નો શેર રૂ. 287.75 પર લિસ્ટ થયો હતો. હાલમાં તેના શેરની કિંમત 500 રૂપિયાની આસપાસ છે.

જો કે, કોલ ઈન્ડિયા છેલ્લા 14 વર્ષના ગાળામાં માત્ર બમણો થયો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ઘણા શેરોએ મલ્ટિબેગર રિટર્ન આપ્યું છે. ભારતીય શેરબજારની ગતિને ધ્યાનમાં લઈએ તો કોલ ઈન્ડિયાના વળતરને આકર્ષક કહી શકાય નહીં.

હ્યુન્ડાઈના આઈપીઓ પર નિષ્ણાતોનો અભિપ્રાય

Hyundaiનો IPO 15 ઓક્ટોબરથી 17 ઓક્ટોબર સુધી ખુલશે. તેની પ્રાઇસ બેન્ડ પ્રતિ શેર રૂ. 1,865-1,960 છે. લોટ સાઈઝ 7 શેર હશે. બ્રોકરેજ કંપનીઓએ Hyundai Motor India (HMIL)ના IPOમાં લાંબા ગાળાના રોકાણની સલાહ આપી છે. એક ડઝન બ્રોકરેજ કંપનીઓએ તેમના અહેવાલોમાં હ્યુન્ડાઈના આઈપીઓને લાંબા ગાળાના રોકાણની સલાહ આપી છે.

જોકે, હ્યુન્ડાઈના આઈપીઓના ગ્રે માર્કેટ પ્રીમિયમ (જીએમપી)માં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. તેની પ્રારંભિક જીએમપી રૂ. 1 હજારથી વધુ હતી. પરંતુ, હવે તેનું જીએમપી સંપૂર્ણપણે ક્રેશ થઈ ગયું છે. હાલમાં, હ્યુન્ડાઈની GMP માત્ર 3 ટકા એટલે કે લગભગ રૂ. 65નો લિસ્ટિંગ ગેઇન સૂચવે છે.

ઇન્વેસ્ટમેન્ટ લિમિટેડના રિસર્ચ હેડએ જણાવ્યું હતું કે, ‘હ્યુન્ડાઇના IPOને લઈને રોકાણકારોમાં એવો જ ઉત્સાહ જોવા મળશે જેટલો બે દાયકા પહેલા મારુતિ સુઝુકીના IPOમાં જોવા મળ્યો હતો. સમસ્યા એ છે કે ઘણા મોટા IPO આવી ગયા છે અને રોકાણકારોએ નક્કી કરવાનું છે કે ક્યાં રહેવું અને ક્યાં છોડવું.