જો તમે સ્વસ્થ ભવિષ્ય ઇચ્છતા હોવ તો બાળકોના સ્વાસ્થ્યનું ધ્યાન રાખવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ બની જાય છે. આરોગ્ય નિષ્ણાતો કહે છે કે જો બાળપણથી જ યોગ્ય આહાર અને કસરતની આદત કેળવવામાં આવે તો તે ભવિષ્યમાં અનેક પ્રકારના ગંભીર રોગોને રોકવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે.
ડોક્ટરો કહે છે કે, અમે સામાન્ય રીતે નાના બાળકોને લલચાવવા માટે ચિપ્સ, નમકીન, ચોકલેટ અને કૂકીઝ આપીએ છીએ; આ બાબતો ભવિષ્યમાં ઘણી ગંભીર બીમારીઓનું જોખમ વધારી શકે છે. જો તમારા ઘરમાં કોઈ નાનું બાળક હોય, તો તમારે તેના ખાવા-પીવાનું ખાસ ધ્યાન રાખવું જોઈએ.
શું આજની તમારી નાની ભૂલો ભવિષ્યમાં તેમના સ્વાસ્થ્ય માટે ગંભીર સમસ્યાઓનું કારણ નહીં બને?
બાળકોને પૌષ્ટિક ખોરાક આપો
ડોક્ટરો કહે છે કે, બે વર્ષ સુધીના બાળકોને પૌષ્ટિક અને ઉંમરને અનુરૂપ ખોરાક આપવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે આ તેમના શારીરિક અને માનસિક વિકાસનો પાયો છે. આ ઉંમરે, બાળકોનું પાચનતંત્ર અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ સંપૂર્ણપણે વિકસિત થતી નથી, તેથી કેટલાક ખોરાક હાનિકારક પણ હોઈ શકે છે.
૬ મહિનાથી ૨ વર્ષ સુધીના બાળકોનો આહાર તેમના ભવિષ્યના નિર્માણમાં મદદ કરે છે, જેને ગંભીરતાથી લેવું જોઈએ. બાળરોગ ચિકિત્સકો શું કહે છે?
બાળરોગ નિષ્ણાત ડૉ. રવિ મલિક કહે છે કે, એક વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકને મીઠું ન આપવું જોઈએ અને બે વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકને ખાંડ ન આપવી જોઈએ.
અમેરિકન એકેડેમી ઓફ પેડિયાટ્રિક્સ (AAP) ના નિષ્ણાતોના મતે, એક વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોની કિડની નબળી હોય છે અને તેઓ સોડિયમનું યોગ્ય રીતે સંચાલન કરી શકતા નથી. આવા બાળકોને ભવિષ્યમાં હાઈ બ્લડ પ્રેશર અથવા હૃદય રોગ થવાનું જોખમ હોઈ શકે છે.
તેવી જ રીતે, જો તમે બે વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોને ખાંડવાળી વસ્તુઓ, મીઠાઈઓ, ચોકલેટ વગેરે ખાવા આપો છો, તો તેનાથી બાળકોમાં સ્થૂળતા અને ડાયાબિટીસનું જોખમ વધે છે. આવા બાળકોમાં હૃદય રોગનું જોખમ પણ વધારે હોઈ શકે છે. એક વર્ષથી ઓછી ઉંમરના બાળકોને પણ જ્યુસ ન આપવો જોઈએ કારણ કે તેમાં ખાંડ પણ હોઈ શકે છે.
જો આ ઉંમરે બાળકોને ખાંડનું વ્યસની બનાવવામાં આવે, તો ભવિષ્યમાં 5-6 વર્ષની ઉંમરે તે ખાવાની તૃષ્ણા વધારે છે, જે સ્થૂળતા અને ટાઇપ-2 ડાયાબિટીસ તરફ દોરી શકે છે.
૬ મહિના સુધીના બાળકો માટે વિશિષ્ટ સ્તનપાન
વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા અને AAP બંને પ્રથમ 6 મહિના માટે ફક્ત સ્તનપાનની ભલામણ કરે છે કારણ કે તે બાળકની રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત બનાવે છે અને ચેપ સામે રક્ષણ આપે છે. આ સમય દરમિયાન બાળકોને પાણી પણ ન આપો. બાળકો માટે જરૂરી પોષક તત્વો માતાના દૂધ દ્વારા સરળતાથી પૂરા થાય છે.
૬ મહિનાથી ૧૨ મહિના સુધી સ્તનપાન સાથે પૂરક ખોરાક આપો. પહેલા ખોરાક સાદો, નરમ અને ઓછી માત્રામાં આપો જેમ કે દાળ, મસૂરનું પાણી વગેરે. આ પછી, બાળકોને છૂંદેલા ફળો (કેળા, સફરજન), બાફેલા અને છૂંદેલા શાકભાજી (ગાજર, બટેટા, દૂધી), ભાત, ખીચડી અને સરળતાથી સુપાચ્ય ખોરાક આપી શકાય છે.
