Mouth Cancer: વિશ્વભરમાં કેન્સરના કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. મોઢાનું કે મોંનું કેન્સર ફેફસાં, પ્રોસ્ટેટ અને લીવર કેન્સર જેટલું ઘાતક છે. વર્ષ 2002માં મોઢાના કેન્સરને કારણે 57 લોકોના મોત થયા હતા. જોકે, 2021 સુધીમાં આ સંખ્યા બમણી થઈને 103 થઈ ગઈ છે. વૈશ્વિક સ્તરે, દર વર્ષે મોઢાના કેન્સરના અંદાજે 377,000 કેસ જોવા મળે છે. આ કેસો વાર્ષિક 177,000 થી વધુ મૃત્યુનું કારણ બને છે, જે કેન્સર સંબંધિત તમામ મૃત્યુના લગભગ 2% છે. ડો. ગુણીતા સિંઘ, ડેન્ટલ સર્જન, મોઢાના કેન્સરના કારણો તેમજ તેનાથી બચવાના ઉપાયો જાણે છે.
મૌખિક કેન્સર શું છે?
મોંનું કેન્સર, જેને મૌખિક કેન્સર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, હોઠ, પેઢાં, જીભ, ગાલ, તાળવું અને મોંના ફ્લોર સહિત મોંના વિવિધ ભાગોમાં વિકાસ કરી શકે છે.
મોઢાના કેન્સરના કારણો શું છે?
ભારતમાં, મોઢાના કેન્સરના મુખ્ય કારણોમાંનું એક તમાકુનું સેવન છે. આમાં ગુટખા, જર્દા, ખૈની, સિગારેટ, બીડી અને હુક્કા જેવા વિવિધ સ્વરૂપોનો સમાવેશ થાય છે. ક્રોનિક તમાકુના ઉપયોગને કારણે યુવાનો અને પુખ્ત વયના લોકો બંનેને મોઢામાં ગાંઠો થવાનું જોખમ વધારે છે. વધુમાં, વધુ પડતા આલ્કોહોલનું સેવન મોઢાના કેન્સરનું જોખમ વધારે છે.
સૂર્યના સંપર્કમાં આવવાથી હોઠનું કેન્સર પણ થઈ શકે છે, જ્યારે ક્રોનિક તણાવ મૌખિક કેન્સરના વિકાસમાં ફાળો આપી શકે છે. છેલ્લે, નબળા ફીટ ડેન્ટલ પ્રોસ્થેટિક્સ અને તીક્ષ્ણ દાંત પણ મોઢાના કેન્સરના વિકાસમાં પરિબળ બની શકે છે.
મોઢાના કેન્સરને કેવી રીતે અટકાવવું?
મૌખિક સ્વાસ્થ્ય પર ધ્યાન આપો
દિવસમાં બે વાર તમારા દાંત સાફ કરો. માઉથવોશનો ઉપયોગ કરો. તમારા પેઢાંની માલિશ કરો અને તમારા દાંતની સાથે તમારી જીભને નિયમિતપણે સાફ કરો.
દંત ચિકિત્સક સાથે નિયમિત ચેકઅપ કરાવતા રહો
તમારા મોંમાં કોઈપણ સમસ્યાને વહેલી તકે પકડવા માટે ડેન્ટલ ચેકઅપ કરાવતા રહો. આ મુલાકાતોને મુલતવી રાખશો નહીં કારણ કે વહેલી તપાસથી સારા પરિણામો મળે છે.
ધૂમ્રપાન, તમાકુ અને દારૂનું સેવન ઓછું કરો
આ કેન્સરના મુખ્ય કારણો છે, તેથી તેમને સંપૂર્ણપણે ટાળવું શ્રેષ્ઠ છે.
સ્વસ્થ આહાર લો
કીવી, બ્લૂબેરી અને ગ્રીન ટી જેવા એન્ટીઑકિસડન્ટ સમૃદ્ધ ખોરાક સાથેનો સ્વસ્થ આહાર ઘણા પ્રકારના કેન્સરને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે.
સૂર્યના સંપર્કને મર્યાદિત કરો
હોઠના કેન્સરનું જોખમ ઘટાડવા માટે તમારા હોઠને સીધા સૂર્યપ્રકાશથી સુરક્ષિત કરો.
તણાવનું સંચાલન કરો
તણાવ ઘટાડવા માટે યોગ અને ધ્યાનનો અભ્યાસ કરો, જે એકંદર આરોગ્ય અને સુખાકારી માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
વધુ પાણી પીવો
મૌખિક આરોગ્ય સહિત સમગ્ર આરોગ્ય માટે પાણી શ્રેષ્ઠ પીણું છે. જમ્યા પછી પાણી પીવાથી હાનિકારક તત્ત્વોને ધોવામાં મદદ મળે છે અને એસિડિક ખોરાકની અસરો ઓછી થાય છે. દરરોજ 3-4 લિટર પાણી પીવાનું લક્ષ્ય રાખો.