દેશમાં કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારો વ્યવસાય કરવાની સરળતા અને ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણને વેગ આપવા પર ભાર આપી રહી છે. તે જ સમયે, ભ્રષ્ટ સરકારી તંત્ર કંપનીઓ અને ઉદ્યોગસાહસિકો પાસેથી ગેરકાયદેસર રીતે નાણાંની ઉચાપત કરવા માટે તેની સંપૂર્ણ ક્ષમતાનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે, જેના કારણે દેશમાં ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સિંગલ વિન્ડો ક્લિયરન્સ અને બિઝનેસ કરવાની સરળતા જેવા પ્રયાસો નિરર્થક જણાય છે.
એક સર્વેમાં સામે આવ્યું છે કે લગભગ 66 ટકા કંપનીઓએ સરકારી સેવાઓ મેળવવા માટે લાંચ આપવી પડે છે. કંપનીઓએ દાવો કર્યો હતો કે તેઓએ સપ્લાયરની લાયકાત, ક્વોટેશન, ઓર્ડર અને પેમેન્ટ મેળવવા માટે લાંચ આપી હતી. સ્થાનિક વર્તુળોના અહેવાલ મુજબ, કુલ લાંચમાંથી 75 ટકા સરકારી વિભાગો જેવા કે કાયદાકીય, માપણી, ખોરાક, દવા, આરોગ્ય વગેરેના અધિકારીઓને આપવામાં આવી હતી.
54 ટકા લોકોને ફરજ પાડવામાં આવી હતી
ઘણા વેપારીઓએ પણ GST અધિકારીઓ, પ્રદૂષણ વિભાગ, મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન અને વીજળી વિભાગને લાંચ આપવાની જાણ કરી છે. છેલ્લા 12 મહિનામાં લાંચ આપનાર કંપનીઓમાંથી 54 ટકાએ આવું કરવાની ફરજ પડી હતી, જ્યારે 46 ટકાએ સમયસર કામ પૂરું કરવા માટે ચૂકવણી કરી હતી. આ પ્રકારની લાંચ ખંડણી સમાન છે.
સરકારી એજન્સીઓ સાથે કામ કરતી વખતે જાણી જોઈને કંપનીઓનું કામ અટકાવી દેવામાં આવે છે અને લાંચ લઈને જ ફાઈલ મંજૂર કરવામાં આવે છે. સીસીટીવી કેમેરા લગાવવાથી સરકારી કચેરીઓમાં ભ્રષ્ટાચાર ઓછો થયો નથી. સર્વેમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે સીસીટીવીથી દૂર બંધ દરવાજા પાછળ લાંચ આપવામાં આવે છે.
સરકારી વિભાગોમાં લાંચ લેવાના રસ્તા ખુલ્લા છે
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે સરકારી ઈ-પ્રોક્યોરમેન્ટ માર્કેટપ્લેસ જેવી પહેલ ભ્રષ્ટાચાર ઘટાડવા માટેના સારા પગલાં હોવા છતાં, સરકારી વિભાગોમાં લાંચ લેવાના રસ્તા ખુલ્લા છે. ભ્રષ્ટાચારના મુદ્દે ડેલોઈટ ઈન્ડિયાના પાર્ટનર આકાશ શર્માનું કહેવું છે કે ઘણી કંપનીઓને લાગે છે કે નીતિઓ અને પ્રક્રિયાઓના મામલામાં થોડા પૈસા ચૂકવવાથી તેઓ કાયદાકીય મોરચે કડક તપાસ અને દંડથી બચી જશે. આ સર્વેમાં 18,000 વેપારીઓના પ્રતિભાવો સામેલ હતા. આ સર્વે દેશના 159 જિલ્લાઓમાં કરવામાં આવ્યો હતો.
