પૂર્વી લદ્દાખમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LA) પર લશ્કરી તણાવને સમાપ્ત કરવા માટે ભારત અને ચીન વચ્ચે ગયા મહિને થયેલ સમજૂતીનો સંપૂર્ણ અમલ થવામાં સમય લાગશે. આ સમજૂતી મુજબ બંને દેશોએ પોતાના સૈનિકોને હટાવવાનું કામ શરૂ કરી દીધું છે.
કામ પૂર્ણ થવામાં સમય લાગશે
પેટ્રોલિંગની કામગીરી પણ શરૂ થઈ ગઈ છે, પરંતુ વર્ષ 2020 પહેલાની સ્થિતિમાં સૈનિકોને પોતપોતાના સ્થળોએ મોકલવાનું કામ પૂર્ણ કરવામાં સમય લાગશે. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે મંગળવારે ઓસ્ટ્રેલિયામાં એક જાહેર મંચ પર ભારત-ચીન સંબંધો વિશે પૂછવામાં આવેલા પ્રશ્નના જવાબમાં આ માહિતી આપી હતી. જયશંકરે કહ્યું કે બધું એક સાથે થવાનું નથી, અનેક સ્તરે ચર્ચા થશે.
બંને દેશો વચ્ચે કરાર
એપ્રિલ 2020 થી પૂર્વી લદ્દાખ નજીક LAC પર ભારત અને ચીન વચ્ચે તણાવ હતો, જેણે બંને દેશો વચ્ચેના સામાન્ય સંબંધોને પણ અસર કરી હતી. બંને તરફથી હજારો સૈનિકો અને ભારે લશ્કરી સાધનો તૈનાત કરવામાં આવ્યા હતા. સતત ચર્ચા કર્યા બાદ 21 ઓક્ટોબર, 2024ના રોજ બંને દેશો વચ્ચે સમજૂતી થઈ છે.
દ્વિપક્ષીય સંબંધો સામાન્ય
આ અંગે જયશંકરે કહ્યું કે વર્ષ 2020માં જે સ્થિતિ સર્જાઈ હતી તે પછી બંને દેશોની સેનાઓ એલએસી પર અમુક અંતરે તૈનાત કરવામાં આવી હતી, જે ખૂબ જ ચિંતાનો વિષય હતો. અમે આનો અંત લાવવા માટે સમાધાન કર્યું છે. તાજેતરમાં, વડા પ્રધાન (PM નરેન્દ્ર મોદી) અને રાષ્ટ્રપતિ (શી જિનપિંગ) વચ્ચે સહમતિ બની છે કે બંને દેશોના વિદેશ પ્રધાનો, રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારો અને અન્ય અધિકારીઓ એકબીજા સાથે ચર્ચા કરશે જેથી દ્વિપક્ષીય સંબંધોને સામાન્ય બનાવી શકાય. હવે આપણે આ ચર્ચાને કેવી રીતે અને કઈ ગતિએ આગળ લઈ જઈએ છીએ તેના પર નિર્ભર છે.
ભવિષ્ય માટે મહત્વપૂર્ણ
જયશંકરે કહ્યું કે અમારી પ્રાથમિકતા બંને દેશોની સેનાઓને એકબીજાથી દૂર મોકલવાની છે. શક્ય હોય ત્યાં સુધી, સેનાઓને તે સ્થાન પર મોકલવી જોઈએ જ્યાં તેઓ વર્ષ 2020 પહેલા હતા. આ કામ હજુ ચાલુ છે. બંને પક્ષોના સંતોષનું ધ્યાન રાખવું પડશે. જયશંકરે દ્વિપક્ષીય સંબંધો માટે રચનાત્મક અભિગમની જરૂરિયાતને સ્વીકારી અને કહ્યું કે ભારત-ચીન સંબંધો ભવિષ્ય માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
