છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં ભારત અને ચીન વચ્ચે સરહદ વિવાદમાં થોડી નરમાઈ જોવા મળી હતી. ડેપસાંગ અને ડેમચોકના ઘર્ષણ બિંદુઓ પર છૂટાછવાયા પછી, બંને દેશો વચ્ચે ફરી એકવાર વાતચીતનો રાઉન્ડ શરૂ થયો છે. મળતી માહિતી મુજબ, ભારતના સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજીત ડોભાલ ટૂંક સમયમાં ચીનના પ્રવાસે જવાના છે. આ દરમિયાન તેઓ તેમના સમકક્ષ અને વિદેશ મંત્રી વાંગ યીને મળી શકે છે. સૂત્રોનું કહેવું છે કે તેઓ બેથી ત્રણ દિવસ ચીનના પ્રવાસ પર રોકાઈ શકે છે. બંને દેશો આ પ્રવાસની તારીખ નક્કી કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.
સૂત્રોનું કહેવું છે કે NSA ડોભાલ ડિસેમ્બરના અંતમાં અથવા જાન્યુઆરીની શરૂઆતમાં જ ચીન જઈ શકે છે. આ દરમિયાન તેઓ વિશેષ પ્રતિનિધિ સ્તરની વાતચીત કરશે. ડોભાલ અને ચીનના વિદેશ મંત્રી વાંગ વચ્ચે 12 સપ્ટેમ્બરે રશિયાના સેન્ટ પીટર્સબર્ગમાં વાતચીત થઈ હતી. આ પછી જ, છૂટાછેડા અંગે સર્વસંમતિ બનવાનું શરૂ થયું અને પછી 21મી ઓક્ટોબરે અંતિમ નિર્ણય લેવામાં આવ્યો.
23 ઓક્ટોબરે બ્રિક્સ સંમેલન દરમિયાન વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વચ્ચે મુલાકાત પણ થઈ હતી. આ પછી, ચીનના વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકર અને વાંગ યી વચ્ચે 18 નવેમ્બરે રિયો ડી જાનેરોમાં G20 સંમેલનમાં વાતચીત થઈ. 20 નવેમ્બરે રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહ પણ તેમના ચીની સમકક્ષને મળ્યા હતા. તેઓ આસિયાન સંરક્ષણ પ્રધાન પ્લસ બેઠકમાં ભાગ લેવા આવ્યા હતા. પીએમ મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ શી વચ્ચેની બેઠક દરમિયાન નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે વાતચીતને આગળ કેવી રીતે લઈ જવામાં આવશે. બંને દેશો સરહદ વિવાદનું સમાધાન શોધવા સંમત થયા હતા.
ખાસ પ્રતિનિધિ તંત્રની શરૂઆત 2003માં જ થઈ હતી. તેનો ઉદ્દેશ્ય સરહદ વિવાદને ઉકેલવા માટેની વ્યૂહરચના તૈયાર કરવાનો હતો. આ પછી 22 વખત વાતચીત થઈ. છેલ્લી વખત 2019માં આ મિકેનિઝમ હેઠળ વાતચીત થઈ હતી. ત્યારબાદ 2020માં ગલવાન ખીણમાં અથડામણ થઈ અને બંને દેશો વચ્ચે તણાવ વધ્યો. જેમાં 20 ભારતીય જવાનો શહીદ થયા હતા. અનેક ચીની સૈનિકોએ પણ જીવ ગુમાવ્યા. ગલવાન ઘાટીની ઘટના બાદ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો અત્યંત તંગ બની ગયા હતા.
મીડિયા રિપોર્ટ્સ અનુસાર, આ વાતચીત દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે બફર ઝોન બનાવવા પર ચર્ચા થઈ શકે છે. આ સિવાય કોર્પ્સ કમાન્ડર સ્તરની વાતચીતની ભૂમિકા પણ નક્કી થઈ શકે છે. હાલમાં જ વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું હતું કે બંને દેશો વચ્ચે સંતુલન ફાયદાકારક સાબિત થશે. જો કે, આ સરળ કાર્ય નથી. હાલમાં તણાવ ઓછો કરવા અને વાતચીત દ્વારા આગળ વધવા પર ફોકસ છે.
