S. Jaishankar: ચીન દ્વારા અરુણાચલ પ્રદેશમાં 30 સ્થળોના નામ બદલવાનો ભારતે જડબાતોડ જવાબ આપ્યો છે. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે કહ્યું કે અરુણાચલ પ્રદેશ ભવિષ્યમાં પણ ભારતનું રાજ્ય હતું, છે અને રહેશે.
સોમવારે સુરતમાં પત્રકારો સાથે વાત કરતા જયશંકરે કહ્યું હતું કે નામ બદલવાથી કંઈ થશે નહીં. જો હું તમારા ઘરનું નામ બદલીશ, તો શું તે મારું થઈ જશે?
તેણે આગળ કહ્યું, “જો હું આજે તમારા ઘરનું નામ બદલીશ તો શું તે મારું થઈ જશે? અરુણાચલ પ્રદેશ ભારતનું રાજ્ય હતું, છે અને રહેશે. નામ બદલવાથી કંઈ થતું નથી અને તેની કોઈ અસર થતી નથી. તમે બધા જાણો છો કે. અમારી સેના ત્યાં (LAC) તૈનાત છે. સેનાના લોકો જાણે છે કે તેઓએ ત્યાં શું કરવાનું છે.”
આ પહેલા ચીને અરુણાચલને લઈને વધુ એક વિવાદાસ્પદ પગલું ભર્યું છે. રાજ્ય પર પોતાનો દાવો દાખવવાના પ્રયાસો વચ્ચે, તેણે ભારતીય રાજ્યમાં 30 સ્થાનોના નવા નામોની તેની ચોથી યાદી બહાર પાડી.
ચીને અરુણાચલના 30 સ્થળોને નવા નામ આપ્યા
રાજ્ય સંચાલિત અખબાર ગ્લોબલ ટાઈમ્સે રવિવારે અહેવાલ આપ્યો છે કે ચીનના નાગરિક બાબતોના મંત્રાલયે જાંગનાનમાં પ્રમાણિત ભૌગોલિક નામોની ચોથી સૂચિ બહાર પાડી છે. ચીન અરુણાચલ પ્રદેશને જંગનાન કહે છે અને રાજ્યને દક્ષિણ તિબેટનો ભાગ હોવાનો દાવો કરે છે.
અરુણાચલ પ્રદેશમાં 30 સ્થળો માટે વધારાના નામ મંત્રાલયની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર પોસ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે નવા નામ 1 મેથી લાગુ થશે. વિદેશી ભાષાઓમાં નામો કે જે ચીનના પ્રાદેશિક દાવાઓ અને સાર્વભૌમત્વના અધિકારોને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે તે અધિકૃતતા વિના સીધા અવતરણ અથવા અનુવાદિત કરવામાં આવશે નહીં.
2021માં 15 સ્થળોના નવા નામોની બીજી યાદી બહાર પાડવામાં આવી છે
ચીનના નાગરિક બાબતોના મંત્રાલયે 2017માં અરુણાચલ પ્રદેશમાં છ સ્થળોના પ્રમાણિત નામોની પ્રથમ યાદી બહાર પાડી હતી. 15 જગ્યાઓના નવા નામોની બીજી યાદી 2021માં બહાર પાડવામાં આવી હતી. આ પછી, 2023 માં 11 સ્થળોના નામોની બીજી સૂચિ બહાર પાડવામાં આવી.
અરુણાચલ પ્રદેશ પર પોતાનો દાવો દર્શાવવા માટે ચીનના તાજેતરના નિવેદનો વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની રાજ્યની મુલાકાત દરમિયાન શરૂ થયા હતા. 9 માર્ચે પીએમ મોદીએ અરુણાચલ પ્રદેશમાં 13 હજાર ફૂટની ઉંચાઈ પર બનેલી સેલા ટનલનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. પીએમ મોદીની મુલાકાત સામે ચીને રાજદ્વારી વિરોધ નોંધાવ્યો હતો.
અમેરિકા અરુણાચલ પ્રદેશને ભારતીય ક્ષેત્ર તરીકે માન્યતા આપે છે
ઉપરાંત, ચીનના વિદેશ અને સંરક્ષણ મંત્રાલયે આ વિસ્તાર પર પોતાનો દાવો દર્શાવવા માટે ઘણા નિવેદનો બહાર પાડ્યા છે. જો કે, ભારત સરકારે અરુણાચલ પ્રદેશ અંગેની ચીનની ટિપ્પણીઓને વાહિયાત ગણાવીને નકારી કાઢી હતી. વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું કે અરુણાચલ પ્રદેશ ભારતનો અભિન્ન અંગ હતો, છે અને રહેશે. ચીન આ મુદ્દે અમેરિકા સાથે પણ ટકરાયું છે.
ગયા મહિને જ્યારે અમેરિકાએ કહ્યું કે તેણે અરુણાચલ પ્રદેશને ભારતીય ક્ષેત્ર તરીકે માન્યતા આપી છે, ત્યારે ચીને વિરોધ કર્યો હતો. તેમણે કહ્યું કે ભારત-ચીન સીમા વિવાદ બંને દેશો વચ્ચેનો મુદ્દો છે. વોશિંગ્ટનને આની સાથે કોઈ લેવાદેવા નથી.
જમીની વાસ્તવિકતા બદલાવાની નથી…
આ મામલે કેન્દ્રીય મંત્રી કિરેન રિજિજુએ પણ પ્રતિક્રિયા આપી છે. કેન્દ્રીય મંત્રી કિરેન રિજિજુએ ચીન દ્વારા અરુણાચલ પ્રદેશના કેટલાક વિસ્તારોના નામ બદલવાની નિંદા કરી અને કહ્યું કે ચીન દ્વારા કરવામાં આવેલા પાયાવિહોણા દાવાઓને જમીની વાસ્તવિકતા બદલશે નહીં.
તેમણે કહ્યું, “હું ચીન દ્વારા અરુણાચલ પ્રદેશની અંદર 30 સ્થળોને ગેરકાયદેસર રીતે આપવામાં આવેલા ‘પ્રમાણભૂત’ ભૌગોલિક નામોની સખત નિંદા કરું છું. ચીન તમામ પાયાવિહોણા દાવાઓ કરી રહ્યું છે, પરંતુ તેનાથી જમીની વાસ્તવિકતા અને ‘ઐતિહાસિક તથ્યો’ બદલાશે નહીં.”
“અરુણાચલ પ્રદેશ એ ભારતનો અભિન્ન ભાગ છે, અને અરુણાચલ પ્રદેશના લોકો તમામ ધોરણો અને વ્યાખ્યાઓ દ્વારા સર્વોચ્ચ દેશભક્ત ભારતીયો છે,” તેમણે સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર લખ્યું.