ગામડાઓનો વિકાસ સર્વસમાવેશક બનાવવા માટે સરકાર ગ્રામ પંચાયત વિકાસ યોજનાઓ બનાવવામાં મહત્તમ લોકભાગીદારી ઇચ્છે છે. આ માટે ‘સબકી યોજના, સબકા વિકાસ’ ઝુંબેશ 2 ઓક્ટોબરથી દેશની લગભગ તમામ 2.5 લાખ પંચાયતોમાં શરૂ થશે, પરંતુ ખાસ પહેલ કરીને ઓળખાયેલી 750 ગ્રામ પંચાયતોમાં વિશેષ ગ્રામસભાઓનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
તેમાં ઉન્નત ભારત અભિયાન હેઠળ ભાગીદારી કરતી શૈક્ષણિક સંસ્થાઓના વિદ્યાર્થીઓ તેમજ 75 વર્ષથી વધુ વયના વૃદ્ધોનો સમાવેશ થશે. આ તમામની ઉર્જા, અનુભવ અને આકાંક્ષાઓના આધારે 2025-26 માટે ગ્રામ પંચાયત વિકાસ યોજનાઓ બનાવવામાં આવશે.
ઉન્નત ભારત અભિયાન શરૂ થયું
સરકારની વિકાસ સંબંધિત યોજનાઓના અમલીકરણમાં યુવા શક્તિને ટેકો આપવા માટે, કેન્દ્ર સરકારે IIT દિલ્હીને સંયોજક તરીકે નિયુક્ત કરીને ઉન્નત ભારત અભિયાન શરૂ કર્યું છે. આ અભિયાનમાં 50 શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ પ્રાદેશિક સંયોજકોની ભૂમિકા ભજવી રહી છે, જ્યારે 3802 સંસ્થાઓ તેની ભાગીદાર છે. ગ્રામીણ વિસ્તારોના વિકાસમાં તેમના વિદ્યાર્થીઓની ઊર્જા અને જ્ઞાનનો ઉપયોગ કરવા માટે, આ વખતે ઉન્નત ભારત અભિયાનને પણ ‘સબકી યોજના, સબકા વિકાસ’ અભિયાન સાથે જોડવામાં આવ્યું છે.
આ અંતર્ગત પંચાયતી રાજ મંત્રાલય અલગ-અલગ રાજ્યોમાં ઓળખાયેલી 750 ગ્રામ પંચાયતોમાં 2 ઓક્ટોબરે એક ખાસ ગ્રામસભાનું આયોજન કરવા જઈ રહ્યું છે. આ ગ્રામસભાઓમાં શૈક્ષણિક સંસ્થાઓના લગભગ 20 હજાર વિદ્યાર્થીઓ ભાગ લેશે. આ સિવાય રાજ્ય સરકારો અને પંચાયતોની ભૂમિકા નક્કી કરતી વખતે નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે કે વિશેષ ગ્રામ સભાઓમાં વિસ્તારના 75 વર્ષથી વધુ વયના વૃદ્ધોને વ્યક્તિગત આમંત્રણ આપવામાં આવશે. તેમનું સન્માન કરવાની સાથે તેમના અનુભવો પણ તેમની પાસેથી જાણવામાં આવશે.
વૃદ્ધોને પ્રશ્નો પૂછવામાં આવશે
વડીલોને ગ્રામ પંચાયતની સ્થિતિ, તેમની જીવનયાત્રા, પ્રથમ પંચાયતની ચૂંટણી અને તે પછીના વિકાસ, તેમના દ્વારા અનુભવાયેલી ખામીઓ અને તેમના ભાવિ દૃષ્ટિકોણ વિશે પૂછવામાં આવશે. તેમના દ્વારા કહેવામાં આવેલી બાબતો પોઈન્ટ વાઇઝ લખવામાં આવશે. 2 ઓક્ટોબરથી તમામ ગ્રામ પંચાયતોની વિકાસ યોજનાઓ બનાવવાની પ્રક્રિયા શરૂ થવાની હોવાથી આ વડીલોના સૂચનો ખાસ ગ્રામસભા ધરાવતી પંચાયતોમાં સામેલ કરવામાં આવશે અને વિદ્યાર્થીઓ પણ વિકાસ યોજનાઓ બનાવવાની પ્રક્રિયામાં સક્રિય ભૂમિકા ભજવશે. પંચાયતી રાજ મંત્રાલય માને છે કે આનાથી વધુ સારા પરિણામો મળશે અને પંચાયત સ્તરે સર્વસમાવેશક વિકાસનું મોડલ તૈયાર થશે.
