રાજ્યોની ચિંતા ગડકરીની આગ્રહ
નીતિન ગડકરીની માંગ : કેન્દ્રીય મંત્રી નીતિન ગડકરીએ જીવન અને તબીબી વીમા પ્રિમીયમ પર જીએસટી હટાવવાની માંગ કરી હતી. નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણને લખેલા પત્રમાં ગડકરીએ કહ્યું હતું કે આ પગલાથી વીમા કંપનીઓ પર ટેક્સનો બોજ ઘટશે અને દેશમાં મહત્વપૂર્ણ વીમા ઉત્પાદનોની માંગમાં વધારો થશે. હાલમાં, જીવન અને તબીબી વીમા પ્રિમીયમ પર 18%ના દરે GST વસૂલવામાં આવે છે. સોમવારે મળનારી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં આરોગ્ય અને જીવન વીમા પરના GST કાપ અંગે ચર્ચા કરવામાં આવશે. પરંતુ ઘણા રાજ્યો તેમાં કાપ મૂકવાના પક્ષમાં નથી. આનું કારણ એ છે કે તેમને આવકમાં ખાસ કરીને મેડિકલ કવરમાં ભારે નુકસાન થવાની ભીતિ છે.
સોમવારની બેઠકના કાર્યસૂચિમાં ઓનલાઈન ગેમિંગ પર સ્ટેટસ રિપોર્ટ અને બ્રાન્ચોમાં GST પર સ્પષ્ટતા પણ સામેલ છે. આ એક એવું પગલું છે જે ઇન્ફોસિસ, વિદેશી એરલાઇન્સ અને શિપિંગ કંપનીઓને મદદ કરશે. ડીજી જીએસટી ઈન્ટેલિજન્સે આ કંપનીઓ પાસેથી જીએસટીની માંગણી કરી છે. સીતારમણની અધ્યક્ષતામાં યોજાનારી બેઠકમાં અન્ય ઘણા મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા કરવામાં આવશે. પરંતુ જીવન અને આરોગ્ય વીમો એવી બે વસ્તુઓ છે જેના પર સામાન્ય લોકો નજર રાખે છે. કેન્દ્ર અને રાજ્યોના અધિકારીઓની બનેલી ફિટમેન્ટ કમિટી આ મુદ્દે કોઈ સર્વસંમતિ સાધવામાં નિષ્ફળ રહી છે. આનું કારણ એ છે કે ઘણી રાજ્ય સરકારોને આવકમાં નુકસાનનો ડર છે.
વિપક્ષની માંગ
તેને હટાવવા માટે વિપક્ષી પાર્ટીઓએ સંસદની બહાર વિરોધ પણ કર્યો હતો. ત્યારબાદ સીતારમણે વિપક્ષી સાંસદોને રાજ્ય સરકારો સમક્ષ પણ આ મુદ્દો ઉઠાવવા વિનંતી કરી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે પ્રીમિયમ પર મર્યાદા લાદવા અંગે સર્વસંમતિ સધાઈ શકે છે પરંતુ અધિકારીઓ કોઈ સર્વસંમતિ સુધી પહોંચી શક્યા નથી. આ કારણે બોલ હવે GST કાઉન્સિલના કોર્ટમાં છે. સંસદમાં એક પ્રશ્નના જવાબમાં નાણા રાજ્ય મંત્રી પંકજ ચૌધરીએ કહ્યું હતું કે છેલ્લા ત્રણ નાણાકીય વર્ષો (માર્ચ 2024 સુધી) દરમિયાન કેન્દ્ર અને રાજ્યોએ આરોગ્ય વીમા પર GST દ્વારા 21,000 કરોડ રૂપિયાથી વધુ એકત્ર કર્યા છે.
પાછલા નાણાકીય વર્ષ દરમિયાન કલેક્શન આશરે રૂ. 8,200 કરોડ હોવાનો અંદાજ હતો. રાજ્યોને આમાંથી અડધો ભાગ મળે છે. એટલે કે જો GST હટાવવામાં આવશે તો તેમને 4,100 કરોડ રૂપિયાનું નુકસાન થશે. આ સિવાય તેમને કેન્દ્રીય GSTનો 41% હિસ્સો મળે છે. એટલે કે આના પર પણ તેમને નુકસાન થશે. એક અધિકારીએ કહ્યું કે રાજ્યો પાસે હવે પહેલા જેવો કોઈ ઉપાય નથી. તે પછી તેઓ કોઈપણ ટેક્સ કાપ માટે તૈયાર હતા કારણ કે કેન્દ્ર વળતર ઉપકર દ્વારા તેમની આવકના નુકસાનની ભરપાઈ કરી રહ્યું હતું. ઘણા રાજ્યોએ આવક ગુમાવવાના ડરથી ટેક્સ સ્લેબ માળખામાં ફેરફારનો વિરોધ કર્યો છે. જેમાં પશ્ચિમ બંગાળ અને કર્ણાટકનો સમાવેશ થાય છે.
આ પણ વાંચો – ગણેશોત્સવ પર રેલવે મુસાફરો માટે સારા સમાચાર, લગભગ 260 ગણપતિ સ્પેશિયલ ટ્રેન ચલાવવામાં આવશે