ભારત રત્ન મેળવનાર ભાજપના ટોચના નેતા લાલકૃષ્ણ અડવાણીએ 96 વર્ષની વયે ઘણું જોયું છે. જ્યારે મેં દેશની આઝાદી જોઈ ત્યારે વિભાજનની પીડા પણ સહન કરી. જ્યારે અમે રામલલા માટે આંદોલન કર્યું ત્યારે મંદિરનું નિર્માણ થતું જોયું. 1927માં કરાચીમાં જન્મેલા અડવાણીએ ભાગલા પછી પોતાનું મહેલ જેવું ઘર છોડી દીધું હતું. પરંતુ આજે પણ તેમના જીવનના પ્રથમ 20 વર્ષની યાદો તેમના મનમાં છે. થોડાં વર્ષો પહેલાં તેણે એમ પણ કહ્યું હતું કે હું જે સિંધ પ્રાંતમાં જન્મ્યો હતો તે ભારતનો ભાગ નથી એનું મને દુઃખ છે. આટલું જ નહીં, જ્યારે તે 2005માં પાકિસ્તાન ગયો હતો ત્યારે તે કરાચી પણ પહોંચ્યો હતો. ત્યાં તેણે પોતાનું ઘર પણ જોયું, જે તેણે ભાગલા વખતે છોડી દીધું હતું.
જ્યારે અડવાણી તેમના ઘરે પહોંચ્યા તો તેમણે જોયું કે તેમનું સ્ટીલનું કબાટ, ત્રણ કાર્પેટ અને બેડ અકબંધ રાખવામાં આવ્યા હતા. તેમને જોઈને તેમની આંખો આંસુઓથી ભરાઈ ગઈ. જો કે તેનું ઘર પહેલા જેવું નહોતું અને તે બે માળનું મકાન હવે 5 માળની ઇમારતમાં ફેરવાઈ ગયું હતું. કરાચીની પારસી કોલોનીમાં રહેતા અડવાણીનું ઘર ‘લાલ કોટેજ’ તરીકે જાણીતું હતું. હવે તેનું નામ જેજે લક્ઝરી એપાર્ટમેન્ટ્સ થઈ ગયું છે. આ વિસ્તારમાં મોટાભાગના જૂના મકાનો તોડીને હવે અહીં એપાર્ટમેન્ટ બનાવવામાં આવ્યા છે. રિયલ એસ્ટેટના દૃષ્ટિકોણથી તે એક મોટું મૂલ્ય બની ગયું છે.
લાલકૃષ્ણ અડવાણીનો પરિવાર જે ઘર પાછળ છોડી ગયો હતો તે ઘર હવે 5 માળનું છે અને કુલ 39 એપાર્ટમેન્ટ બનાવવામાં આવ્યા છે. દરેક માળે 8 ફ્લેટ છે અને તેની માલિકી મેમણ પરિવારની છે, જે મૂળ ગુજરાતનો છે. હાલમાં તેના માલિક ઈકબાલ હુસૈન જીવાની છે. જીવાનીના પિતા ગુજરાતમાંથી આવ્યા હતા અને તેમણે અબ્દુલ જલીસ મોહમ્મદ પાસેથી આ બંગલો ખરીદ્યો હતો. આ ઈમારત અડવાણીના પિતા કિશનચંદ ધરમદાસ અડવાણીએ 6 સપ્ટેમ્બર, 1947ના રોજ અબ્દુલ જાલીસને વેચી દીધી હતી.
મૂળ અરેબિયાના અબ્દુલ જલીસે 1974માં જીવાનીને મકાન આપ્યું અને સાઉદી અરેબિયા ચાલ્યા ગયા. રસપ્રદ વાત એ છે કે, ડીડ પર ભારત સરકારની સીલ હતી. તેનું કારણ એ હતું કે તે સમયે વિભાજન નવું હતું અને પાકિસ્તાનની સિસ્ટમ વિકસિત થઈ ન હતી. જીવાનીએ જણાવ્યું કે જ્યારે તેણે તેને ખરીદ્યો ત્યારે આ બંગલામાં 6 બેડરૂમ હતા. એક નાનકડો બગીચો અને એક અલગ બંધ ઓરડો હતો. 2005માં જ્યારે મીડિયા લાલકૃષ્ણ અડવાણીના પૈતૃક ઘરની શોધમાં આવ્યું ત્યારે જીવાનીએ આ ઘર વિશે સંપૂર્ણ માહિતી આપી હતી.
