તેલ, જેને કાળા સોના તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે આજના વિશ્વમાં સૌથી આવશ્યક સંસાધનોમાંનું એક છે. ઉર્જા, પરિવહન, ઉદ્યોગ અને આપણા રોજિંદા જીવનમાં પણ તેલનું વિશેષ સ્થાન છે, પરંતુ જો વિશ્વમાં તેલ સમાપ્ત થઈ જાય તો શું? આ પ્રશ્ન માત્ર પરેશાન કરનારો નથી, પરંતુ તે ભવિષ્યમાં આપણું જીવન સંપૂર્ણપણે બદલી નાખવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. ચાલો જાણીએ કે આખી દુનિયામાં તેલ ખતમ થઈ જશે તો શું થશે.
તેલ કેમ મહત્વનું છે?
તેલનો સૌથી મોટો ઉપયોગ ઉર્જા ઉત્પાદન, વાહન બળતણ અને ઔદ્યોગિક પ્રક્રિયાઓમાં થાય છે. દરરોજ, અમે કાર, ટ્રક, વિમાનો અને જહાજો માટે બળતણ તરીકે તેલનો ઉપયોગ કરીએ છીએ. આ સિવાય પ્લાસ્ટિક, રસાયણો, ખાતર અને દવાઓ જેવી ઘણી વસ્તુઓ પણ તેલમાંથી બનાવવામાં આવે છે. ઉર્જા ઉત્પાદન માટે તેલનું મહત્વ નકારી શકાય તેમ નથી, કારણ કે તે પાવર પ્લાન્ટ અને ફેક્ટરીઓ ચલાવવા માટે આવશ્યક સ્ત્રોત છે.
જો આપણી પાસે તેલ સમાપ્ત થઈ જશે તો શું થશે?
વાહનો ચાલતા બંધ થઈ જશે – ઓઈલ ખતમ થવાની પ્રથમ અસર વાહનોના ઈંધણ પર પડશે. સમગ્ર વિશ્વમાં કાર, ટ્રક, બાઇક અને બસોમાં તેલ આધારિત ઇંધણ (પેટ્રોલ અને ડીઝલ)નો ઉપયોગ થાય છે. જો ઓઇલ કટોકટી સર્જાય તો આ વાહનોના સંચાલનમાં ભારે કટોકટી સર્જાશે. લોકોને જાહેર પરિવહન અથવા વૈકલ્પિક માધ્યમોનો આશરો લેવાની ફરજ પડશે. આ સિવાય સમગ્ર વિશ્વમાં માલસામાન અને વેપારી વસ્તુઓના પરિવહનને પણ અસર થશે, જેની વેપાર અને સપ્લાય ચેન પર ગંભીર અસર પડશે.
ઉર્જા કટોકટી- તેલ માત્ર પરિવહનમાં જ નહીં પરંતુ ઉર્જા ઉત્પાદનમાં પણ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. વીજળી ઉત્પન્ન કરવા માટે તેલ આધારિત પ્લાન્ટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. જો તેલ સમાપ્ત થઈ જશે, તો વિશ્વએ વૈકલ્પિક ઉર્જા સ્ત્રોતો તરફ વળવું પડશે. સૌર ઉર્જા, પવન ઉર્જા અને પરમાણુ ઉર્જા જેવા સ્ત્રોતો પર નિર્ભરતા વધશે. પરંતુ આ સંક્રમણ સરળ નહીં હોય, અને ઘણા દેશો માટે મોટા રોકાણ અને પરિવર્તનની જરૂર પડશે.
ઔદ્યોગિક અસર- તેલનો બીજો મહત્વનો ઉપયોગ ઔદ્યોગિક ઉત્પાદનોમાં થાય છે. પેટ્રોકેમિકલ્સ, પ્લાસ્ટીક, રબર અને અન્ય ઘણા ઉત્પાદનો તેલમાંથી બનાવવામાં આવે છે. તેલ સંકટને કારણે આ ઉત્પાદનોના પુરવઠાને અસર થશે, જેના કારણે વૈશ્વિક ઉત્પાદન અને ઉત્પાદન પ્રક્રિયાઓ ધીમી પડી શકે છે. આ સિવાય કૃષિ, દવા અને પરિવહન જેવા અન્ય ઘણા ક્ષેત્રો પણ તેલ પર નિર્ભર છે.
વૈશ્વિક આર્થિક કટોકટી- જો તેલની કિંમતો અચાનક વધી જાય અથવા સંપૂર્ણપણે તૂટી જાય તો તેની વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થા પર મોટી અસર પડશે. તેલ ઉદ્યોગ સાથે જોડાયેલી હજારો કંપનીઓ અને નોકરીઓ પ્રભાવિત થશે. વધુમાં, દેશો વચ્ચેનું આર્થિક સંતુલન બગડી શકે છે, કારણ કે તેલ ઉત્પાદનમાં મોટો હિસ્સો ધરાવતા દેશો આર્થિક સંકટનો સામનો કરશે. ખાસ કરીને તેલની આયાત કરતા દેશો માટે આ ગંભીર સમસ્યા હશે.
