ભારતીય ક્રિકેટ કંટ્રોલ બોર્ડ (BCCI) એ સોમવારે મોટો નિર્ણય લીધો છે. બોર્ડે IPL 2025 પહેલા ઘરેલું ટ્વેન્ટી20 સ્પર્ધા સૈયદ મુશ્તાક અલી ટ્રોફી (SMAT)માંથી ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરનો નિયમ હટાવી દીધો છે.
સ્થાનિક ક્રિકેટમાંથી આ નિયમ હટાવવામાં આવે તેવી પ્રબળ શક્યતા હતી. જોકે, આ નિયમ ઈન્ડિયન પ્રીમિયર લીગ (IPL)માં યથાવત રહેશે. બીસીસીઆઈએ આઈપીએલની તમામ ફ્રેન્ચાઈઝીઓને જાણ કરી હતી કે આઈપીએલની આગામી સિઝન માટે આ નિયમ જાળવી રાખવામાં આવશે.
23મી નવેમ્બરથી શરૂ થશે
સૈયદ મુશ્તાક અલી ટુર્નામેન્ટ 23 નવેમ્બરથી શરૂ થશે અને 15 ડિસેમ્બર સુધી ચાલશે. BCCIએ કહ્યું છે કે, “BCCIએ આ સિઝનમાં ‘ઈમ્પેક્ટ પ્લેયર’ નિયમને નાબૂદ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.” બોર્ડે સૈયદ મુશ્તાક અલી ટ્રોફીમાં બોલરોને એક ઓવરમાં બે બાઉન્સર ફેંકવાની મંજૂરી આપવાનો નિર્ણય જાળવી રાખ્યો છે.
ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરના નિયમો શું છે?
ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરના નિયમમાં, ટીમો ટોસ પહેલા 4 અવેજી ખેલાડીઓનું નામ આપે છે.
મેચ દરમિયાન આમાંથી કોઈપણ એક ખેલાડીનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.
જો કે, ટીમ ઇનિંગ્સની 14મી ઓવર પહેલા માત્ર ઇમ્પેક્ટ પ્લેયરનો ઉપયોગ કરી શકતી હતી.
આ નિયમ હેઠળ એક ખેલાડીને બહાર જવું પડતું હતું અને તેની જગ્યાએ ઈમ્પેક્ટ પ્લેયર મેદાનમાં આવે છે.
આ પછી આઉટ થયેલા ખેલાડીને મેચ દરમિયાન ફરીથી સામેલ કરી શકાયો ન હતો.
તેનો ઉપયોગ ક્યારે થતો હતો?
ઓવર પૂરી થયા પછી, વિકેટ પડવાથી કે ખેલાડીને ઈજા પહોંચ્યા પછી જ ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરને મેદાન પર લાવી શકાય છે. મેચની મધ્યમાં આ નિયમનો ઉપયોગ થઈ શક્યો ન હતો. ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરનો ઉપયોગ એવા બેટ્સમેનની જગ્યાએ થઈ શકે છે કે જેણે પહેલાથી જ બેટિંગ કરી હોય અથવા બોલર કે જેણે તેની ઓવરનો ક્વોટા ફેંક્યો હોય.
જો મેચ 10 કે તેથી ઓછી ઓવરની હોય તો આ નિયમ લાગુ પડતો નથી. કોઈપણ ટીમ આ નિયમનું પાલન કરવા માટે બંધાયેલી ન હતી. આ નિયમથી ટીમને એક વધારાનો બોલર અથવા બેટ્સમેન મળ્યો. જો કોઈ ખેલાડીનો ખરાબ દિવસ હોય, તો અસર ખેલાડી અમુક અંશે સરભર કરશે.
અગાઉ વર્ષ 2005માં ICCએ આ વિકલ્પનો નિયમ અજમાવ્યો હતો. પછી તે ‘સુપર સબ’ તરીકે જાણીતી હતી. બિગ બેશમાં પણ આવો નિયમ છે. ઓસ્ટ્રેલિયાની T-20 લીગમાં તેને એક્સ ફેક્ટર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.