WhatsApp Ban: સમગ્ર વિશ્વમાં લગભગ 3 અબજ લોકો દરરોજ WhatsAppનો ઉપયોગ કરે છે. એકલા ભારતમાં 53 કરોડ લોકો તેનો ઉપયોગ વ્યક્તિગત અને વ્યાવસાયિક કામ માટે કરે છે. વોટ્સએપની લોકપ્રિયતા કોઈનાથી છુપી નથી. આ હોવા છતાં, તમને જાણીને નવાઈ લાગશે કે વિશ્વના 6 મોટા દેશોની સરકારોએ તેમના દેશોમાં WhatsApp પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. જેમાં ભારતનો પાડોશી દેશ પણ સામેલ છે.
અમે અહીં ચીનની વાત કરી રહ્યા છીએ. આ સિવાય ઈરાન, સંયુક્ત આરબ અમીરાત (યુએઈ), કતાર, સીરિયા અને ઉત્તર કોરિયાનો સમાવેશ થાય છે. આ દેશોએ તેમના દેશોમાં વોટ્સએપના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. તેની પાછળનું કારણ દરેક દેશમાં અલગ-અલગ હોય છે. તો ચાલો જાણીએ કે આ દેશોએ શા માટે વોટ્સએપ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.
આ દેશોમાં વોટ્સએપ પર પ્રતિબંધ મૂકવા પાછળનું કારણ શું છે?
ઉત્તર કોરિયાઃ ઉત્તર કોરિયા તેની ખરાબ અને હિંસક નીતિઓ માટે દુનિયામાં જાણીતું છે. ત્યાંના તમામ નિર્ણયો માત્ર કિમ જ લે છે. આ કારણે, વિશ્વમાં કેટલીક કડક ઇન્ટરનેટ નીતિઓ છે. ઉત્તર કોરિયામાં સામાન્ય લોકોને વૈશ્વિક ઈન્ટરનેટની ખૂબ જ મર્યાદિત ઍક્સેસ આપવામાં આવે છે. અહીં સરકારે કોમ્યુનિકેશન પર નિયંત્રણ જાળવી રાખ્યું છે. આ કારણે માહિતીના મુક્ત પ્રવાહને રોકવા માટે વોટ્સએપ જેવી એપ્સ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
ચીનઃ ભારતના પાડોશી દેશ ચીનની હાલત પણ ઉત્તર કોરિયા જેવી જ છે. અહીં પણ ઇન્ટરનેટ પર સરકારનું સંપૂર્ણ નિયંત્રણ છે. ચીનની સરકાર હેઠળની ધ ગ્રેટ ફાયરવોલ તેના નાગરિકોને બહારની દુનિયા સાથે સંબંધિત ઘણી વિદેશી એપ્સ અને વેબસાઇટ્સને ઍક્સેસ કરવાથી અટકાવે છે. ચીની સરકાર વિદેશી એપને બદલે WeChat જેવા મૂળ વિકલ્પોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે વ્યાપક વ્યૂહરચના પર કામ કરે છે. વોટ્સએપ પર પ્રતિબંધ મૂકવો અને કોમ્યુનિકેશનને નિયંત્રિત કરવું તેનો એક ભાગ છે.
સીરિયાઃ સીરિયામાં પણ વોટ્સએપ પર પ્રતિબંધ છે. સીરિયા છેલ્લા ઘણા સમયથી ગૃહયુદ્ધનો સામનો કરી રહ્યું છે. તેના ઉપર, સીરિયા પર ઘણા પ્રતિબંધો લાદવામાં આવ્યા છે. જેના કારણે સીરિયામાં વોટ્સએપ પર પ્રતિબંધ છે. અહીંની સરકાર પણ નથી ઈચ્છતી કે દેશની આંતરિક બાબતો બહાર સુધી પહોંચે. WhatsApp પ્રતિબંધ વ્યાપક ઇન્ટરનેટ સેન્સરશીપ નીતિનો પણ એક ભાગ છે.
ઈરાનઃ ઈરાન હાલમાં વિશ્વમાં સૌથી વધુ પ્રતિબંધોનો સામનો કરી રહ્યું છે. ઈરાન અને અમેરિકા વચ્ચે પરમાણુ બોમ્બને લઈને વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. જેના કારણે વોટ્સએપને ઈરાનમાં સમયાંતરે પ્રતિબંધોનો સામનો કરવો પડ્યો છે. આ સિવાય ત્યાંની સરકારે રાજકીય અશાંતિને ધ્યાનમાં રાખીને સંદેશાવ્યવહાર અને માહિતીની ઍક્સેસને નિયંત્રિત કરવા માટે WhatsApp પર પણ પ્રતિબંધ મૂક્યો છે.
કતારઃ કતાર સરકારે તેના નાગરિકો માટે વોટ્સએપના વોઈસ અને વીડિયો કોલિંગ ફીચરને બ્લોક કરી દીધા છે. પરંતુ ટેક્સ્ટ મેસેજિંગ સેવા કાર્યરત છે. કતારની સરકારે ત્યાંની ટેલિકોમ્યુનિકેશન કંપનીઓને ટેકો આપવાના કોલ પર પ્રતિબંધ લાદ્યો છે.
યુનાઈટેડ આરબ અમીરાત (યુએઈ): યુએઈમાં તાજેતરમાં ઘણા વિકાસ કાર્યો ચાલી રહ્યા છે. આમ છતાં ત્યાંની સરકારે કતાર સરકારની જેમ વોટ્સએપની વોઈસ અને વીડિયો કોલિંગની સુવિધાને બ્લોક કરી દીધી છે. UAE માં ટેક્સ્ટ મેસેજિંગ સુવિધા પર કોઈ પ્રતિબંધ નથી.