Electric Vehicles: ભારતમાં લોકો તેમના ખર્ચા ઘટાડવા અને પ્રદૂષણ ઘટાડવા ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અપનાવી રહ્યા છે. એક વર્ષમાં ઈ-કારના વેચાણમાં 90 ટકાનો વધારો થયો છે. એક અંદાજ મુજબ, 2030 સુધીમાં દેશમાં વેચાતી દરેક ત્રીજી કાર ઈલેક્ટ્રિક હશે “સૌથી પહેલા મેં પેટ્રોલ કાર ખરીદી. મોંઘવારીને જોતા મેં ડીઝલ કાર ખરીદી. પરંતુ સમયની સાથે ડીઝલ પણ ખૂબ મોંઘું થઈ ગયું. આવી સ્થિતિમાં, મેં ગયા વર્ષે ઇલેક્ટ્રિક કાર ખરીદવાનું નક્કી કર્યું,” ઉત્તર પ્રદેશના હાથરસ જિલ્લામાં રહેતા સાગર શર્મા કહે છે. તેણે ગયા વર્ષે જુલાઈમાં ટાટા કંપનીની ટિયાગો ઈવી ખરીદી હતી. શર્મા કહે છે કે ઈવી ખરીદવા પાછળ બે મોટા કારણો હતા. પ્રથમ, પેટ્રોલ અથવા ડીઝલ કારની તુલનામાં EV ચલાવવામાં ઓછો ખર્ચ થાય છે અને બીજું, તેનાથી ઓછું પ્રદૂષણ થાય છે. સાગર શર્મા એકલા નથી જેમણે ગયા વર્ષે ઇલેક્ટ્રિક કાર ખરીદવાનો નિર્ણય કર્યો હતો. ફેડરેશન ઓફ ઓટોમોબાઈલ ડીલર્સ એસોસિએશન (FADA)ના જણાવ્યા અનુસાર, નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં ભારતમાં 90 હજારથી વધુ ઇલેક્ટ્રિક કારનું વેચાણ થયું હતું. તે જ સમયે, પાછલા નાણાકીય વર્ષમાં લગભગ 47 હજાર ઇલેક્ટ્રિક કારનું વેચાણ થયું હતું. એટલે કે એક વર્ષમાં તેમના વેચાણમાં 90 ટકાનો વધારો થયો છે. 2023માં ટાટા મોટર્સે સૌથી વધુ 64 હજાર ઇલેક્ટ્રિક કાર વેચી હતી. આ પછી એમજી મોટરે 11 હજાર અને મહિન્દ્રાએ છ હજાર ઈ-કાર વેચી. ચાઈનીઝ કંપની BYD એ પણ 1,700 થી વધુ ઈ-કાર વેચી છે. ઇલેક્ટ્રિક કાર માટે ચાર્જિંગ એક સમસ્યા છે સાગર શર્માએ છેલ્લા નવ મહિનામાં 40 હજાર કિલોમીટરથી વધુની ઈલેક્ટ્રિક કાર ચલાવી છે. જો કે તેનો અત્યાર સુધીનો અનુભવ સારો રહ્યો છે, પરંતુ તે બે સમસ્યાઓનો પણ નિર્દેશ કરે છે. તેઓ કહે છે કે, “દિલ્હી જેવા મોટા શહેરોમાં ચાર્જિંગ સ્ટેશન સરળતાથી ઉપલબ્ધ છે. પરંતુ ઉત્તર પ્રદેશના ઘણા જિલ્લાઓમાં ચાર્જિંગ સ્ટેશન બહુ દૂર નથી. ઘણી વખત ચાર્જિંગ સ્ટેશન ગૂગલ મેપ પર દેખાય છે, પરંતુ તે સ્થાન સુધી પહોંચવું મુશ્કેલ છે. પરંતુ તે તારણ આપે છે કે ચાર્જિંગ સ્ટેશન બંધ છે.
તેમની બીજી ફરિયાદ ઈવીની રેન્જ અંગેની છે. તે કહે છે, “મારી કાર જ્યારે સંપૂર્ણ ચાર્જ થઈ જાય ત્યારે લગભગ 220 કિલોમીટરનું અંતર કાપે છે. આવી સ્થિતિમાં, વ્યક્તિ સરળતાથી નજીકના વિસ્તારોમાં જઈ શકે છે. પરંતુ દૂર જવાનો નિર્ણય સમજી વિચારીને લેવો પડે છે. ઉદાહરણ તરીકે, તેથી, મારી કાર સંપૂર્ણ ચાર્જ થયા પછી દિલ્હી પહોંચે છે, પરંતુ પાછા આવવા માટે મારે તેને ફરીથી ચાર્જ કરવું પડશે અને તે લગભગ 500 થી 600 રૂપિયા લે છે.” એક સાર્વજનિક ચાર્જિંગ સ્ટેશન પર સરેરાશ 230 ઈલેક્ટ્રિક વાહનો છે જે છેલ્લા નાણાકીય વર્ષમાં ભારતમાં 16.8 લાખથી વધુ ઈલેક્ટ્રિક વાહનોનું વેચાણ થયું છે, જેમાં સૌથી વધુ યોગદાન લગભગ 9.5 લાખ ઈલેક્ટ્રિક ટુ-વ્હીલર અને લગભગ 6.3 લાખ ઈલેક્ટ્રિક થ્રી-નું છે. છેલ્લા બે વર્ષમાં દરેક બીજા થ્રી-વ્હીલરનું વેચાણ ઈલેક્ટ્રિક હતું, ઈ-રિક્ષાની વધતી જતી લોકપ્રિયતાએ આમાં મોટી ભૂમિકા ભજવી હતી. પવન કક્કર ઈ-રિક્ષા મેન્યુફેક્ચરિંગ કંપની વાઇસ ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલમાં ભાગીદાર છે. તેમની કંપનીએ ગયા વર્ષે 42 હજારથી વધુ ઈ-રિક્ષા વેચી હતી. તેમણે DW હિન્દીને કહ્યું, “ઈ-રિક્ષા વધુ વેચાઈ રહી છે કારણ કે તે લાસ્ટ માઈલ કનેક્ટિવિટી પૂરી પાડે છે. લોકો દસ રૂપિયા ચૂકવીને પણ તેમાં મુસાફરી કરી શકે છે.
આ ઉપરાંત, તેઓ પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર ચાલતા ઓટોની સરખામણીમાં ખરીદવા અને ચલાવવા માટે પણ સસ્તા છે.” કક્કર વધુમાં જણાવે છે, “ઘણી નોન-બેંકિંગ નાણાકીય કંપનીઓ સરળતાથી ઈ-રિક્ષા ખરીદવા માટે લોન આપે છે. વ્યક્તિ 25 થી 30 હજાર રૂપિયાની એડવાન્સ પેમેન્ટ કરીને ઈ-રિક્ષા ઘર લઈ શકે છે અને તેની મદદથી દર મહિને એક 25-30 હજાર રૂપિયા સુધીની કમાણી કરી શકે છે, તે કહે છે, “ઇ-રિક્ષા બે પ્રકારની બેટરી સાથે આવે છે. પ્રથમ- લીડ એસિડ બેટરી. આ એ જ બેટરી છે જે સામાન્ય રીતે ઘરોમાં ઇન્વર્ટર સાથે વપરાય છે. આ બેટરીવાળી રિક્ષા લગભગ 1 લાખ 40 હજાર રૂપિયામાં આવે છે, પરંતુ આ બેટરી માત્ર એકથી દોઢ વર્ષ સુધી ચાલે છે. જ્યારે આ બેટરી ક્ષતિગ્રસ્ત થાય છે, ત્યારે તેનું એસિડ ગટર અને જમીનમાં જાય છે, જે પ્રદૂષણનું મુખ્ય કારણ બને છે. તેમનું માનવું છે કે લિથિયમ આયન બેટરીવાળી રિક્ષા ખરીદવી એ વધુ સારો વિકલ્પ છે. તે કહે છે, “લિથિયમ આયન બેટરીવાળી ઈ-રિક્ષા લગભગ 1 લાખ 80 હજાર રૂપિયામાં આવે છે, પરંતુ આ બેટરી સરળતાથી ચારથી પાંચ વર્ષ સુધી ચાલે છે. તેથી, તે પર્યાવરણ માટે વધુ સારું છે. આના પર તમે કેન્દ્ર સરકારને પણ મદદ કરી શકો છો. 25,000 સુધીની સબસિડી મેળવો યુનાઇટેડ નેશન્સ અનુસાર, ઇલેક્ટ્રીક વાહનો હવાના પ્રદૂષણને ઘટાડવામાં મદદ કરે છે કારણ કે ઇલેક્ટ્રિક કાર પર સ્વિચ કરવાથી ઓછી થઈ શકે છે કાર્બન ફૂટપ્રિન્ટ પ્રતિ વર્ષ બે ટન સુધી છે, જો કે, ઘણી ઈલેક્ટ્રિક કાર અશ્મિ-ઈંધણથી ભરેલી હોય છે, જ્યારે ઈ-વાહનોને ઈ-ઊર્જા જેવી મોટી માત્રામાં ચાર્જ કરવામાં આવે છે -વાહનો