National News: લોકસભા ચૂંટણી બાદ હવે રાજ્યસભાની ચૂંટણીનો વારો છે. ચૂંટણી પંચે બુધવારે એટલે કે 7 ઓગસ્ટે નવ રાજ્યોમાં રાજ્યસભાની 12 બેઠકો માટે ચૂંટણીની જાહેરાત કરી છે. મહારાષ્ટ્ર, આસામ અને બિહારની 2-2 રાજ્યસભા બેઠકો અને હરિયાણા, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, ત્રિપુરા, તેલંગાણા અને ઓડિશાની એક-એક રાજ્યસભા બેઠક પર 3 સપ્ટેમ્બરે ચૂંટણી યોજાવાની છે. 2024ની ચૂંટણીમાં વધુ સારું પ્રદર્શન કરનાર કોંગ્રેસ અને તેની આગેવાની હેઠળના ભારત ગઠબંધનને રાજ્યસભામાં ઝટકો લાગી શકે છે. ભાજપની આગેવાની હેઠળના એનડીએ ગઠબંધનને ફાયદો થઈ શકે છે.
દેશના 9 રાજ્યોમાં જ્યાં ચૂંટણીની તારીખો જાહેર કરવામાં આવી છે ત્યાં રાજ્યસભાની 12 બેઠકોમાંથી 10 બેઠકો લોકસભા ચૂંટણીમાં જીતના કારણે ખાલી પડી છે. આ ઉપરાંત તેલંગાણાના ડો. કેશવ રાવ બીઆરએસ છોડીને કોંગ્રેસમાં જોડાયા અને ઓડિશાના મમતા મોહંતા બીજેડી છોડીને ભાજપમાં જોડાયા બાદ બેઠકો ખાલી પડી છે. આ રીતે, ભાજપના ક્વોટામાંથી રાજ્યસભાની સાત અને કોંગ્રેસના ક્વોટામાંથી બે બેઠકો ખાલી થઈ છે,
જ્યારે આરજેડી, બીઆરએસ અને બીજેડી પાસે એક-એક રાજ્યસભા બેઠક છે. આવી સ્થિતિમાં સવાલ એ ઊભો થાય છે કે દેશના 6 રાજ્યોની વિધાનસભાઓમાં જ્યાં 10 રાજ્યસભાની બેઠકો ખાલી પડી છે ત્યાંના ધારાસભ્યોની સંખ્યા પર નજર કરીએ તો એનડીએનો રાજકીય હાથ ભારે જણાઈ રહ્યો છે. જો કે, તેના સાથી પક્ષો જ ભાજપ માટે પડકાર બની શકે છે, કારણ કે બિહાર અને મહારાષ્ટ્ર બંને રાજ્યોમાં ભાજપ સહયોગીઓની મદદથી પોતાની સંખ્યા વધારી શકે છે. ભાજપ રાજ્યસભાની સાત બેઠકો જીતશે તે નિશ્ચિત છે, પરંતુ મહારાષ્ટ્ર, બિહાર અને હરિયાણામાં ચૂંટણી લડવાની અપેક્ષા છે. આવી સ્થિતિમાં હવે જોવાનું એ રહેશે કે રાજ્યસભાની ચૂંટણીના રાજકીય જંગમાં કોણ જીતે છે?
ભાજપને ફાયદો થશે કે હાર થશે
રાજ્યસભાની ચૂંટણીમાં ભાજપ મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, ત્રિપુરા અને ઓડિશામાંથી એક-એક અને આસામમાંથી બે રાજ્યસભા બેઠક સરળતાથી જીતી શકે છે. આ રાજ્યોમાં વિધાનસભા સભ્યોની સંખ્યા ભાજપની તરફેણમાં છે, જેના કારણે પાર્ટીની જીત નિશ્ચિત છે. બિહારમાં આરજેડી અને ભાજપ એક-એક સીટ જીતી શકે છે, પરંતુ મહારાષ્ટ્ર અને હરિયાણાની સીટો પર ચૂંટણી થવાની સંભાવના છે, કારણ કે વિધાનસભામાં ભાજપ અને વિપક્ષી પાર્ટીઓ વચ્ચે બહુ તફાવત નથી. આ બંને રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણી છે, જેના કારણે રાજ્યસભાની ચૂંટણીને સેમીફાઇનલ માનવામાં આવી રહી છે. ભાજપ બિહારમાં એક સીટ સરળતાથી જીતી જશે અને મહારાષ્ટ્રમાં એક સીટ જીતી શકશે. આ રીતે ભાજપને એક બેઠકનો ફાયદો મળી શકે છે.
કોંગ્રેસની બેઠકો ઘટી શકે છે
કોંગ્રેસના ક્વોટાની બે રાજ્યસભા બેઠકો ખાલી પડી છે, જેમાંથી એક રાજસ્થાન અને એક હરિયાણાની છે. રાજસ્થાનથી રાજ્યસભાના સભ્ય કેસી વેણુગોપાલ હવે લોકસભાના સાંસદ તરીકે ચૂંટાઈ આવ્યા છે, જ્યારે હરિયાણાના રાજ્યસભાના સભ્ય દીપેન્દ્ર હુડ્ડા લોકસભાની ચૂંટણી જીતીને સંસદમાં પહોંચ્યા છે. રાજસ્થાન વિધાનસભામાં ધારાસભ્યોની સંખ્યા ભાજપના પક્ષમાં છે, જેના કારણે તેની જીત નિશ્ચિત છે. હરિયાણામાં ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચે બહુ ફરક નથી, જેના કારણે બંને રાજ્યસભા ચૂંટણીમાં પોતાનું નસીબ અજમાવવાના મૂડમાં છે.
કોંગ્રેસ તેલંગાણામાંથી રાજસ્થાનમાં થયેલા નુકસાનની ભરપાઈ કરશે કારણ કે ત્યાંની વિધાનસભામાં તેની પાસે સંખ્યાની રમત છે. આ રીતે કોંગ્રેસે પોતાના જૂના આંકડા જાળવી રાખવા માટે વધુ એક બેઠક જીતવી પડશે. આ માટે તેમની નજર હરિયાણા અને મહારાષ્ટ્રની સીટો પર રહેશે. આ બંને રાજ્યોમાં કોંગ્રેસે માત્ર મહેનત જ નહીં પરંતુ વિપક્ષના મતોમાં પણ ખાડો પાડવો પડશે, તો જ જીત નક્કી થશે. મહારાષ્ટ્રની બંને રાજ્યસભા બેઠકો ભાજપના ક્વોટા હેઠળ ખાલી છે, જેના કારણે તે ચૂંટણી લડશે. આવી સ્થિતિમાં ભારતીય ગઠબંધન વચ્ચે એ નક્કી કરવું પડશે કે તેમના વતી કોણ ચૂંટણી લડશે. જો કોંગ્રેસને આ બેઠક મળે છે, તો તેણે ઉદ્ધવ ઠાકરેની શિવસેના અને શરદ પવારની પાર્ટીના ધારાસભ્યોનો વિશ્વાસ જાળવી રાખવો પડશે.
હરિયાણામાં ચૂંટણી જંગ જામશે
90 સભ્યોની હરિયાણા વિધાનસભામાં હાલમાં 87 સભ્યો છે, જેમાં ભાજપના 41 અને કોંગ્રેસ પાસે 29 ધારાસભ્યો છે. દુષ્યંત ચૌટાલાની JJP પાસે 10 ધારાસભ્યો, પાંચ અપક્ષ, INLD એક અને HLP એક છે. એક અપક્ષ ધારાસભ્ય ભાજપમાં જોડાયા છે. આ સિવાય HLPના ગોપાલ કાંડા અને અપક્ષ ધારાસભ્ય નયન પાલ રાવતે ભાજપને સમર્થન આપ્યું છે. આ રીતે ભાજપ પાસે 43 ધારાસભ્યો છે જ્યારે બાકીના 44 ધારાસભ્યો વિપક્ષની છાવણીમાં છે. ત્રણ અપક્ષ ધારાસભ્યોએ કોંગ્રેસને સમર્થન આપ્યું છે. આ સિવાય અપક્ષ ઉમેદવાર અભય ચૌટાલાએ હજુ સુધી પોતાનો પત્તો ખોલ્યો નથી.
દુષ્યંત ચૌટાલાના 6 ધારાસભ્યો તેમનાથી નારાજ હોવાનું માનવામાં આવે છે. જેમાં બે ભાજપના સમર્થનમાં છે. JJPએ આ બંને ધારાસભ્યો સામે પક્ષપલટા વિરોધી કાયદા હેઠળ કાર્યવાહી કરવાની માંગ કરી છે. આ રીતે રાજ્યસભાની ચૂંટણીમાં જેજેપીના ધારાસભ્યો વચ્ચે વિખવાદ થવાની શક્યતાઓ દેખાઈ રહી છે. આ રીતે કોંગ્રેસ પોતાના ઉમેદવારને મેદાનમાં ઉતારે તો ચૂંટણી જંગ છે, નહીં તો ભાજપની જીત નિશ્ચિત છે. તેવી જ રીતે મહારાષ્ટ્રમાં પણ ચૂંટણી લડવાની શક્યતાઓ છે.
રાજ્યસભામાં કુલ સાંસદોની સંખ્યા 245 છે. હાલમાં રાજ્યસભામાં 225 સાંસદો છે, જ્યારે 20 બેઠકો ખાલી છે, તેથી બહુમતનો આંકડો 114 છે. ખાલી પડેલી બેઠકોમાં જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી 4 બેઠકો અને નામાંકિત સભ્યો માટે 4 બેઠકો છે. રાજ્યસભાની આ ચાર બેઠકો સિવાય બાકીની 12 બેઠકો પર ચૂંટણી યોજાઈ રહી છે. રાજ્યસભામાં ભાજપ પાસે 86 બેઠકો છે અને તેના સહયોગી દળો સહિત એનડીએ પાસે 101 બેઠકો છે. આ રીતે એનડીએ બહુમતીના આંકડા કરતા 13 બેઠકો ઓછી છે. તે જ સમયે, વિરોધી જૂથ પાસે 87 બેઠકો છે જ્યારે અન્ય પાસે 28 બેઠકો છે.
