પાડોશી દેશ પાકિસ્તાનમાં ફરી એકવાર પાકિસ્તાન મુસ્લિમ લીગ (નવાઝ)ની સરકાર બનવા જઈ રહી છે અને ત્યાંનો સૌથી શક્તિશાળી પરિવાર દેશની શાસન વ્યવસ્થા સંભાળવા જઈ રહ્યો છે. જો કે તે ગઠબંધન સરકાર હશે, તેનું નેતૃત્વ પીએમએલ (નવાઝ) નેતા શહેબાઝ શરીફ કરશે. શાહબાઝ શરીફ આ પહેલા પણ વડાપ્રધાન રહી ચૂક્યા છે. આ તેની બીજી ઇનિંગ હશે. એપ્રિલ 2022માં ઈમરાન સરકારના પતન પછી, શહેબાઝ શરીફે ઓગસ્ટ 2023 સુધી ગઠબંધન સરકારનું નેતૃત્વ કર્યું.
આ પહેલા પણ શરીફ પરિવારના મોટા પુત્ર નવાઝ શરીફ ત્રણ વખત દેશની બાગડોર સંભાળી ચૂક્યા છે. ચૂંટણી પહેલા એવું માનવામાં આવતું હતું કે 74 વર્ષીય નવાઝ શરીફ ચોથી વખત પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન બની શકે છે, પરંતુ હવે જ્યારે કોઈ એક પક્ષને બહુમતી નથી મળી, ત્યારે પીએમએલ-એનના નેતૃત્વમાં છ પક્ષોએ ગઠન કર્યું છે. ગઠબંધન કર્યું અને બહુમતી મેળવી.. એવું માનવામાં આવે છે કે આવતા મહિનાના શરૂઆતના અઠવાડિયામાં શાહબાઝ શરીફ બીજી વખત પાકિસ્તાનના વઝીર-એ-આઝમ બનશે.
કાકા પીએમ, ભત્રીજી સીએમ
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, શહેબાઝ શરીફે શક્તિશાળી સેનાના સમર્થનથી વડાપ્રધાન પદ મેળવવાની રેસમાં તેમના 74 વર્ષીય ભાઈ નવાઝ શરીફને પાછળ છોડી દીધા છે. જો કે, નવાઝ શરીફની પુત્રી મરિયમ નવાઝનું કહેવું છે કે પાર્ટીને બહુમતી ન મળી હોવાથી નવાઝના સ્થાને શેહબાઝ શરીફને પીએમ બનાવવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. શરીફ પરિવારમાંથી આ બીજા પીએમ હશે. આ પહેલા નવાઝ શરીફ ત્રણ વખત (1990-93, 1997-99 અને 2013 થી 2017) વડાપ્રધાન રહી ચૂક્યા છે. બંને ભાઈઓ અલગ-અલગ સમયગાળા માટે પંજાબના મુખ્યમંત્રી પણ રહી ચૂક્યા છે. શરીફ પરિવારની બીજી પેઢી એટલે કે નવાઝ શરીફની પુત્રી મરિયમ નવાઝ હવે પંજાબના મુખ્યમંત્રી બનશે.
શરીફ પરિવારનું કાશ્મીર સાથે શું કનેક્શન છે?
શાહબાઝ શરીફનો પરિવાર મૂળ જમ્મુ-કાશ્મીરના અનંતનાગનો છે. તેમના પિતા મુહમ્મદ શરીફ ઉદ્યોગપતિ હતા. મુહમ્મદ શરીફે 1930ના દાયકામાં ઉદ્યોગમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. તે સમયે મુસ્લિમ સમાજ પરંપરાઓમાં અટવાયેલો હતો અને બહુ ઓછા મુસ્લિમ પરિવારો વેપાર કરતા હતા. વ્યવસાયના કારણે મુહમ્મદ શરીફ અનંતનાગથી અમૃતસર પાસે જતી ઉમરામાં સ્થાયી થયા અને બાદમાં દેશના ભાગલા બાદ તેમનો આખો પરિવાર લાહોરમાં આવીને સ્થાયી થયો.
1950 ના દાયકામાં, શરીફ પરિવારે ઇત્તેફાક ગ્રુપ ઓફ સ્ટીલ ઇન્ડસ્ટ્રીઝની સ્થાપના કરી હતી, જે તે સમયે ઘણા લાખોનું ટર્નઓવર ધરાવતું હતું. ધીમે ધીમે શરીફ પરિવારે ટ્રાન્સપોર્ટ, ખાંડ અને ખેતીના વ્યવસાયમાં પણ મોટું નામ કમાવ્યું. નવાઝ શરીફને ત્રણ ભાઈઓ છે. તેઓ સૌથી મોટા છે, જ્યારે શાહબાઝ બીજા અને અબ્બાસ શરીફ ત્રીજા ક્રમે છે.
રાજકારણમાં પ્રવેશવાની મજા છે
પાકિસ્તાની અખબાર ડૉનના અહેવાલ મુજબ, જ્યારે ઝુલ્ફીકાર અલી ભુટ્ટો 1973 થી 1977 સુધી પાકિસ્તાનના વડાપ્રધાન હતા ત્યારે તેમણે સ્ટીલ ઉદ્યોગ સહિત અનેક ઉદ્યોગોનું રાષ્ટ્રીયકરણ કર્યું હતું. જેના કારણે સરકારે શરીફ પરિવારના કરોડો રૂપિયાના સ્ટીલ સામ્રાજ્ય પર કબજો જમાવ્યો હતો. આનાથી નારાજ થઈને, તેમની રાજકીય દુશ્મનાવટના જવાબમાં અને ભવિષ્યમાં રાજકીય હસ્તક્ષેપથી રક્ષણ મેળવવા માટે, પિતા મુહમ્મદ શરીફે નવાઝ શરીફને બળજબરીથી રાજકારણમાં ધકેલી દીધા.
નવાઝ શરીફે 1976માં તેમની રાજકીય કારકિર્દીની શરૂઆત પાકિસ્તાન મુસ્લિમ લીગથી કરી હતી, જે તે સમયે પંજાબમાં શાસન કરતી હતી અને રાજ્યમાં તેની મજબૂત પકડ હતી. આ પછી 1981માં જનરલ ઝિયાઉલ હકના શાસનમાં નવાઝને પંજાબ સરકારમાં પ્રથમ વખત નાણામંત્રી બનાવવામાં આવ્યા હતા.