સમુદ્રમાં ભારતની શક્તિઓ વધુ વધી છે. ભારતે તેના દુશ્મનોને દૂર રાખવા માટે સમુદ્રમાં તેની પરમાણુ પ્રતિરોધક ક્ષમતાને મજબૂત કરવાની દિશામાં મહત્વપૂર્ણ પગલાં લીધા છે. દેશની ચોથી ન્યુક્લિયર પાવર્ડ બેલિસ્ટિક મિસાઈલ (SSBN) સબમરીન આ અઠવાડિયે વિશાખાપટ્ટનમ શિપ બિલ્ડીંગ સેન્ટર (SBC) ખાતે લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. ભારતનું બીજું SSBN INS અરિઘાટ 29 ઓગસ્ટ, 2024 ના રોજ સંરક્ષણ પ્રધાન રાજનાથ સિંહ દ્વારા કાર્યરત કરવામાં આવ્યું હતું, જ્યારે ત્રીજું SSBN INS અરિધમાન આવતા વર્ષે કાર્યરત કરવામાં આવશે. અગાઉ 9 ઓક્ટોબરના રોજ, સુરક્ષા પરની કેબિનેટ કમિટી (CCS) એ ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં કોઈપણ દુશ્મનને દૂર રાખવા માટે બે પરમાણુ સંચાલિત સબમરીનના નિર્માણને મંજૂરી આપી હતી. ભારતીય નૌકાદળના આયોજનનો આ એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. ચોથા SSBNનું નામ S4* છે અને તે 16 ઓક્ટોબરના રોજ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. આના એક દિવસ પહેલા રક્ષા મંત્રી રાજનાથ સિંહે તેલંગાણાના વિકરાબાદ જિલ્લાના દામગુંડમ વિસ્તારમાં ભારતીય નૌકાદળની વ્યૂહાત્મક સંપત્તિના કમાન્ડ, કંટ્રોલ અને કમ્યુનિકેશન માટે લો ફ્રિકવન્સી નેવલ સ્ટેશનનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું.
નવી લોંચ થયેલ S4* SSBN લગભગ 75% સ્વદેશી છે અને તે 3,500 કિમી રેન્જની K-4 પરમાણુ બેલિસ્ટિક મિસાઈલથી સજ્જ છે જેને વર્ટિકલ લોન્ચિંગ સિસ્ટમ દ્વારા ફાયર કરી શકાય છે. INS અરિહંત, આ શ્રેણીની પ્રથમ, 750 કિમીની રેન્જ સાથે K-15 પરમાણુ મિસાઇલોથી સજ્જ કરી શકાય છે. INS અરિહંત અને INS અરિઘાટ બંને પહેલાથી જ સમુદ્રમાં ભારતના દુશ્મનો પર નજર રાખી રહ્યા છે. તેમની સાથે, રશિયન અકુલા વર્ગની પરમાણુ સંચાલિત સબમરીન 2028 માં લીઝ પર ભારતીય નૌકાદળમાં જોડાવા જઈ રહી છે.
ભારત દ્વારા ભાડે લીધેલ પ્રથમ પરમાણુ હુમલાની સબમરીનને INS ચક્ર S1 નામ આપવામાં આવ્યું હતું. INS અરિહંતનું નામ S2, INS અરિઘાટને S3, INS અરિધમાનને S4 નામ આપવામાં આવ્યું હતું. નવી લોંચ કરવામાં આવેલી સબમરીન તેના વર્ગની છેલ્લી છે જેને S4* નામ આપવામાં આવ્યું છે, જોકે તેનું ઔપચારિક નામ હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવ્યું નથી.
સરકારે ભારતીય નૌકાદળ માટે ત્રીજા એરક્રાફ્ટ કેરિયર પર પરમાણુ હુમલો અને બેલેસ્ટિક મિસાઈલ સબમરીનને પ્રાથમિકતા આપી છે. સરકારે આ વર્ષે ડિસેમ્બરમાં છઠ્ઠી ડીઝલ એટેક કલવરી ક્લાસ સબમરીન INS વાગશીર સાથે પરંપરાગત સબમરીન ડિટરન્સ તરફ પણ કામ કર્યું છે. દરમિયાન, સરકાર ફ્રેન્ચ નૌકાદળની મદદથી મઝાગોન ડોકયાર્ડ ખાતે વધુ ત્રણ અદ્યતન ડીઝલ એટેક સબમરીનનું નિર્માણ કરવા આગળ વધશે. ગયા વર્ષથી હિંદ મહાસાગરમાં દર મહિને 10-11 PLA યુદ્ધ જહાજો અને 2025-26માં અપેક્ષિત લાંબા અંતરની પેટ્રોલિંગ સાથે, વ્યૂહાત્મક સબમરીન ભારતના સંરક્ષણ અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવવા માટે તૈયાર છે.
આ પણ વાંચો – BRICS સમિટમાં ભાગ લેવા રશિયા જવા રવાના થયા PM મોદી , 5 મહિનામાં બીજી વખત પુતિનને મળશે
