Heatwave Effects : અમેરિકાના ક્લાઈમેટ સેન્ટ્રલના વૈજ્ઞાનિકોએ સમગ્ર વિશ્વમાં ક્લાઈમેટ ચેન્જ અંગે વિશ્લેષણ કર્યું છે. નિષ્કર્ષમાં, વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું છે કે જૂનના નવ દિવસમાં, ભારતના 619 મિલિયન લોકો સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં લગભગ પાંચ અબજ લોકોએ તીવ્ર ગરમીનો સામનો કર્યો છે. ક્લાઈમેટ સેન્ટ્રલના વૈજ્ઞાનિકોએ તેની પાછળનું કારણ ક્લાઈમેટ ચેન્જને ગણાવ્યું છે.
આ દેશોમાં ભારે ગરમીનો સામનો કરવો પડ્યો હતો
રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જૂન મહિનામાં ભારે ગરમીથી ભારતમાં 619 મિલિયન, ચીનમાં 579 મિલિયન, ઇન્ડોનેશિયામાં 231 મિલિયન, નાઇજીરિયામાં 206 મિલિયન, બ્રાઝિલમાં 176 મિલિયન, બાંગ્લાદેશમાં 171 મિલિયન, યુએસમાં 165 મિલિયન, યુરોપમાં 152 મિલિયન લોકોના મોત થયા છે. તેનાથી મેક્સિકોમાં 123 મિલિયન, ઇથોપિયામાં 121 મિલિયન અને ઇજિપ્તમાં 103 મિલિયન લોકોને અસર થઈ છે.
“વિશ્વની 60 ટકાથી વધુ વસ્તીએ 16-24 જૂન દરમિયાન ભારે ગરમીનો અનુભવ કર્યો હતો, જે આબોહવા પરિવર્તનને કારણે અપેક્ષિત કરતાં ઓછામાં ઓછા ત્રણ ગણી વધુ તીવ્ર હતી,” ક્લાઈમેટ સેન્ટ્રલ અહેવાલ આપે છે. ક્લાઈમેટ સેન્ટ્રલના ચીફ પ્રોગ્રામ ઓફિસર એન્ડ્ર્યુ પરશિંગે જણાવ્યું હતું કે, “કોલસો, તેલ અને કુદરતી ગેસના સળગતા એક સદીથી વધુ સમય અમને ખતરનાક વિશ્વ સાથે છોડી ગયો છે,” આ ઉનાળામાં સમગ્ર વિશ્વમાં ગરમીના તરંગો અકુદરતી આફતો છે જે કાર્બન પ્રદૂષણ બની જશે. તે બંધ થાય ત્યાં સુધી વધુ સામાન્ય.”
આબોહવા પરિવર્તન તાપમાનમાં વધારો કરે છે
ક્લાઈમેટ સેન્ટ્રલનો ક્લાઈમેટ શિફ્ટ ઈન્ડેક્સ (CSI) વિશ્વભરના તાપમાન પર આબોહવા પરિવર્તનની અસરનું પ્રમાણ દર્શાવે છે. “16-24 જૂનની વચ્ચે, 4.97 બિલિયન લોકોએ આત્યંતિક ગરમીનો અનુભવ કર્યો, જે ઓછામાં ઓછા CSI સ્તર 3 સુધી પહોંચ્યો,” આ દર્શાવે છે કે આબોહવા પરિવર્તનની સંભાવના ઓછામાં ઓછી ત્રણ ગણી વધી છે. આ કારણે ભારતે સૌથી ગરમ અને સૌથી લાંબો ઉનાળો પણ અનુભવ્યો છે.”
અહેવાલ મુજબ, 40,000 થી વધુ શંકાસ્પદ હીટ સ્ટ્રોકના કેસો અને 100 થી વધુ ગરમી સંબંધિત મૃત્યુ નોંધાયા હતા. આત્યંતિક ગરમીએ પાણી પુરવઠા પ્રણાલી અને વીજળી ગ્રીડને અસર કરી છે, જેના કારણે દિલ્હી પાણીની ગંભીર કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યું છે.
ભારતીય હવામાન વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, એપ્રિલથી જૂનના સમયગાળા દરમિયાન દેશના લગભગ 40 ટકા હિટવેવ દિવસોની સામાન્ય સંખ્યા કરતા બમણા નોંધાયા છે. રાજસ્થાનના ઘણા ભાગોમાં તાપમાન 50 ડિગ્રી સેલ્સિયસને વટાવી ગયું છે, જ્યારે ઘણી જગ્યાએ રાત્રિનું તાપમાન 35 ડિગ્રી સેલ્સિયસની આસપાસ રહ્યું છે.
દિલ્હીમાં 40 દિવસ સુધી તાપમાન 40 ડિગ્રીથી ઉપર રહ્યું
મીડિયા અહેવાલો અનુસાર, દિલ્હી, જ્યાં 13 મેથી સતત 40 દિવસ સુધી તાપમાન 40 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી ઉપર રહ્યું હતું, ત્યાં આ વર્ષે ગરમીથી સંબંધિત 60 જેટલા મૃત્યુ થયા છે. સાઉદી અરેબિયામાં વાર્ષિક હજ યાત્રા દરમિયાન ગરમી સંબંધિત બીમારીઓથી ઓછામાં ઓછા 1,300 લોકોના મોત થયા છે. તાપમાન અત્યંત ઊંચું હતું, કેટલાક શહેરોમાં તાપમાન 50 ડિગ્રી સેલ્સિયસને વટાવી ગયું હતું.
ક્લાઈમેટ સેન્ટ્રલના પૃથ્થકરણમાં જાણવા મળ્યું છે કે મક્કા શહેરમાં 18 મેથી દરરોજ વાતાવરણમાં ફેરફારને કારણે તાપમાન ત્રણ ગણું અને 24 મેથી પાંચ ગણું વધારે છે. EU દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવેલ પહેલ ક્લાઈમેટમીટરના આબોહવા વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા અગાઉના વિશ્લેષણમાં જાણવા મળ્યું છે કે આબોહવા પરિવર્તનથી સાઉદી અરેબિયામાં ગરમીના તરંગોનું જોખમ 2.5 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધી ગયું છે. જૂનના છેલ્લા બે સપ્તાહમાં અમેરિકામાં સતત બે ગરમીના મોજા જોવા મળ્યા હતા. તે જ સમયે, પ્રથમ ગરમીના મોજાએ દેશના દક્ષિણ ભાગ, મેક્સિકો અને મધ્ય અમેરિકાના દેશોને અસર કરી હતી. મેક્સિકોમાં, 21 જૂને સોનોરા રાજ્યમાં તાપમાન 52 ડિગ્રી સેલ્સિયસ પર પહોંચતાં 125 લોકોનાં મોત થયાં હતાં.
વર્લ્ડ વેધર એટ્રિબ્યુશન સર્વેમાં જાણવા મળ્યું છે કે આબોહવા પરિવર્તનથી મે અને જૂનમાં ભારે ગરમી થવાની સંભાવના 35 ગણી વધારે છે. તાજેતરના દિવસોમાં ઇજિપ્તમાં 50 ડિગ્રી સેલ્સિયસની નજીક ઉચ્ચ તાપમાન નોંધાયું છે. દક્ષિણી પ્રાંત અસવાનમાં 40 લોકોના મોત થયા છે. ઊંચા તાપમાને દેશભરમાં વીજળીના વપરાશમાં વધારો કર્યો, સરકારને પાવર ગ્રીડને ઓવરલોડ ન થાય તે માટે દૈનિક વીજ કાપ લાદવાની ફરજ પડી.