Amarnath Yatra 2024: વધતી જતી ગરમી અને ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે આ વખતે 14500 ફૂટની ઉંચાઈ પર સ્થિત અમરનાથ ગુફામાં બનેલા હિમલિંગના અસ્તિત્વ પર ખતરો વધી ગયો છે કારણ કે હિમલિંગના સમય પહેલા અદૃશ્ય થઈ જવાની સંભાવના છે. ઘણા વર્ષોથી જોવામાં આવ્યું છે કે ભક્તોની વધતી સંખ્યા અને ગ્લોબલ વોર્મિંગને કારણે હિમલિંગ સમય પહેલા લુપ્ત થઈ ગયું.
શ્રાઈન બોર્ડના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, હિમલિંગ લગભગ બે મહિના પહેલા તેના સંપૂર્ણ કદમાં હતું. તે લગભગ 20 થી 22 ફૂટ જેટલું હતું. અને હવે તેની ઉંચાઈ 11 થી 12 ફૂટની વચ્ચે છે. તેમના મતે હવે તે ઝડપથી પીગળી રહ્યું છે. વાસ્તવમાં, આ વખતે અમરનાથ યાત્રાનું પ્રતીક હિમલિંગ પણ સમગ્ર વિશ્વમાં ગરમીના કારણે સર્જાયેલા પાયમાલથી અછૂત નથી રહ્યું.
જો કે, આ પહેલીવાર નથી કે હિમલિંગ ઝડપથી પીગળી રહ્યું છે, પરંતુ છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી જોવા મળી રહ્યું છે કે યાત્રા શરૂ થયાના થોડા દિવસોમાં હિમલિંગ સંપૂર્ણપણે પીગળી રહ્યું છે. જો કે તે સમયે ગ્લોબલ વોર્મિંગની સાથે સાથે ગુફામાં દર્શન માટે પહોંચતા લાખો શ્રદ્ધાળુઓના શ્વાસ પણ આ માટે જવાબદાર હતા.
નિષ્ણાતોના મતે અમરનાથ ગ્લેશિયર્સથી ઘેરાયેલું છે. આવી સ્થિતિમાં અવારનવાર ત્યાં વધુ લોકો પહોંચવાના કારણે તાપમાનમાં વધારો થવાની સંભાવના રહે છે. જેના કારણે ગ્લેશિયર ઝડપથી પીગળી જાય છે.
વર્ષ 2016માં પણ અમરનાથ પહોંચેલા શ્રદ્ધાળુઓની મોટી ભીડને કારણે હિમલિંગ ઝડપથી પીગળી ગયું હતું. આંકડા મુજબ, તે વર્ષે પ્રવાસના માત્ર 10 દિવસમાં હિમલિંગા દોઢ ફૂટની ઊંચાઈએ પીગળી ગયું હતું. અત્યાર સુધી માત્ર 40 હજાર ભક્તોએ જ દર્શન કર્યા હતા. વર્ષ 2016માં કુદરતી બરફમાંથી બનેલો હિમાલય 10 ફૂટ ઊંચો હતો. જે અમરનાથ યાત્રાના પ્રારંભિક સપ્તાહમાં અડધાથી વધુ ઓગળી ગયો હતો. આવી સ્થિતિમાં યાત્રાના બાકીના 15 દિવસ દરમિયાન દર્શન માટે આવેલા ભક્તો હિમલિંગના રૂબરૂ દર્શન કરી શક્યા ન હતા.
2013માં પણ અમરનાથ યાત્રા દરમિયાન હિમલિંગાની ઊંચાઈ ઓછી હતી. તે વર્ષે હિમલિંગ માત્ર 14 ફૂટ ઊંચું હતું. સતત વધતા તાપમાનના કારણે અમરનાથ યાત્રા પૂર્ણ થાય તે પહેલા જ તેમનું મોત થયું હતું. હવામાનશાસ્ત્રીઓના મતે વર્ષ 2013માં હિમાલયના ઝડપથી પીગળવાનું કારણ તાપમાનમાં વધારો હતો. ત્યારે તાપમાનનો પારો 34 ડિગ્રીને પાર કરી ગયો હતો.
વર્ષ 2018માં પણ બાબા બર્ફાની ઝડપથી ઓગળવાની પ્રક્રિયા ચાલુ રહી. 28મી જૂનથી શરૂ થયેલી આ 60 દિવસની યાત્રામાં એક માસ જેટલો સમય વીતી ગયા બાદ લગભગ 2 લાખ 30 હજાર શ્રદ્ધાળુઓએ દર્શન કર્યા હતા. પરંતુ આ પછી દર્શન માટે આવેલા ભક્તોએ બાબા બર્ફાનીને રૂબરૂ જોયા નહોતા. બાબા દર્શન આપતા પહેલા જ ધ્યાન માં ચાલ્યા ગયા હતા. આ વખતે તેને કાળઝાળ ગરમી કહો કે ગ્લોબલ વોર્મિંગ ચોક્કસ પોતાનું સ્વરૂપ દેખાડી રહ્યું છે.
