પાકિસ્તાન તેલ શોધ અવરોધ
નાદારીની આરે ઉભેલા પાકિસ્તાનને તાજેતરમાં એક ખૂબ જ સારા સમાચાર મળ્યા છે. પાકિસ્તાને તેના દરિયાઈ વિસ્તારમાં કાચા તેલ અને કુદરતી ગેસનો વિશાળ ભંડાર શોધી કાઢ્યો છે, જે પાકિસ્તાનનું ભાગ્ય બદલી નાખશે તેવું કહેવાય છે. ત્રણ વર્ષના સર્વેક્ષણ બાદ મળી આવેલા ભંડારને વિશ્વનું ચોથું સૌથી મોટું તેલ અને ગેસ ક્ષેત્ર ગણાવવામાં આવી રહ્યું છે. ક્રૂડ ઓઈલને ‘બ્લેક ગોલ્ડ’ પણ કહેવામાં આવે છે.
પાકિસ્તાન પર આસમાની મોંઘવારી અને દેવાની કટોકટીનો બોજો છે. ચીન જેવા મિત્ર દેશોની મદદ છતાં તેની સમસ્યાઓ ઓછી નથી થઈ રહી. આર્થિક સંકટ વચ્ચે રાજકીય અસ્થિરતા પણ એક મોટો મુદ્દો છે. ચારે બાજુથી સમસ્યાઓથી ઘેરાયેલું પાકિસ્તાન દરરોજ આતંકવાદનો સામનો કરી રહ્યું છે.
શું નવી શોધ પાકિસ્તાનનું ખરાબ ભાગ્ય બદલી શકશે?
પાકિસ્તાને સમુદ્રના તળિયે આશાનું કિરણ જોયું છે જે ભવિષ્યમાં તેના આર્થિક સંકટને દૂર કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી શકે છે.
જો કે, પાકિસ્તાનના ઓઇલ એન્ડ ગેસ રેગ્યુલેટરના ભૂતપૂર્વ સભ્યએ ડોન ન્યૂઝ ટીવી સાથે વાત કરતાં જણાવ્યું હતું કે પાકિસ્તાને નવી શોધ અંગે આશાવાદી હોવું જોઈએ પરંતુ એવું ક્યારેય નથી હોતું કે ભંડારમાં અપેક્ષા મુજબ તેલ અને ગેસ હોય પણ બહાર આવ્યા.
જ્યારે તેમને પૂછવામાં આવ્યું કે શું નવા ભંડાર દ્વારા દેશની ઉર્જાની જરૂરિયાતો પૂરી થશે, તો તેમણે કહ્યું કે તે તેલ અને ગેસના ભંડારના કદ અને પછી તેના પુનઃપ્રાપ્તિ દર પર નિર્ભર રહેશે.
તેમણે કહ્યું, ‘જો આ ગેસ રિઝર્વ થશે તો અમે જે કુદરતી ગેસ આયાત કરીએ છીએ તે ખરીદવાનું બંધ કરી દઈશું. અને જો આ તેલ અનામત હશે તો અમે આયાતી તેલને બદલે તેનો ઉપયોગ કરીશું.
ઉર્જાની જરૂરિયાતો માટે પાકિસ્તાન આયાત પર નિર્ભર છે
પાકિસ્તાન તેની ઉર્જા જરૂરિયાતો માટે મોટાભાગે આયાત પર નિર્ભર છે. વર્ષ 2023માં પાકિસ્તાને 17.5 અબજ ડોલરની ઊર્જાની આયાત કરી હતી. પાકિસ્તાની અખબાર એક્સપ્રેસ ટ્રિબ્યુનના અહેવાલ મુજબ, આગામી 7 વર્ષમાં પાકિસ્તાનનું ઉર્જા આયાત બિલ બમણું થઈને 31 અબજ ડોલર થઈ જશે.
પાકિસ્તાન તેની જરૂરિયાતનો 29% ગેસ, 85% ક્રૂડ ઓઈલ, 20% કોલસો અને 50% LPG આયાત કરે છે.
પાકિસ્તાન માટે તાત્કાલિક રાહત નથી
નવા ભંડારોની શોધથી પાકિસ્તાન ભલે ઉત્સાહિત હોય પરંતુ આગળનો રસ્તો એટલો સરળ નથી. ગેસના ભંડાર શોધવા પાકિસ્તાનના ઓઈલ એન્ડ ગેસ રેગ્યુલેટરના ભૂતપૂર્વ સભ્યએ કહ્યું કે પાકિસ્તાનનું સપનું આટલું જલ્દી પૂરું થવાનું નથી.
તેમણે કહ્યું કે અનામત તો મળી ગયું છે પરંતુ તેને ડ્રિલિંગ કરીને પછી તેલ કે ગેસ કાઢવાની અને તેમાંથી આવક મેળવવાની પ્રક્રિયા ખૂબ જ જટિલ અને લાંબી છે.
નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે માત્ર તેલ અને ગેસના ભંડાર શોધવા માટે 5 અબજ ડોલરના જંગી રોકાણની જરૂર છે અને તેલ અથવા ગેસ કાઢવામાં મોટી રકમ ખર્ચી શકાય છે. સમુદ્રમાંથી તેલ કે ગેસ કાઢવામાં 4-5 વર્ષનો સમય લાગશે. આ તમામ બાબતોને જોતા સ્પષ્ટ છે કે નવી શોધથી પાકિસ્તાનને તાત્કાલિક કોઈ રાહત મળવાની નથી. ઘણી વખત, આ ભંડારમાંથી તેલ કાઢવું ખૂબ જ જટિલ છે અને તેની કિંમત વધુ હોવાને કારણે, નફો ઓછો છે.
આ પણ વાંચો – ઉત્તર કોરિયાએ પૂર્વ સમુદ્ર તરફ મિસાઈલ છોડી, કિમ જોંગની દરેક ગતિવિધિ પર છે સિઓલની નજર
