યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી)ની પાંચ સભ્યોની નિષ્ણાત સમિતિએ 2 ફેબ્રુઆરીએ સીએમ પુષ્કર સિંહ ધામીને ડ્રાફ્ટ સુપરત કર્યો છે. ઉત્તરાખંડ સરકાર આગામી વિધાનસભા સત્રમાં 06 ફેબ્રુઆરીએ ગૃહમાં બિલ લાવવા જઈ રહી છે. સૂત્રોનું માનીએ તો કમિટી દીકરીઓને પૈતૃક સંપત્તિમાં હક્ક આપવાની ભલામણ પણ કરી શકે છે.
તેને તમામ ધર્મના લોકો માટે ફરજિયાત બનાવી શકાય છે. સમિતિના અધ્યક્ષ અને સુપ્રીમ કોર્ટના ભૂતપૂર્વ ન્યાયાધીશ રંજના દેસાઈના નેતૃત્વમાં તમામ સભ્યો ચમોલી જિલ્લાના માનાથી પિથોરાગઢ જિલ્લાના મુનસ્યારી સુધીના સરહદી વિસ્તારમાં પહોંચ્યા અને લોકો પાસેથી સૂચનો લીધા. સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે સમિતિના અહેવાલમાં પુત્રીઓને પુત્રો તરીકે પૈતૃક સંપત્તિ પર સમાન અધિકાર આપવાની હિમાયત કરવામાં આવી છે.
આ ઉપરાંત સમિતિ સમક્ષ વિવિધ સૂચનો પણ આવ્યા છે. જેમાં વૃદ્ધોની જાળવણી અને લગ્ન નોંધણીને ફરજિયાત બનાવવા, લિવ-ઇન રિલેશનશિપમાં રહેતા લોકો માટે નિયમો બનાવવા, છોકરીઓ માટે લગ્નની ઉંમર વધારીને 21 વર્ષ કરવા, દત્તક લેવા અને વસ્તી નિયંત્રણ માટે કાયદો બનાવવા વગેરે જેવા સૂચનો સામેલ હતા. સમિતિમાં આમાંથી કેટલાક મુદ્દાઓનો સમાવેશ થઈ શકે છે.
બીજી તરફ, નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે જો ઉત્તરાખંડમાં UCC લાગુ કરવામાં આવે તો મહિલાઓ વિરુદ્ધના ગુનાઓમાં ઘટાડો થશે કારણ કે તેમને તેમની પૈતૃક સંપત્તિમાં અધિકાર મળશે. આ ઉપરાંત, તેમના સાસરિયાંના ઘરમાં આર્થિક સલામતીની કોઈ ભાવના રહેશે નહીં. આનાથી કોર્ટમાં કેસોની સંખ્યામાં ચોક્કસપણે ઘટાડો થઈ શકે છે. તે જ સમયે, આ કાયદો મહિલાઓની સહાનુભૂતિ મેળવી શકે છે, જે દેશની અડધી વસ્તી ધરાવે છે.
કોઈ ચોક્કસ સમુદાયને નુકસાન નહીં
સીએમ પુષ્કર સિંહ ધામીએ કહ્યું કે યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (યુસીસી) કોઈ ચોક્કસ સમુદાયને નુકસાન પહોંચાડશે નહીં. સીએમએ કહ્યું કે અમારી સરકારે રાજ્યના લોકોને સમાન નાગરિક સંહિતા લાગુ કરવાનું વચન આપ્યું હતું. આ માટે ભગવાન સમાન જનતાએ ભાજપને બહુમતી આપી.
ઉત્તરાખંડમાં, સંપ્રદાય, સમુદાય, ધર્મ અથવા જાતિને ધ્યાનમાં લીધા વિના, બધા માટે સમાન કાયદા છે તેની ખાતરી કરવા માટે સમાન નાગરિક સંહિતા લાગુ કરવાની વાત કરવામાં આવી રહી છે. UCC એ સબકા સાથ, સબકા વિકાસ, સબકા વિશ્વાસના મૂળ મંત્ર તરફ લેવાયેલું એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) શું છે?
યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ (UCC) યુનિફોર્મ સિવિલ કોડ લિંગ સમાનતા અને પૂર્વજોની મિલકતોમાં દીકરીઓ માટે સમાન અધિકારો પર ભાર મૂકે છે. જો સૂત્રોનું માનીએ તો તે મહિલાઓની લગ્નની ઉંમર વધારીને 21 વર્ષ કરવાનું સૂચન કરતું નથી. કમિટીની ભલામણમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે મહિલાઓ માટે લગ્નની ઉંમર 18 વર્ષ રાખવી જોઈએ.
તેનો હેતુ એવો કાયદો બનાવવાનો છે જે લગ્ન, છૂટાછેડા, વારસો અને દત્તક લેવા સંબંધિત બાબતોમાં તમામ ધર્મોને લાગુ પડશે. આ બિલ ખાસ કરીને લગ્ન નોંધણી, છૂટાછેડા, મિલકત અધિકારો, આંતર-રાજ્ય મિલકત અધિકારો, જાળવણી, બાળકોની કસ્ટડી વગેરેમાં એકરૂપતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.
