મહાભારત ભારતીય ઇતિહાસનો એક એવો પ્રકરણ છે જે પોતાની અંદર ઘણા રહસ્યો ધરાવે છે. કુરુક્ષેત્રની ભૂમિ પર લડાયેલું આ યુદ્ધ ફક્ત પારિવારિક ઝઘડો નહોતો પણ ધર્મ અને અધર્મ, સત્ય અને અસત્ય વચ્ચેનું યુદ્ધ હતું. કુરુક્ષેત્રના યુદ્ધમાં ઘણા પ્રાચીન રાજ્યોએ ભાગ લીધો હતો, જે કુરુક્ષેત્રમાં થયું હતું, જેનું આધુનિક સ્થાન હરિયાણા રાજ્ય છે. ઘણીવાર પ્રશ્ન થાય છે કે આટલું ભયંકર યુદ્ધ ફક્ત 18 દિવસમાં કેવી રીતે સમાપ્ત થઈ ગયું? આ પાછળ ઘણા કારણો આપવામાં આવ્યા છે. અમને તેના વિશે જણાવો.
ભીષ્મ પિતામહનો આશીર્વાદ: ભીષ્મ પિતામહને ઇચ્છા મુજબ મૃત્યુનું વરદાન હતું. તેમણે પાંડવોને તેમના મૃત્યુનું રહસ્ય કહ્યું હતું, જે મુજબ જો શિખંડી તેમની સામે હોત તો તેઓ શસ્ત્રો ઉપાડતા નહીં. આ જ યુક્તિનો ઉપયોગ કરીને, અર્જુને ભીષ્મને તીરથી વીંધ્યા, ત્યારબાદ તેઓ બાણની શય્યા પર પડ્યા રહ્યા અને યુદ્ધના દસમા દિવસે પોતાનો જીવ આપી દીધો. ભીષ્મના પતનથી કૌરવ સેનાનું મનોબળ તૂટી ગયું.
યુદ્ધના નિયમો: મહાભારત યુદ્ધના કેટલાક નિયમો હતા જેનું પાલન બંને પક્ષોએ કરવાના હતા. સૂર્યાસ્ત પછી યુદ્ધ બંધ કરવામાં આવ્યું અને સૈન્યે રાત્રે આરામ કર્યો. આનાથી યુદ્ધનો સમયગાળો મર્યાદિત થયો.
બંને પક્ષોની શક્તિશાળી સેનાઓ: કૌરવો અને પાંડવો બંને પાસે શક્તિશાળી સેનાઓ હતી જેમાં મહારથી, યોદ્ધાઓ અને શસ્ત્રોનો સમાવેશ થતો હતો. બંને પક્ષો વચ્ચે ભીષણ યુદ્ધ થયું જેમાં થોડા જ સમયમાં ભારે નુકસાન થયું અને યુદ્ધ ઝડપથી સમાપ્ત થઈ ગયું.
કૃષ્ણની રણનીતિ: ભગવાન કૃષ્ણે પાંડવોનું માર્ગદર્શન કર્યું અને તેમની રાજનીતિથી તેમને વિજય તરફ દોરી ગયા. તેમની વ્યૂહરચનાઓએ યુદ્ધને પલટાવી દીધું અને કૌરવોની હાર તરફ દોરી ગઈ.
સમય ચક્ર: કેટલાક વિદ્વાનો માને છે કે મહાભારત યુદ્ધ ફક્ત એક નિશ્ચિત સમયગાળા માટે જ થવાનું હતું. આ એક દૈવી યોજના હતી જેનો ઉદ્દેશ્ય ધર્મની સ્થાપના કરવાનો હતો.
આ બધા કારણોના સંયોજનના પરિણામે મહાભારત યુદ્ધ ફક્ત 18 દિવસમાં સમાપ્ત થઈ ગયું. આ યુદ્ધ આજે પણ આપણને ધર્મ, ન્યાય અને કર્તવ્યનો પાઠ શીખવે છે.
