Expensive Mobile Recharge: મોબાઈલ સેવાના દરોમાં તાજેતરના વધારા અંગેના કોંગ્રેસના દાવાઓને સરકારે ભ્રામક ગણાવીને ફગાવી દીધા છે. ત્રણ ખાનગી ટેલિકોમ કંપનીઓ અને એક જાહેર ક્ષેત્રની કંપની સહિત સરકારે જણાવ્યું હતું કે, ભારતનું મોબાઈલ સર્વિસ માર્કેટ માંગ અને પુરવઠાના દળો દ્વારા સંચાલિત છે.
ભારતમાં સૌથી ઓછો મોબાઈલ ચાર્જ
સાથે જ કહ્યું કે દેશના ગ્રાહકોને વિશ્વમાં સૌથી ઓછા દરે મોબાઈલ સેવા મળે છે. કેન્દ્રીય સંચાર મંત્રાલયે એક નિવેદન જારી કરીને જણાવ્યું હતું કે ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (TRAI) દ્વારા છેલ્લા બે દાયકામાં મોબાઈલ સેવાના દરો પર નિયંત્રણ રાખવામાં આવ્યું છે અને સરકારી નીતિઓ અને નિયમનકાર, ઈન્ડિયા મોબાઈલ દ્વારા સૂચિત નિયમનકારી માળખાના પરિણામે. ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (TRAI) દ્વારા સૌથી નીચા દરો ધરાવતા દેશોમાંના એક સેવા દરો પર નિયંત્રણ રાખવામાં આવ્યું છે.
આ સંદર્ભમાં, મંત્રાલયે અમેરિકા, ઓસ્ટ્રેલિયા, બ્રિટન, રશિયા અને અન્ય દેશોમાં પ્રચલિત દરોનો તુલનાત્મક ચાર્ટ આપ્યો છે. ભારતના કિસ્સામાં, મોબાઇલ ગ્રાહકો માટે વ્યવહારીક રીતે અમર્યાદિત વૉઇસ કૉલ્સ અને 18 GB ડેટા દર મહિને US$1.89 ની સરેરાશ કિંમતે ઉપલબ્ધ છે.
સરકાર મુક્ત બજારના નિર્ણયોમાં દખલ કરતી નથી
મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે, “ટેલિકોમ સેવાઓ માટેના દરો બજાર દળો દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે, સ્વતંત્ર નિયમનકાર એટલે કે TRAI દ્વારા સૂચિત નિયમનકારી માળખામાં.” સરકાર મુક્ત બજારના નિર્ણયોમાં દખલ કરતી નથી.
5G સેવાઓ શરૂ કરવામાં જંગી રોકાણ
નિવેદનમાં વધુમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ટેલિકોમ કંપનીઓએ બે વર્ષથી વધુ સમય બાદ મોબાઈલ સેવાઓના દરમાં વધારો કર્યો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, કેટલાક ટેલિકોમ સેવા પ્રદાતાઓએ દેશભરમાં 5G સેવાઓ શરૂ કરવા માટે ભારે રોકાણ કર્યું છે. જેના કારણે મોબાઈલની સરેરાશ સ્પીડમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે અને તે 100 Mbps પર પહોંચી ગયો છે.
આ બાબતમાં ભારતની આંતરરાષ્ટ્રીય રેન્કિંગ પણ ઓક્ટોબર 2022માં 111થી વધીને આજે 15 થઈ ગઈ છે. ગ્રાહકોના હિતોનું રક્ષણ કરતી વખતે ટેલિકોમ સેક્ટરની વ્યવસ્થિત વૃદ્ધિ માટે (જેમાં 5G, 6G, IoT/M2M ઉદ્યોગ 4.0 જેવી નવીનતમ તકનીકોમાં રોકાણનો સમાવેશ થાય છે) માટે ક્ષેત્રની નાણાકીય સદ્ધરતા મહત્વપૂર્ણ છે.