Child Marriage: દેશમાં બાળ લગ્ન અધિનિયમ હેઠળ દોષિત ઠેરવવાનો દર ઘણો ચિંતાજનક છે. ઈન્ડિયા ચાઈલ્ડ પ્રોટેક્શન (ICP) રિસર્ચ ટીમના રિપોર્ટ અનુસાર દેશમાં બાળ લગ્નના કેસમાં દોષિત ઠેરવવાનો દર માત્ર 11 ટકા છે. આ મુજબ, છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં નોંધાયેલા બાળ લગ્નના કેસોની સંખ્યા દેશમાં એક દિવસમાં થતા કન્યા બાળ લગ્નની સંખ્યા કરતા ઓછી છે. આ રિપોર્ટ નેશનલ કમિશન ફોર પ્રોટેક્શન ઓફ ચાઈલ્ડ રાઈટ્સ (NCPCR) દ્વારા બહાર પાડવામાં આવ્યો છે.
કેસોના નિકાલનો દર ધીમો
અહેવાલ મુજબ, 2022 માં બાળ લગ્ન પ્રતિબંધ કાયદા હેઠળ અદાલતોમાં સુનાવણી માટે સૂચિબદ્ધ કુલ 3,563 બાળ લગ્નના કેસોમાંથી, ફક્ત 181 કેસ પૂર્ણ થયા હતા. એટલે કે 3,365 કેસ હજુ પેન્ડિંગ છે. એવો અંદાજ છે કે 2022 સુધી પેન્ડિંગ કેસો ઉકેલવામાં 19 વર્ષનો સમય લાગી શકે છે. વર્ષ 2022માં પ્રતિ જિલ્લા બાળલગ્નનો સરેરાશ માત્ર એક કેસ કાર્યવાહી માટે નોંધવામાં આવ્યો હતો.
આસામનું પ્રદર્શન સારું છે
બાળલગ્ન નિયંત્રણમાં આસામનું પ્રદર્શન ઘણું સારું છે. રાજ્યમાં 2021-22 અને 2023-24 વચ્ચે બાળ લગ્નના કેસોમાં 81 ટકાનો ઘટાડો થયો છે. અભ્યાસમાં સમાવિષ્ટ આસામના ગામડાઓમાં બાળ લગ્નની ઘટનાઓ 2021-22માં 3,225 કેસોથી ઘટીને 2023-24માં 627 કેસ થઈ ગઈ છે.
કડક કાયદાની જરૂર છે
અહેવાલ મુજબ, સર્વેક્ષણમાં આસામના ગામડાઓમાંથી 98 ટકા ઉત્તરદાતાઓ માને છે કે કડક કાયદાઓને કારણે તેમના સમુદાયોમાં બાળ લગ્નમાં ઘટાડો થયો છે. આસામ સરકારે છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોથી બાળલગ્ન સામે જોરદાર ઝુંબેશ શરૂ કરી છે. આસામ કેબિનેટે થોડા મહિના પહેલા નિર્ણય લીધો હતો કે 14 વર્ષથી ઓછી ઉંમરની છોકરીઓ સાથે લગ્ન કરનારાઓ પર POCSO એક્ટ હેઠળ કેસ કરવામાં આવશે.