Janmashtami 2024 : ઉપવાસ કરવાથી તમને માત્ર આધ્યાત્મિક ઉર્જા જ મળતી નથી, પરંતુ તે તમને કેટલાક સ્વાસ્થ્ય લાભ પણ આપે છે. તૂટક તૂટક ઉપવાસ એ પણ આપણા પરંપરાગત ઉપવાસ અને વ્રતનું સંશોધિત સ્વરૂપ છે. જો કે આમાં તમને બધું જ ખાવાની છૂટ છે, જ્યારે પરંપરાગત ભારતીય ઉપવાસમાં અનાજ એટલે કે કાર્બોહાઈડ્રેટને આહારમાં સામેલ કરવામાં આવતું નથી.
ચોક્કસપણે, ઉપવાસ દરમિયાન ખાવામાં આવતા ફળો તમારા સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ફાયદાકારક છે. જો તમે પણ જન્માષ્ટમીના ઉપવાસ કરવા જઈ રહ્યા છો, તો અમે તમારા માટે આવી જ 5 હેલ્ધી અને ટેસ્ટી રેસિપી લઈને આવ્યા છીએ જેને તમે દોષમુક્ત ખાઈ શકો છો.
શું ઉપવાસ સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે?
PubMed Central માં પ્રકાશિત થયેલા બે અલગ-અલગ અભ્યાસો અનુસાર, ચોક્કસ સમયગાળા માટે ઉપવાસ કરવાથી તમારા ઇન્સ્યુલિનના સ્તર અને શરીરમાં બળતરાને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ મળે છે. નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ હેલ્થના આ સંશોધનમાં ડાયાબિટીસથી પીડિત લોકોને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા. અને જાણવા મળ્યું કે અમુક ચોક્કસ સમયગાળા માટે ઉપવાસ કરવાથી તેમની બ્લડ સુગરમાં વધારો થાય છે.
જ્યારે અન્ય એક અભ્યાસમાં, જ્યારે ક્રોનિક સોજાથી પીડિત 70 લોકોએ દિવસમાં થોડા કલાકો માટે ઘન ખોરાકનું સેવન ઓછું કર્યું, ત્યારે તેમના સ્નાયુઓ અને પેટમાં સોજો પણ ઓછો થયો.
ઉપવાસ એ વિશેષ આહારની ઉજવણી પણ છે
સેલિબ્રિટી ડાયેટિશિયન રુજુતા દિવેકર ઉપવાસને તે તમામ વિશેષ ખોરાક ખાવાની તક માને છે જેને આપણે આપણી દિનચર્યામાં સમાવી શકતા નથી. રાજગીરાથી માંડીને શક્કરિયા સુધી, આ એવા સુપરફૂડ છે જે પોતાનામાં વિશેષ પોષક તત્વો ધરાવે છે.
રૂજુતા બિયાં સાથેનો લોટ, કેરોબના બીજ, સાબુદાણા, ગોળ અને શક્કરિયા સાથે ઉપવાસની ઉજવણી કરવાની સલાહ આપે છે. જો આ બધા ખોરાકને હેલ્ધી રીતે રાંધવામાં આવે તો તે વજન ઘટાડવામાં પણ મદદરૂપ સાબિત થાય છે.
તો ચાલો જાણીએ આવી 5 રેસિપી વિશે જે તમારી કેલેરી તો ઘટાડશે જ સાથે સાથે તમને ઘણા બધા પોષક તત્વો પણ આપશે.
1 બિયાં સાથેનો લોટ પિઝા
જો તમે બિયાં સાથેનો દાણો રોટલી અને પુરી બનાવીને કંટાળી ગયા હોવ તો આ વખતે કંઈક અલગ જ બિયાં સાથેનો લોટનો પિઝા ટ્રાય કરો. જન્માષ્ટમી એ તમારા પરિવારના બાળકોને તંદુરસ્ત સારવાર આપવાની પણ તક છે. આ પિઝા માત્ર સ્વાદિષ્ટ જ નથી, પરંતુ તેમાં તે બધા પોષક તત્વો પણ છે જે તમને બિયાં સાથેનો લોટ આપે છે. પિઝા બેઝથી લઈને ટોપિંગ્સ અને સોસ સુધી, એ જ ઘટકોનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે જે તમે તમારા ઉપવાસ દરમિયાન ખાઈ શકો છો.
2 સમા ચોખા ઢોકળા
સમા ચોખાના ઢોકળા જન્માષ્ટમીના ઉપવાસ માટે પરફેક્ટ નાસ્તો બની શકે છે. સમા ચાલો ગ્લુટેન ફ્રી ફાઈબરનો ઉત્તમ સ્ત્રોત છે. તેમાં પ્રોટીન અને આયર્ન પણ સારી માત્રામાં હોય છે. જ્યારે તમે તમારા આહારમાં સમા ચોખાનો સમાવેશ કરો છો, ત્યારે તમારા હાડકાના સ્વાસ્થ્ય અને સ્નાયુઓને પણ ફાયદો થાય છે. આ સમા ચોખા ઢોકળા તમને લાંબા સમય સુધી પેટ ભરેલા મહેસૂસ કરાવશે.
3 સાબુદાણા ખીચડી
ઉપવાસ દરમિયાન આ સૌથી વધુ ગમતું ફળ છે. મગફળી, લીંબુ અને રોક મીઠું તેના પોષણ મૂલ્યમાં વધુ વધારો કરે છે. સાબુદાણા પ્રોટીન, મિનરલ્સ અને કાર્બોહાઇડ્રેટ્સની હાજરીને કારણે તમારા સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરે છે. જેના કારણે તમે સતત અને ઝડપી થાકથી બચો છો.
4 ગોળ કઢી
આ ઉપવાસની સૌથી ખાસ વાનગી છે. અમે જાણીએ છીએ કે તમે ફિટનેસ ફ્રીક છો અને કેલરી ઘટાડવા માટે ઉપવાસનો ઉપયોગ કરવા વિશે છો. તેથી અમારી તમને સલાહ છે કે ઉપવાસ બટાકાને બદલે ગોળ ખાઈને ઉજવો. આ હેલ્ધી બૉટલ ગોળનું શાક તમારું પેટ ભરશે અને વજન ઘટાડવામાં પણ મદદ કરશે.
ખાસ વાત એ છે કે બાટલીમાં ઠંડકની અસર હોય છે, જેના કારણે તમે આ સિઝનમાં પણ એસિડ રિફ્લક્સ અને પાચન સંબંધી સમસ્યાઓથી સુરક્ષિત રહેશો. જો તમે ઇચ્છો તો, તમે પરફેક્ટ ભોજન તરીકે સમા ભાત સાથે ગોળનું શાક પણ ખાઈ શકો છો.
5 સ્વીટ પોટેટો પુડિંગ
મીઠાઈ વિના કોઈ ઉપવાસ પૂર્ણ થતું નથી. અને જન્માષ્ટમી આવે ત્યારે મીઠાઈ બનાવવી પડે છે. તેથી, આ વખતે તમે મીઠાઈ માટે શક્કરીયાની ખીર બનાવી શકો છો. શક્કરિયામાં વિટામિન A અને C ભરપૂર માત્રામાં હોય છે. ઉપરાંત, તેનો ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ બટાટા કરતા ઘણો ઓછો છે.