Budget 2024 : પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ કેન્દ્રીય બજેટની રજૂઆત બાદ મંગળવારે રાજ્ય વિધાનસભામાં પત્રકારો સાથે વાત કરતા પોતાનો અભિપ્રાય આપ્યો. આ દરમિયાન તેમણે કહ્યું કે, “આ ગરીબ વિરોધી, જનવિરોધી બજેટ છે અને બંગાળને તેનાથી વંચિત રાખવામાં આવ્યું છે.” કેન્દ્રીય બજેટ 2020 ના પ્રકાશન પછી, દેશભરમાં પ્રતિક્રિયાઓની લહેર છે, જેમાં પશ્ચિમ બંગાળે ઘણી નિરાશા અને ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. મુખ્ય પ્રધાન મમતા બેનર્જી અને રાજ્યના પ્રતિનિધિઓએ કેન્દ્ર સરકાર પર બંગાળને બાજુ પર રાખવાનો આરોપ મૂક્યો છે, તેને રાજ્યના વિકાસ માટે જરૂરી નાણાકીય સહાય અને સંસાધનોથી વંચિત રાખ્યું છે.
મોદી સરકારના ત્રીજા કાર્યકાળનું આ પ્રથમ બજેટ છે. કેન્દ્રીય નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે કેન્દ્રએ ‘લૂક ઈસ્ટ’ નીતિ અપનાવી છે, પરંતુ TMCએ આરોપ લગાવ્યો કે આ વર્ષનું બજેટ ‘બિહાર ટકો પોલિસી’ બની ગયું છે. નિર્મલાએ બિહાર, ઝારખંડ, પશ્ચિમ બંગાળ, ઓડિશા અને આંધ્ર પ્રદેશના સર્વાંગી વિકાસ માટે કામ કરવાની વાત કરી.
મમતા બેનર્જીનો મોદી સરકાર પર પ્રહાર
રેલ્વે વિશે વાત કરતી વખતે અમૃતસર-કોલકાતા કોમર્શિયલ કોરિડોરનો વિષય આવ્યો. આટલું કહ્યા પછી પણ નાણામંત્રીએ બિહારમાં ગયાને કેવી રીતે ફાયદો થશે તેની વધુ વાત કરી. મતલબ કે આ પહેલ માટે બિહાર પર વધુ વિચાર કરવામાં આવ્યો છે. બજેટ ભાષણમાં આ રાજ્યનું નામ બે વાર આવ્યું. આ સિવાય બંગાળના નસીબમાં કંઈ ઉમેરાયું નથી.
ઘણા લોકોનું કહેવું છે કે મમતા બેનર્જી બિહારના મુખ્યમંત્રી નીતીશ કુમાર જેવા એનડીએ સાથી પક્ષોને નિશાન બનાવતા હતા. મમતાએ મોદી 3.0 પર આકરા પ્રહારો કર્યા અને કેન્દ્રીય બજેટને દિશાહીન ગણાવ્યું. તેમણે કહ્યું, “આ બજેટ સંપૂર્ણ દિશાહીન છે, જનવિરોધી છે, તેમાં કોઈ વિઝન નથી. તેમાં માત્ર રાજકીય દ્રષ્ટિ છે. મને તેમાં કોઈ પ્રકાશ દેખાતો નથી. તેમાં માત્ર અંધકાર છે.”
બજેટથી વધુ અપેક્ષાઓ હતી
આ વખતે, એવી આશા હતી કે બિહાર અને આંધ્રને કેન્દ્રીય બજેટથી મોટો ફાયદો થશે. કેન્દ્રમાં ગઠબંધન સરકાર છે, જે નીતિશ કુમાર અને ચંદ્રબાબુ નાયડુની મદદથી સત્તામાં આવી છે. તેના સાથી પક્ષોના ખભા પર સવાર થઈને, ભાજપને વર્તમાન સરકારને અકબંધ રાખવા માટે નીતિશ કુમારની જેડીયુ અને ચંદ્રબાબુ નાયડુની ટીડીપીની જરૂર છે.
પરંતુ આ વખતે બંગાળને આ બજેટ પાસેથી ઘણી અપેક્ષાઓ હતી. મુખ્ય પ્રધાને પડોશી રાજ્ય સિક્કિમને પૂર સહાય પૂરી પાડવાની કેન્દ્રની દરખાસ્ત પર પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા હતા. નિર્મલા સીતારમણે તેમના બજેટ ભાષણમાં સિક્કિમમાં ખતરનાક પૂર અને ભૂસ્ખલનનો ઉલ્લેખ કર્યો અને કહ્યું કે સરકાર રાજ્યને મદદ કરશે.
મમતાના આરોપો પર ભાજપનો પલટવાર
મમતાના આરોપોનો જવાબ આપતા ભાજપે કહ્યું કે મમતાએ નીતીશ અને પટનાયક પાસેથી શીખવું જોઈએ કે કેન્દ્રને કેવી રીતે સહકાર આપવો. બીજેપી ધારાસભ્ય અગ્નિમિત્રા પોલે કહ્યું, “તે ફેડરલ સ્ટ્રક્ચરને અનુસરશે નહીં. તે માત્ર કેન્દ્ર સરકાર ફંડ આપે, તે પૈસા લૂંટશે. જો તમને લાગે છે કે હું કેન્દ્રને સહકાર આપીશ નહીં, તો આ જ થશે. ”
કોલકાતા સ્થિત આર્થિક વિશ્લેષક અને ICAI-ઈસ્ટર્ન ઈન્ડિયાના ભૂતપૂર્વ ચીફ અનિર્બાન દત્તાએ ઈન્ડિયા ટુડેને જણાવ્યું હતું કે, “જો કે, કેન્દ્રીય બજેટ તમામ રાજ્યો વચ્ચે ભંડોળના સમાન વિતરણની માંગ કરતું નથી, બલ્કે તે સરકારની પ્રાથમિકતાઓને આધારે કરવામાં આવે છે. તે સ્પષ્ટ છે કે તેમના અસ્તિત્વ માટે તેમની રાજકીય મજબૂરીઓ છે અને માત્ર પશ્ચિમ બંગાળ જ નહીં પરંતુ કેટલાક અન્ય રાજ્યોએ અર્થવ્યવસ્થાની મૂળભૂત બાબતોને આગળ ધપાવી નથી.