મહારાષ્ટ્રના રાજકારણથી શરૂ થયેલા ઔરંગઝેબ વિવાદે હિન્દુઓ અને મુસ્લિમો વચ્ચેનું અંતર વધુ ઊંડું કર્યું છે. ઘણા હિન્દુ સંગઠનો ખુલદાબાદમાંથી સૌથી ક્રૂર મુઘલ સમ્રાટ ઔરંગઝેબની કબર દૂર કરવાની માંગ કરી રહ્યા છે અને ઘણા મુસ્લિમ સંગઠનોએ તેનો વિરોધ કર્યો છે. જોકે, મહારાષ્ટ્રના કેટલાક ગામડાઓમાં, ઘણા દાયકાઓથી હિન્દુ-મુસ્લિમ ભાઈચારોનો સંદેશ આપવામાં આવે છે.
મહારાષ્ટ્રના કોલ્હાપુર અને સાંગલી ગામડાઓમાં હિન્દુ-મુસ્લિમ સંવાદિતાની એક અનોખી પરંપરા ચાલુ છે. છેલ્લા 40 વર્ષથી, અહીંના ગામડાઓમાં મસ્જિદોમાં ગણપતિની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે અને હિન્દુઓ અને મુસ્લિમો સાથે મળીને પૂજા કરે છે. ભલે આ તમને આશ્ચર્યજનક લાગતું હોય, આ અનોખું ઉદાહરણ ઘણા દાયકાઓથી જળવાઈ રહ્યું છે.
આ પરંપરા 1961 માં શરૂ થઈ હતી
ગોટખીંડી એ મહારાષ્ટ્રના સાંગલી જિલ્લાના વાલવા તાલુકામાં આવેલું એક ગામ છે. આ ગામમાં ૧૯૬૧ થી મસ્જિદમાં ગણપતિની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે. અહેવાલો અનુસાર, ૧૯૬૧માં, ગામના કેટલાક યુવાનોએ ગણેશ ઉત્સવ દરમિયાન ચોકડી પર ગણેશ મૂર્તિ સ્થાપિત કરવાનું નક્કી કર્યું. આ કાર્યક્રમ ખૂબ જ નાના પાયે આયોજિત કરવામાં આવ્યો હતો અને ગણપતિની મૂર્તિ ખુલ્લા આકાશ નીચે મૂકવામાં આવી હતી. એવું કહેવાય છે કે એક રાત્રે ભારે વરસાદ પડ્યો. આ દરમિયાન, એક મુસ્લિમ વ્યક્તિ નિઝામ પઠાણે ગણેશ મૂર્તિને વરસાદમાં ભીની થતી જોઈ અને ગણેશ મંડળના લોકોને તેની જાણ કરી. આ પછી, નિઝામ પઠાણ અને અન્ય ગ્રામજનોએ સાથે મળીને ગણેશ મૂર્તિને ભીની ન થાય તે માટે નજીકની મસ્જિદમાં રાખવાનું નક્કી કર્યું. આ પછી, ગણેશ ઉત્સવના બાકીના દિવસોમાં, મૂર્તિને મસ્જિદમાં રાખવામાં આવી હતી અને લોકો અહીં તેની પૂજા પણ કરતા હતા.
જ્યારે એક મુસ્લિમ ગણેશ મંડળનો પ્રમુખ બન્યો
૧૯૬૧માં ગણેશ ઉત્સવની દુર્લભ ઉજવણી પછી, ૧૯૮૬ સુધી આ પરંપરાનું પુનરાવર્તન થયું નહીં. જોકે, આ વર્ષે કેટલાક યુવાનોએ તેમના ગામના આ ઐતિહાસિક વારસાને પુનરાવર્તન કરવાનું નક્કી કર્યું. તે જ વર્ષે, યુવાનોએ સાથે મળીને ગણેશ મંડળ નામની એક સમિતિની રચના કરી. આ સમિતિના અધ્યક્ષ ઇલાહી પઠાણ નામના મુસ્લિમ યુવાનને બનાવવામાં આવ્યા હતા. ત્યારથી, દર વર્ષે આ ગામની મસ્જિદમાં ગણેશ ઉત્સવ ઉજવવામાં આવે છે. આ અનોખી પરંપરા જોઈને, આસપાસના ગામડાઓના મુસ્લિમોએ હિન્દુઓને ગણપતિની મૂર્તિ મસ્જિદની અંદર મૂકવા માટે આમંત્રણ આપવાનું શરૂ કર્યું.
