Uttarakhand: જેમ જેમ ગરમી વધી રહી છે તેમ ઉત્તરાખંડના જંગલોમાં આગ લાગવાની ઘટનાઓ વધવા લાગી છે. આનાથી જંગલની સંપત્તિને ભારે નુકસાન થઈ રહ્યું છે, ત્યારે ઉત્તરાખંડના જંગલોમાં લાગેલી આગને બુઝાવવાની કામગીરી એરફોર્સના હેલિકોપ્ટરની મદદથી ચાલી રહી છે. ઈન્ડિયન ફોરેસ્ટ સર્વે અનુસાર, રવિવારે નૈનીતાલના જંગલોમાં 43 સ્થળોએ આગ લાગી હતી. ઈન્ડિયન ફોરેસ્ટ સર્વે દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા તાજેતરના આંકડા અનુસાર, નૈનીતાલ જિલ્લામાં લાગેલી આગ નજીકના જિલ્લા અલ્મોડા, ટિહરી ગઢવાલ, બાગેશ્વર, ચંપાવત અને દક્ષિણ પિથોરાગઢમાં પણ ફેલાઈ ગઈ છે, જેના કારણે 30 એકરથી વધુ જંગલોને નુકસાન થયું છે. હેલિકોપ્ટર આગ ઓલવવામાં રોકાયેલા અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે ભારતીય વાયુસેનાના હેલિકોપ્ટરની મદદથી ઉત્તરાખંડના જંગલોમાં લાગેલી આગને બુઝાવવાની કામગીરી રવિવારે (28 એપ્રિલ) સતત બીજા દિવસે પણ ચાલુ રહી.
ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસે સત્તાવાર સૂત્રોને ટાંકીને જણાવ્યું હતું કે ભારતીય વાયુસેનાએ નૈનીતાલ અને આસપાસના વિસ્તારોમાં લાગેલી આગને બુઝાવવા માટે બામ્બી બકેટથી સજ્જ Mi-17 V5 હેલિકોપ્ટર તૈનાત કર્યું છે, જે 5,000 લિટર પાણી વહન કરવામાં સક્ષમ છે. ઉત્તરાખંડના મુખ્ય પ્રધાન પુષ્કર સિંહ ધામીએ કુમાઉ વિભાગના અધિકારીઓ સાથે જંગલમાં લાગેલી આગ અંગે ચર્ચા કરવા માટે બેઠક યોજી હતી અને તેમને અસરકારક રીતે તેનો સામનો કરવા સૂચનાઓ આપી હતી. ધામીએ અધિકારીઓને સતર્ક રહેવાનો નિર્દેશ આપ્યો અને વન અધિકારીઓને રજા લેવાની મનાઈ કરી. તેમણે આગ પર કાબૂ ન આવે ત્યાં સુધી અધિકારીઓને મીટિંગ માટે દહેરાદૂન ન બોલાવવાની સલાહ પણ આપી હતી. અગાઉ, તેમણે હવાઈ માર્ગે અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોનો સર્વે કર્યો અને કહ્યું કે વહીવટીતંત્ર અને અધિકારીઓના પ્રયાસોથી આગ પર કાબૂ મેળવવામાં મદદ મળી રહી છે. આગ લગાડવા માટે ધરપકડ અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે રુદ્રપ્રયાગ વન અધિકારીઓની ટીમોએ આગ લગાડવા માટે જવાબદાર ઓછામાં ઓછા ત્રણ બદમાશોની ઓળખ કરી અને ધરપકડ કરી છે.
કેટલાક લોકો પર તેમના ખેતરોમાં બેદરકારીથી આગ લગાવવાનો આરોપ હતો, જે પછી આસપાસના જંગલ વિસ્તારોમાં ફેલાઈ ગયો. ગઢવાલ જિલ્લા વન અધિકારી અનિરુદ્ધ સ્વપ્નીલે અખબારને જણાવ્યું હતું કે, “આગ તોફાની તત્વો દ્વારા લાગી છે. અમે લોકોને જાગૃત કરી રહ્યા છીએ અને તેમને કંઈપણ બાળવા નહીં તેવી અપીલ કરી રહ્યા છીએ. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે, “મેં લોકોને કહ્યું છે કે તેઓ જ્યારે પણ કોઈને જુએ છે જંગલોમાં આગ સળગતી હોય, તેઓએ વન વિભાગને જાણ કરવી જોઈએ, ભારતીય વન અધિનિયમ, 1927 હેઠળ જંગલ વિસ્તારોને બાળી રહેલા લોકો સામે કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.” ભારતીય વન સર્વેક્ષણ, ઉત્તરાખંડ અનુસાર 21 એપ્રિલથી અત્યાર સુધીમાં ઓછામાં ઓછા 202 ઉત્તર પ્રદેશમાં જંગલમાં આગની ઘટનાઓ નોંધાઈ છે, જે ઓડિશા પછી બીજા ક્રમે છે. ઓડિશામાં 221 ઘટનાઓ નોંધાઈ હતી. ઉત્તરાખંડ વન વિભાગના ડેટા દર્શાવે છે કે ગયા વર્ષે નવેમ્બરથી રાજ્યભરમાં જંગલમાં આગની ઓછામાં ઓછી 606 ઘટનાઓ નોંધાઈ છે, જેમાં 735 લોકોના મોત થયા છે.
815 હેક્ટર વિસ્તાર પ્રભાવિત થયો છે. આમાંથી ઓછામાં ઓછા આઠ બનાવો છેલ્લા 24 કલાકમાં નોંધાયા છે, જે 11.75 હેક્ટર જમીનને અસર કરે છે. ભારતમાં માર્ચ-મેનો સમયગાળો શિયાળાની ઋતુ પછી બાયોમાસની વિપુલ પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધતાને કારણે જંગલમાં આગ લાગવાની સંભાવના વધારે છે. ચોમાસા પહેલાના વરસાદની ગેરહાજરીમાં, સૂકા જંગલો આગ માટે આદર્શ છે.
