આપણા દેશમાં અનેક પ્રકારની ભાષાઓ બોલાય છે, વાંચવામાં આવે છે અને સાંભળવામાં આવે છે. દરેક વ્યક્તિને પોતાની ભાષા બોલવાનો અધિકાર છે અને તેના પર કોઈ દબાણ નથી કે તે બીજાની ભાષા બળજબરીથી સાંભળે. વસ્તી ગણતરી મુજબ, ભારતમાં ૧૨૧ વિવિધ ભાષાઓ છે જે દસ હજાર કે તેથી વધુ લોકો બોલે છે. જો આપણે વસ્તી ગણતરી પર વિશ્વાસ કરીએ તો, આપણા દેશમાં ૧૯,૫૦૦ થી વધુ ભાષાઓ માતૃભાષા તરીકે બોલાય છે. પરંતુ જ્યારે ગૃહની કાર્યવાહી થાય છે, ત્યારે તેમાં દરેક રાજ્યના સાંસદો હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, તેઓ કઈ ભાષા બોલે છે અને તેઓ જે ભાષા બોલે છે તે દરેક વ્યક્તિ કેવી રીતે સમજે છે.
સાંસદો પ્રાદેશિક ભાષામાં બોલી શકે છે
તમે ગૃહની કાર્યવાહી દરમિયાન જોયું હશે કે આપણા સાંસદો હેડફોન પહેરીને બેસે છે અને જ્યારે ઘણો અવાજ થાય છે, ત્યારે તેઓ હેડફોન પહેરીને જ પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરે છે. આખરે તે હેડફોન કેમ પહેરે છે? સંસદમાં તેનું શું કામ છે? વાસ્તવમાં, અહીં ગૃહની કાર્યવાહી મુખ્યત્વે અંગ્રેજી અને હિન્દીમાં થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, જો કોઈ સાંસદ હિન્દી અને અંગ્રેજી બોલવામાં સહજ ન હોય, તો તે પોતાની પ્રાદેશિક ભાષામાં પોતાના વિચારો વ્યક્ત કરી શકે છે. આ પછી પ્રશ્ન એ ઊભો થાય છે કે જો સાંસદો પોતાની ભાષામાં વાત કરશે તો બીજા લોકો તેને કેવી રીતે સમજશે.
સંસદમાં હેડફોન લગાવીને સાંસદો શું સાંભળે છે?
હકીકતમાં, બધા સાંસદોને આ જ હેતુ માટે હેડફોન આપવામાં આવે છે, જેનાથી અન્ય લોકો તેમની ભાષા સમજી શકે છે. તમે જોયું જ હશે કે જ્યારે કોઈ સાંસદ ભાષણ આપે છે, ત્યારે બાકીના લોકો હેડફોન પહેરે છે. હકીકતમાં, જ્યારે કોઈ સાંસદ પોતાની ભાષામાં બોલે છે, ત્યારે અનુવાદક તેના શબ્દોનો અન્ય ભાષાઓમાં અનુવાદ કરે છે અને હેડફોન દ્વારા તેને સાંભળે છે. આના કારણે, બધા સાંસદો ચર્ચા અને ભાષણનો અન્ય ભાષાઓમાં અનુવાદ કરીને સારી રીતે સમજી શકે છે અને સંસદમાં પોતાનો અભિપ્રાય વ્યક્ત કરી શકે છે.
આ સિસ્ટમ ક્યારે શરૂ થઈ?
બંધારણના અનુચ્છેદ ૧૨૦ હેઠળ, સંસદના બંને ગૃહોનું કાર્ય હિન્દી અથવા અંગ્રેજીમાં થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, સભ્યોને ભાષા અંગે કોઈ સમસ્યા ન પડે તે માટે, 7 સપ્ટેમ્બર 1964 ના રોજ લોકસભામાં અનુવાદની ડબલ ચેનલ સિસ્ટમ શરૂ કરવામાં આવી. આવી સ્થિતિમાં, જે સભ્યો હિન્દી કે અંગ્રેજીમાં બોલી શકતા ન હતા તેઓ તેને પોતાની ભાષાઓમાં અનુવાદિત કરીને સાંભળતા હતા. નવેમ્બર ૧૯૬૯માં આ સુવિધા ફરીથી આઠમી અનુસૂચિની કેટલીક વધુ ભાષાઓમાં લંબાવવામાં આવી. હાલમાં, આસામી, બંગાળી, કન્નડ, મલયાલમ, મણિપુરી, મૈથિલી, મરાઠી, નેપાળી, ઉડિયા, પંજાબી, સંસ્કૃત, તમિલ, તેલુગુ અને ઉર્દૂ ભાષાઓમાં એક સાથે અનુવાદ સુવિધા ઉપલબ્ધ છે.
