ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર તેના એક વરિષ્ઠ અમેરિકન અધિકારી એરિક મેયરને પાકિસ્તાન મોકલી રહ્યું છે. આ ફક્ત એક સામાન્ય રાજદ્વારી મુલાકાત નથી પરંતુ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોને સુધારવાનો એક મોટો પ્રયાસ છે. દક્ષિણ અને મધ્ય એશિયાઈ બાબતોના કાર્યકારી ટોચના અધિકારી એરિક મેયર. તેઓ ત્રણ દિવસની મુલાકાતે ઇસ્લામાબાદ પહોંચવાના છે. આ મુલાકાતનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય આતંકવાદ વિરોધી સહયોગ વધારવાનો અને વેપાર સંબંધોને મજબૂત બનાવવાનો છે.
આ મુલાકાત એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે યુએસ સેના અફઘાનિસ્તાનમાંથી પાછી ખેંચી ગઈ છે અને દક્ષિણ એશિયામાં ચીનના વધતા પ્રભાવથી ચિંતિત છે. આવી સ્થિતિમાં, પાકિસ્તાનને તેના વ્યૂહાત્મક વર્તુળમાં પાછું લાવવું એ અમેરિકાની પ્રાથમિકતા બની રહી છે. જોકે, આ બધા છતાં, અમેરિકાએ પાકિસ્તાન પર 29 ટકા ટેરિફ લાદવાની જાહેરાત કરી છે. પાકિસ્તાન પહેલાથી જ આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું છે. તેના પરના ટેરિફથી પરિસ્થિતિ વધુ ખરાબ થઈ છે.
આતંકવાદ વિરોધી સહયોગ
2023 માં, પાકિસ્તાનના વડા પ્રધાન શાહબાઝ શરીફે ISIS-ખોરહાસનના માસ્ટરમાઇન્ડ મોહમ્મદ શરીફઉલ્લાહને પકડી લીધો અને તેને અમેરિકાને સોંપી દીધો. આ એ જ આતંકવાદી હતો જેણે કાબુલ એરપોર્ટ પર હુમલો કર્યો હતો. આ હુમલામાં ૧૩ અમેરિકન સૈનિકો માર્યા ગયા હતા. ટ્રમ્પે જાહેરમાં આ કાર્યની પ્રશંસા કરી અને પાકિસ્તાનનો આભાર માન્યો. આ કાર્યવાહીને બંને દેશો વચ્ચે આતંકવાદ વિરોધી સહયોગની નવી શરૂઆત તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. શરીફુલ્લાહની ધરપકડ એ બતાવવાનો પ્રયાસ હતો કે પાકિસ્તાન ઇચ્છે તો અમેરિકાનો વિશ્વસનીય ભાગીદાર બની શકે છે. આ બાબત પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર આતંકવાદના મુદ્દા પર પાકિસ્તાન સાથે ફરીથી સંકલન સ્થાપિત કરવા માંગે છે.
આર્થિક સંબંધોમાં નવી તકો
ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રની આ મુલાકાતનો બીજો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય પાકિસ્તાનમાં અમેરિકન કંપનીઓ માટે ખનિજ રોકાણની તકો શોધવાનો છે. એરિક મેયરનું પ્રતિનિધિમંડળ પાકિસ્તાન મિનરલ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફોરમમાં ભાગ લેવા જઈ રહ્યું છે. જ્યાં લિથિયમ, કોબાલ્ટ અને કોપર જેવા મહત્વપૂર્ણ ખનિજ સંસાધનોમાં યુએસના હિતોને આગળ વધારવા માટે ચર્ચાનો અવકાશ છે. આ પગલું ફક્ત આર્થિક જ નહીં, પણ ભૂ-રાજકીય પણ છે. ચીન પહેલાથી જ પાકિસ્તાનના ખનિજ સંસાધનો પર નજર રાખી રહ્યું છે અને CPEC હેઠળ તેણે જંગી રોકાણ કર્યું છે. આવી સ્થિતિમાં, અમેરિકાની આ પહેલને ચીનના પ્રભાવને સંતુલિત કરવાની રણનીતિ તરીકે જોવામાં આવી રહી છે.
ટ્રમ્પની વિદેશ નીતિમાં ફેરફાર?
બિડેન વહીવટીતંત્રે પાકિસ્તાનની લશ્કરી સમર્થિત સરકારોથી અંતર જાળવી રાખ્યું હતું. ચાર વર્ષ સુધી, કોઈ પાકિસ્તાની વડા પ્રધાનને વોશિંગ્ટન આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું ન હતું કે કોઈ રાષ્ટ્રપતિ ત્યાં ગયા ન હતા. ટ્રમ્પ વહીવટના આગમન સાથે આ બહિષ્કાર જેવું વર્તન હવે સંપૂર્ણપણે બદલાઈ રહ્યું હોય તેવું લાગે છે. ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રની વિદેશ નીતિ વધુ વ્યવહારુ અને વ્યવહાર આધારિત છે. જો પાકિસ્તાન અમેરિકા માટે કંઈક કરે છે, તો તેને બદલામાં રાજદ્વારી અને આર્થિક સમર્થન મળી શકે છે. આ સ્પષ્ટ સંકેત છે કે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર ચીન, રશિયા અને ઈરાન જેવા સ્પર્ધકોને નિયંત્રિત કરવા માટે દક્ષિણ એશિયામાં તેના જૂના મોરચાઓને ફરીથી સક્રિય કરવા માંગે છે.
