Yamuna Jal: ગંગા નદીને ભારતની સૌથી પવિત્ર નદી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેની પૂજા કરવામાં આવે છે અને એવું માનવામાં આવે છે કે તેના પાણીનો માત્ર છંટકાવ કરવાથી કોઈ સ્થાન અથવા વ્યક્તિ પવિત્ર બની જાય છે. આ જ કારણ છે કે ઘરોમાં ગંગા જળ સુરક્ષિત રીતે રાખવામાં આવે છે. તેને નહાવાના પાણીમાં ભેળવીને લેવામાં આવે છે અને પૂજા અથવા યજ્ઞ દરમિયાન ઘરમાં થોડા ટીપાં છાંટવામાં આવે છે. પરંતુ ઘણા લોકો યમુના જળ પણ ઘરમાં રાખે છે. તેઓ યમુના નદીના કિનારે પૂજા કરે છે અને તેનું પાણી તેમના ઘરે લાવે છે. હજુ પણ મનમાં આ વિચાર આવે છે કે શું તે ગંગાજળ જેટલું શુદ્ધ છે? શું તેનો ઉપયોગ ગંગાજળની જગ્યાએ કરી શકાય?
1. યમુના નદીની માન્યતા
ભારતમાં ઘણી પવિત્ર નદીઓ છે, તેમાંથી ગંગા પછી યમુનાનું નામ પણ સામે આવે છે. આ નદી મથુરા-વૃંદાવન સિવાય અન્ય ઘણા શહેરોમાંથી પસાર થાય છે. ગંગાની જેમ, તેની પણ પૂજા કરવામાં આવે છે અને ગંગા આરતીની જેમ, યમુના આરતી પણ હાલના ઘાટો પર કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આનાથી પવિત્રતા આવે છે અને પાપો ધોવાઇ જાય છે.
2. શાસ્ત્રોમાં યમુનાનું સ્થાન
શાસ્ત્રોમાં યમુનાના સ્થાનની વાત કરીએ તો તેનું પાણી ઘરે લાવવું અશુભ માનવામાં આવે છે. તેનું એક મોટું કારણ યમુના મૈયાને શ્રી કૃષ્ણની રાણી માનવા છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, યમુના મૈયાને ભગવાન કૃષ્ણ તરફથી વરદાન મળ્યું હતું કે તે હંમેશા તેમના ચરણોમાં રહેશે. આ જ કારણ છે કે યમુનાને ઘરમાં રાખવી વર્જિત માનવામાં આવે છે.
3. યમ યમુનામાં રહે છે
યમુના નદી ભગવાન કૃષ્ણના વાસ કે તેમના ચરણોમાં સિવાય ક્યાંય અટકતી નથી. આ સિવાય યમુના જળને ઘરમાં ન રાખવાનું બીજું મોટું કારણ એ છે કે યમને યમુનામાં નિવાસ માનવામાં આવે છે. શાસ્ત્રો અનુસાર યમરાજ યમુના મૈયાના ભાઈ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે યમુના જળને ઘરમાં રાખવું એ યમને તમારા ઘરમાં સ્થાન આપવા જેવું છે. જો કે, યમરાજ તે વ્યક્તિને યમુનામાં સ્નાન કરીને પરેશાન કરતા નથી.
