ભારતમાં ડ્રગ્સની દાણચોરીને રોકવા માટે કેન્દ્રીય ગૃહ પ્રધાન અમિત શાહની વ્યૂહરચના દાણચોરોના ચક્રવ્યૂહને ભેદવામાં સફળ રહી છે. ગૃહ મંત્રાલયના વરિષ્ઠ અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર, છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં જિલ્લા, રાજ્ય અને કેન્દ્રીય સ્તરે ડ્રગની દાણચોરી સામે મજબૂત માળખું બનાવવામાં સફળતા મળી છે.
આ સાથે, વિવિધ એજન્સીઓ વચ્ચે આતંકવાદી માહિતીના વાસ્તવિક સમયના આદાનપ્રદાન માટે બનાવવામાં આવેલ મલ્ટી એજન્સી સેન્ટર (MAC) ની તર્જ પર નાર્કોટિક્સ માટે એક કેન્દ્ર પણ તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. આ જ કારણ છે કે ગુજરાત, કેરળથી લઈને દિલ્હી અને ઉત્તર-પૂર્વ ભારતમાં મોટા પ્રમાણમાં ડ્રગ્સની રિકવરી અને તેની સાથે સંકળાયેલા દાણચોરોની ધરપકડ કરવામાં સફળતા મળી રહી છે.
વિશેષ કામગીરી હાથ ધરવામાં આવી રહી છે
ગૃહ મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે બે દિવસ પહેલા ગુજરાતના દરિયાકાંઠે દરિયાની વચ્ચેથી 700 કિલો મેથની પુનઃપ્રાપ્તિ આ વર્ષે શરૂ કરાયેલા ‘ઓપરેશન સાગર મંથન’નું પરિણામ છે. આ અંતર્ગત નેવી, કોસ્ટ ગાર્ડ અને ગુજરાત એટીએસના વરિષ્ઠ અધિકારીઓની ટીમ એનસીબીની ઓપરેશન વિંગ સાથે મળીને અફઘાનિસ્તાન-ઈરાન-પાકિસ્તાનમાંથી અરબી સમુદ્ર મારફતે થતી ડ્રગ્સની દાણચોરી પર નજર રાખે છે અને કાર્યવાહી કરે છે.
એક વર્ષથી ઓછા સમયમાં આ ઓપરેશન અંતર્ગત સમુદ્રની વચ્ચેથી 3400 કિલો ડ્રગ્સ જપ્ત કરવામાં આવ્યું છે અને 11 ઈરાની અને 14 પાકિસ્તાની નાગરિકોની ધરપકડ કરવામાં આવી છે. પાકિસ્તાનના હાજી સલીમને અરબી સમુદ્ર દ્વારા ડ્રગ્સની દાણચોરીનો સૌથી મોટો કિંગપિન માનવામાં આવે છે, જે તેને આઈએસઆઈના રક્ષણ હેઠળ ચલાવે છે.
લશ્કર-એ-તૈયબા માટે ભંડોળના પુરાવા મળ્યા
ડ્રગ્સ સ્મગલિંગ સંબંધિત કેસની તપાસ દરમિયાન NIAને હાજી સલીમ દ્વારા લશ્કર-એ-તૈયબાને ફંડિંગના પુરાવા મળ્યા છે. હાજી સલીમ ભારત અને શ્રીલંકા સહિત ઘણા દેશોમાં ડ્રગ્સ સ્મગલિંગ સિન્ડિકેટ ચલાવે છે. 2022માં કોચી નજીક દરિયાની વચ્ચેથી પકડાયેલું 200 કિલો હેરોઈન હાજી સલીમનું હતું, જેને શ્રીલંકા મોકલવાનું હતું. હવે ભારતીય એજન્સીઓ હાજી સલીમના સમગ્ર ડ્રગ્સ સામ્રાજ્યને નષ્ટ કરવા પર નજર રાખી રહી છે અને આ માટે ઘણા દેશોની એન્ટી ડ્રગ એજન્સીઓ સાથે સંકલન કરવામાં આવી રહ્યું છે.
જો કે મોદી સરકારે 2016 માં જ ડ્રગની દાણચોરીને પહોંચી વળવા માટે વિવિધ એજન્સીઓ વચ્ચે સંકલન કરવા માટે નાર્કોટિક્સ કોઓર્ડિનેશન સેન્ટર (ENCORD) ની રચના કરી હતી, પરંતુ ગૃહ પ્રધાન બન્યા પછી, અમિત શાહે તેને જિલ્લાથી કેન્દ્રમાં ચાર સ્તરીય માળખું બનાવ્યું . એનકોર્ડની રચના જિલ્લા સ્તરે ડીએમ, રાજ્ય સ્તરે મુખ્ય સચિવ, વિશેષ કેસ માટે ગૃહ મંત્રાલયના સંયુક્ત સચિવ (આંતરિક સુરક્ષા) અને સૌથી વધુ કેન્દ્રીય ગૃહ સચિવ હેઠળ કરવામાં આવી હતી અને તેમની વચ્ચે માહિતીનું સરળ આદાનપ્રદાન સુનિશ્ચિત કર્યું હતું.
નવી હેલ્પલાઈન શરૂ થઈ
આ ઉપરાંત ગૃહમંત્રી બન્યાના બે મહિનામાં ડ્રગ્સની દાણચોરીના મોટા મામલાઓની તપાસ પર નજર રાખવા માટે રાજ્યો અને કેન્દ્રના વરિષ્ઠ અધિકારીઓની સંયુક્ત સંકલન સમિતિ બનાવવાનો આદેશ જારી કરવામાં આવ્યો હતો. વરિષ્ઠ અધિકારીએ કહ્યું કે તેની મદદથી NIAએ અત્યાર સુધીમાં 42 લોકોની ધરપકડ કરી છે અને 2021માં મુંદ્રા પોર્ટ પર પકડાયેલા 3000 કિલો હેરોઈનના કેસમાં ચાર્જશીટ કરી છે. ઉપરાંત, વધારાના પોલીસ મહાનિર્દેશકના નેતૃત્વમાં તમામ રાજ્યોમાં એન્ટી નાર્કોટિક્સ ટાસ્ક ફોર્સની રચના કરવામાં આવી હતી.
ડ્રગ્સ સામે કાર્યવાહી કરવા માટેની મુખ્ય એજન્સી NCBમાં 425 વધારાની પોસ્ટ બનાવવામાં આવી હતી અને તેની પ્રાદેશિક શાખાઓ અમૃતસર, ગુવાહાટી, ચેન્નાઈ અને અમદાવાદમાં ખોલવામાં આવી હતી. ડ્રગ્સ સામેની લડાઈમાં સામાન્ય માણસને ભાગીદાર બનાવવા માટે, આ વર્ષે એક નવી હેલ્પલાઈન નંબર 1933 શરૂ કરવામાં આવી છે, જેના પર કોઈપણ વ્યક્તિ પોતાની ઓળખ ગુપ્ત રાખીને ડ્રગ્સ સંબંધિત કોઈપણ ગુનાની જાણ કરી શકે છે. ગૃહ મંત્રાલયના એક વરિષ્ઠ અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર ડ્રગની દાણચોરી સામે દેશવ્યાપી માળખું તૈયાર કરવાની સાથે ડ્રગ સ્મગલર્સ સાથે સંબંધિત ડેટા પણ તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યો છે અને તમામ એજન્સીઓને ડ્રગ સ્મગલિંગ સંબંધિત કેસમાં તેનો ઉપયોગ કરવાની સૂચના આપવામાં આવી છે.
