ઉત્તરાખંડના પૂર્વ વનમંત્રી અને કોંગ્રેસ નેતા હરક સિંહ રાવત વિરુદ્ધ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ મોટી કાર્યવાહી કરી છે. સહસપુર વિસ્તારમાં આવેલી તેમની ૧૦૧ વીઘા જમીન ED દ્વારા જપ્ત કરવામાં આવી છે. તેની અંદાજિત કિંમત 70 કરોડ રૂપિયા છે. આ જમીન તેમની પત્ની દીપ્તિ રાવત અને તેમના નજીકના મિત્ર લક્ષ્મી રાણાના નામે ખરીદવામાં આવી હતી. શ્રીમતી પૂર્ણા દેવી મેમોરિયલ ટ્રસ્ટ હેઠળ આ જમીન પર દૂન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેડિકલ સાયન્સ બનાવવામાં આવ્યું છે, જે તેમના પુત્ર તુષિત રાવત દ્વારા ચલાવવામાં આવે છે.
કોર્બેટ ટાઇગર રિઝર્વના પખારો રેન્જમાં ટાઇગર સફારીના નામે હજારો વૃક્ષો ગેરકાયદેસર રીતે કાપવા અને બાંધકામ સંબંધિત કેસોમાં તેમજ જમીન છેતરપિંડીના આરોપસર હરક સિંહ રાવત સામે આ કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. ડિસેમ્બર 2024 માં, ED એ આ મામલાની તપાસ વધુ તીવ્ર બનાવી હતી. તપાસ દરમિયાન, રાવતના પત્ની દિપ્તી રાવત, નજીકના મિત્ર લક્ષ્મી રાણા અને પુત્ર તુષિત રાવત સહિત અનેક સંબંધીઓ અને સહયોગીઓની પૂછપરછ કરવામાં આવી હતી.
ED ની તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે હરક સિંહ રાવતના નજીકના સહયોગીઓ, બિરેન્દ્ર સિંહ કંધારી અને નરેન્દ્ર કુમાર વાલિયાએ ગુનાહિત ષડયંત્રના ભાગ રૂપે જમીન માટે બે પાવર ઓફ એટર્ની નોંધાવી હતી. જોકે કોર્ટે આ વ્યવહાર રદ કર્યો હતો, તેમ છતાં જમીન હરક સિંહની પત્ની અને નજીકના સહયોગીને વેચી દેવામાં આવી હતી.
જાણો શું છે સમગ્ર મામલો?
હકીકતમાં, પાખારો રેન્જમાં વાઘ સફારીના નામે હજારો વૃક્ષોના ગેરકાયદેસર કાપનો મામલો રાષ્ટ્રીય વાઘ સંરક્ષણ સત્તામંડળની ફરિયાદ બાદ પ્રકાશમાં આવ્યો હતો. 163 વૃક્ષો કાપવાની મંજૂરી મળી હતી, પરંતુ ફોરેસ્ટ સર્વે ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા સેટેલાઇટ તપાસમાં 6,000 થી વધુ વૃક્ષો કાપવામાં આવ્યા હોવાનું બહાર આવ્યું છે. આ કિસ્સામાં, વન વિભાગના અધિકારીઓએ નાણાકીય અને વહીવટી મંજૂરી વિના મોટા પાયે બાંધકામ પણ કર્યું. જે બાદ સુપ્રીમ કોર્ટની ઉચ્ચ સ્તરીય સમિતિએ તત્કાલીન વનમંત્રી હરક સિંહ રાવતની ભૂમિકા પર સવાલ ઉઠાવ્યા હતા અને તેમને જવાબદાર ઠેરવ્યા હતા.
આ કેસમાં બે IFS અધિકારીઓ સામે કાર્યવાહી પહેલાથી જ કરવામાં આવી છે. તકેદારી વિભાગે અગાઉ કોર્બેટ ટાઇગર રિઝર્વ કેસમાં તપાસ શરૂ કરી હતી. વર્ષ 2022 માં, વિજિલન્સે હલ્દવાની સેક્ટરમાં કેસ નોંધ્યો અને ઘણા આરોપીઓની ધરપકડ કરી. નિવૃત્ત ડીએફઓ કિશન ચંદ પણ તેમાં સામેલ હતા. તપાસ બાદ, વિજિલન્સે ભ્રષ્ટાચાર નિવારણ અધિનિયમ હેઠળ ચાર્જશીટ દાખલ કરી.
બાદમાં, હાઈકોર્ટના આદેશ પર, સીબીઆઈએ કેસની તપાસ શરૂ કરી. ડિસેમ્બર 2023 માં, ED એ પણ તેમાં પ્રવેશ કર્યો અને કાર્યવાહી વધુ તીવ્ર બનાવી. ફેબ્રુઆરી 2024માં, ED એ ઉત્તરાખંડ, હરિયાણા અને દિલ્હીમાં 17 સ્થળોએ દરોડા પાડ્યા હતા. ફેબ્રુઆરી 2024 માં, ED એ હરક સિંહ રાવત, તેમના પુત્ર તુષિત રાવત, પત્ની દિપ્તી રાવત અને નજીકના સહયોગીઓના પરિસરમાં દરોડા પાડ્યા હતા. દેહરાદૂન, ઋષિકેશ અને હરિદ્વાર સહિત વિવિધ સ્થળોએ પાડવામાં આવેલા આ દરોડામાં ૧.૧૦ કરોડ રૂપિયા રોકડા, ૮૦ લાખ રૂપિયાનું ૧.૩ કિલો સોનું, ૧૦ લાખ રૂપિયાનું વિદેશી ચલણ અને ઘણા દસ્તાવેજો જપ્ત કરવામાં આવ્યા છે.
દૂન ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેડિકલ સાયન્સની પણ તપાસ કરવામાં આવશે
આ ઉપરાંત, હરક સિંહ રાવતના અંગત સચિવ બિરેન્દ્ર કંધારી, નજીકના સહયોગી નરેન્દ્ર વાલિયા અને લક્ષ્મી રાણાના નિવાસસ્થાનોની પણ તપાસ કરવામાં આવી હતી. લક્ષ્મી રાણાના પેટ્રોલ પંપ અને અન્ય મિલકતો પર પણ દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા. આ સમયગાળા દરમિયાન, ED એ અનેક બેંક લોકર, ડિજિટલ ઉપકરણો અને સ્થાવર મિલકતો સંબંધિત દસ્તાવેજો જપ્ત કર્યા. સહસપુરમાં જોડાયેલી જમીન પર બનેલ દૂન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેડિકલ સાયન્સ પણ તપાસ હેઠળ છે. આ સંસ્થા શ્રીમતી પૂર્ણા દેવી મેમોરિયલ ટ્રસ્ટ હેઠળ ચાલે છે અને તેનું સંચાલન હરક સિંહ રાવતના પુત્ર તુષિત રાવત દ્વારા કરવામાં આવે છે.
ED એ જાણવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે કે મની લોન્ડરિંગ દ્વારા કમાયેલા પૈસાનો ઉપયોગ આ સંસ્થામાં થયો હતો કે નહીં. EDની આ કાર્યવાહીથી ઉત્તરાખંડના રાજકારણમાં હલચલ મચી ગઈ છે. ભાજપ અને કોંગ્રેસ વચ્ચે આરોપ-પ્રત્યારોપનો દોર શરૂ થઈ ગયો છે. વિપક્ષે આ કાર્યવાહીને ભ્રષ્ટાચાર વિરુદ્ધ એક કડક પગલું ગણાવ્યું છે, જ્યારે હરક સિંહ રાવતના સમર્થકો કહે છે કે તે રાજકીય બદલોથી પ્રેરિત છે.
