ભારતનો પ્રજાસત્તાક દિવસ, 26 જાન્યુઆરી, દેશના ઇતિહાસમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્નરૂપ છે (પ્રજાસત્તાક દિવસ 2025 મહત્વ). આ વર્ષે એટલે કે 2025 માં, ભારત તેનો 76મો પ્રજાસત્તાક દિવસ ઉજવશે. આ દિવસ દેશના બંધારણના અમલીકરણ અને ભારતને એક સાર્વભૌમ, લોકશાહી પ્રજાસત્તાક જાહેર કરવાની ઉજવણીનું પ્રતીક છે.
પ્રજાસત્તાક દિવસ નિમિત્તે, ફરજ માર્ગ પર પરેડ યોજવામાં આવે છે, ધ્વજવંદન થાય છે અને વિવિધ રાજ્યોના ટેબ્લો કાઢવામાં આવે છે. આ જોઈને દરેકના હૃદયમાં દેશભક્તિ જાગવા લાગે છે. દરેક વ્યક્તિનું હૃદય પોતાના દેશ પ્રત્યે પ્રેમ અને આદરથી ભરેલું છે. ફરજના માર્ગ પરનું આ દ્રશ્ય જોવા જેવું છે. એટલા માટે 26 જાન્યુઆરી ભારતીયો માટે ખૂબ જ ખાસ દિવસ છે.
જેમ તમે બધા જાણતા હશો, ભારતનું બંધારણ 26 નવેમ્બર 1949 ના રોજ તૈયાર થઈ ગયું હતું, પરંતુ પછી તેને લાગુ કરવા માટે 26 જાન્યુઆરી શા માટે પસંદ કરવામાં આવી? ચાલો જાણીએ આ તારીખ (પ્રજાસત્તાક દિવસનો ઇતિહાસ) પાછળની વાર્તા.
૨૬ જાન્યુઆરીનું ઐતિહાસિક મહત્વ
૧૯૩૦નો પૂર્ણ સ્વરાજ દિવસ – ૨૬ જાન્યુઆરી, ૧૯૩૦ ના રોજ, ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસે પૂર્ણ સ્વરાજની ઘોષણા કરી. આ દિવસને સમગ્ર દેશમાં સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવ્યો.
બંધારણ સભા- ભારતની સ્વતંત્રતા પછી, બંધારણ સભાએ દેશના બંધારણનો મુસદ્દો તૈયાર કરવાનું કામ શરૂ કર્યું. બંધારણ 26 નવેમ્બર, 1949 ના રોજ અપનાવવામાં આવ્યું હતું અને 26 જાન્યુઆરી, 1950 ના રોજ અમલમાં આવ્યું હતું.
પ્રતીકાત્મક મહત્વ- 26 જાન્યુઆરીના રોજ બંધારણ જાહેર કરીને, ભારતે બ્રિટિશ શાસનથી સ્વતંત્રતા માટેનો સંઘર્ષ પૂર્ણ કર્યો અને એક નવા યુગની શરૂઆત કરી. આ દિવસ પસંદ કરીને, દેશે 1930 ના પૂર્ણ સ્વરાજ દિવસને પણ યાદ કર્યો.
ગણતંત્ર દિવસનું મહત્વ
- લોકશાહીની ઉજવણી- પ્રજાસત્તાક દિવસ ભારતના લોકશાહી મૂલ્યોની ઉજવણી કરે છે. આ દિવસ આપણને યાદ અપાવે છે કે આપણે બધા સમાન છીએ અને દેશના શાસનમાં આપણી ભાગીદારી છે.
- રાષ્ટ્રીય એકતા- આ દિવસ દેશની વિવિધ જાતિઓ, ધર્મો અને સંસ્કૃતિઓને એક થવાની તક પૂરી પાડે છે.
- બંધારણનું મહત્વ – પ્રજાસત્તાક દિવસ આપણને આપણા બંધારણના મહત્વની યાદ અપાવે છે, જે આપણા અધિકારો અને ફરજોને વ્યાખ્યાયિત કરે છે.
પ્રજાસત્તાક દિવસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે
ફરજના માર્ગ પર પરેડ – પ્રજાસત્તાક દિવસે ફરજના માર્ગ પર એક ભવ્ય પરેડનું આયોજન કરવામાં આવે છે, જેમાં સશસ્ત્ર દળો, વિવિધ રાજ્યોના ટેબ્લો અને સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનો સમાવેશ થાય છે.
રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવો – આ દિવસે ફરજ માર્ગ પર રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવવામાં આવે છે અને 21 તોપોની સલામી આપવામાં આવે છે.
સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો – દેશભરમાં વિવિધ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમોનું આયોજન કરવામાં આવે છે.