ભારતની નૌકાદળ, ભૂમિસેના અને વાયુસેના દરેક મોરચે પ્રગતિ કરી રહી છે. ભારત સબમરીનના રૂપમાં પોતાની સેનામાં તાકાત વધારી રહ્યું છે. ગ્લોબલ ફાયર પાવર અનુસાર, ભારત પાસે હાલમાં કુલ 18 સબમરીન છે. સબમરીનની સંખ્યાની દ્રષ્ટિએ, ભારત વિશ્વમાં 8મા ક્રમે છે. ભારત પાસે હાલમાં બે પરમાણુ સબમરીન છે. એક INS અરિહંત અને બીજું INS અરિઘાટ. આ બંને સબમરીન ખૂબ જ શક્તિશાળી છે અને લાંબા અંતર સુધી દુશ્મન પર હુમલો કરવા માટે જાણીતી છે. આ ક્રમમાં, ચાલો તમને જણાવીએ કે ભારત પાસે કેટલી સ્વદેશી સબમરીન છે અને કેટલી વિદેશો પાસેથી ખરીદવામાં આવી છે.
ભારતીય સબમરીન
અત્યાર સુધીમાં ભારતમાં ત્રણ સંપૂર્ણપણે પરમાણુ સબમરીન બનાવવામાં આવી છે. પહેલું INS અરિહંત, INS અરિઘાટ અને ત્રીજું S-3 છે. આમાંથી, INS અરિહંત ભારતમાં સંપૂર્ણપણે બનેલું પ્રથમ જહાજ હતું. વર્ષ 2009 માં પ્રથમ વખત, તત્કાલીન વડા પ્રધાન મનમોહન સિંહના પત્નીએ કારગિલ દિવસ નિમિત્તે INS અરિહંત લોન્ચ કર્યું હતું. આ પછી, વર્ષ 2016 માં, તેને ભારતીય નૌકાદળમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું. બીજું INS અરિઘાટ છે જે 2017 માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ તેને 2024 માં નૌકાદળમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું હતું.
ત્રીજી ભારતીય સબમરીન S-4 છે જે નવેમ્બર 2021 માં લોન્ચ કરવામાં આવી હતી. તેમાં 3500 કિલોમીટરની રેન્જ ધરાવતી આઠ મધ્યમ શ્રેણીની બેલિસ્ટિક મિસાઇલો છે. તે 700 કિલોમીટર સુધીના લક્ષ્યોને નિશાન બનાવી શકે છે. જોકે, તેનું પરીક્ષણ હજુ પણ ચાલુ છે.
અન્ય દેશોના સહયોગથી બનેલી સબમરીન
અન્ય દેશોના સહયોગથી બનેલી સબમરીનની સંખ્યા 17 છે. હકીકતમાં, ઘણી વખત સબમરીન માટેની ટેકનોલોજી ભારતમાં ખરીદવામાં આવે છે અને તેના ભાગો ભારતમાં જ એસેમ્બલ કરવામાં આવે છે. કેટલીક સબમરીન અન્ય દેશો દ્વારા પણ પહોંચાડવામાં આવે છે.
આમાંથી પહેલો કલવરી વર્ગ છે જેને સ્કોર્પિયન વર્ગ પણ કહેવામાં આવે છે, તેમાં છ સબમરીન છે. આમાં INS કલવરી (S21), INS ખંડેરી (S22), INS કરંજ (S23), INS વેલા (S24), અને INS વાગશીર (S26)નો સમાવેશ થાય છે, જે ફ્રાન્સના સહયોગથી બનાવવામાં આવ્યા છે.
બીજો શિશુમાર વર્ગ (ટાઈપ 209 સબમરીન) છે જેમાં ચાર સબમરીનનો સમાવેશ થાય છે. પ્રથમ INS શિશુમાર (S44), INS શંખકુશ (S45), INS શાલ્કી (S46), INS શંકુલ (S47) છે. આની રચના પશ્ચિમ જર્મનીના સહયોગથી કરવામાં આવી હતી.
ત્રીજો વર્ગ સિંધુઘોષ વર્ગ છે જે એક કિલો વર્ગ છે. તેમાં INS સિંધુઘોષ (S55), INS સિંધુરાજ (S57), INS સિંધુરત્ન (S59), INS સિંધુકેસરી (S60), INS સિંધુકીર્તિ (S61), INS સિંધુવિજય (S62) અને INS સિંધુરાષ્ટ્ર (S65) નામની સાત સબમરીનનો સમાવેશ થાય છે. આ ત્રણેય વર્ગની સબમરીન ડીઝલ-ઇલેક્ટ્રિક છે. તે રશિયાના સહયોગથી બનાવવામાં આવ્યું છે.
