યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના નેતૃત્વ હેઠળ વોશિંગ્ટનની નવી નીતિઓએ સમગ્ર યુરોપમાં હલચલ મચાવી દીધી છે. આ જ કારણ છે કે શનિવારે બે ટોચના યુરોપિયન નેતાઓએ પોતાનું વલણ કડક બનાવ્યું અને ટ્રમ્પના બીજા કાર્યકાળમાં લાગુ કરવામાં આવી રહેલી નીતિઓની ખુલ્લેઆમ ટીકા કરી. યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકીએ તો ‘યુરોપના સશસ્ત્ર દળો’ ની રચના માટે પણ હાકલ કરી છે. જર્મન ચાન્સેલર ઓલાફ સ્કોલ્ઝે જર્મન જમણેરી નેતા સાથે મુલાકાત કર્યા બાદ યુએસ ઉપરાષ્ટ્રપતિ જેડી વાન્સની તેમની ચૂંટણીમાં દખલગીરી કરવા બદલ નિંદા કરી.
ટ્રમ્પના નિર્ણયોનો પડઘો યુરોપ સુધી સંભળાઈ રહ્યો છે
મ્યુનિક સુરક્ષા પરિષદના બીજા દિવસે ઝેલેન્સકી અને સ્કોલ્ઝના ઉગ્ર ભાષણો ટ્રમ્પના નિર્ણયોના પરિણામોને પ્રતિબિંબિત કરે છે. ટ્રમ્પના નિર્ણયોનો પડઘો અમેરિકા તેમજ યુરોપમાં પણ સંભળાઈ રહ્યો છે. રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધનો અંત લાવવાની તેમની ઇચ્છા યુરોપિયન નેતાઓને રસ લેવા લાગી છે. વધુ શક્તિશાળી અને મજબૂત યુરોપની પોતાની ઇચ્છાને આગળ ધપાવતા, ઝેલેન્સકીએ કહ્યું કે આક્રમણકારી રશિયન દળો સામે યુક્રેનની ત્રણ વર્ષની લડાઈએ સાબિત કર્યું છે કે યુરોપિયન સૈન્યની રચના માટે એક આધાર હતો, જે ખંડના કેટલાક નેતાઓમાં લાંબા સમયથી ચર્ચાઈ રહ્યો છે.
ઝેલેન્સકી યુરોપને સતત ચેતવણી આપી રહ્યા છે
ટ્રમ્પની નીતિઓથી નિરાશ દેખાતા ઝેલેન્સકીએ કહ્યું, ‘મને ખરેખર લાગે છે કે યુરોપમાં સશસ્ત્ર દળ બનાવવાનો સમય આવી ગયો છે.’ જોકે, યુરોપિયન નેતાઓને ઝેલેન્સકીનો વિચાર ગમશે કે નહીં તે ચોક્કસ કહી શકાય નહીં. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઝેલેન્સકીએ વારંવાર EU પાસેથી વધુ લશ્કરી અને આર્થિક સહાય માંગી છે અને ચેતવણી આપી છે કે બાકીનું યુરોપ પણ રશિયાની વિસ્તરણવાદી મહત્વાકાંક્ષાઓ માટે સંવેદનશીલ બની શકે છે.
ઝેલેન્સકીએ ટ્રમ્પ-પુતિન વાટાઘાટો પર પણ વાત કરી
ઝેલેન્સકીએ આ અઠવાડિયે ટ્રમ્પ અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન વચ્ચે થયેલી ફોન વાતચીતનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો. હકીકતમાં, રશિયન રાષ્ટ્રપતિ સાથે વાત કર્યા પછી, ટ્રમ્પે કહ્યું કે તેઓ અને પુતિન ટૂંક સમયમાં યુક્રેન પર શાંતિ કરાર પર ચર્ચા કરવા માટે મળશે. ટ્રમ્પે બાદમાં ઝેલેન્સકીને કહ્યું કે તેમણે યુદ્ધનો અંત લાવવા માટે વાટાઘાટોમાં પણ જોડાવું જોઈએ, પરંતુ યુક્રેનિયન નેતાએ આગ્રહ કર્યો કે યુરોપને પણ વાટાઘાટોમાં સામેલ કરવું જોઈએ. ઝેલેન્સકીએ કહ્યું, ‘યુક્રેન ક્યારેય અમારી ભાગીદારી વિના અમારી પીઠ પાછળ કરવામાં આવેલા સોદા સ્વીકારશે નહીં, અને આ જ નિયમ સમગ્ર યુરોપમાં લાગુ થવો જોઈએ.’
સ્કોલ્ઝે જેડી વાન્સના નિવેદનો પર નિશાન સાધ્યું
અગાઉ, જર્મન ચાન્સેલર ઓલાફ સ્કોલ્ઝે કહ્યું હતું કે તેઓ “યુક્રેનની સાર્વભૌમ સ્વતંત્રતા જાળવવા” માટે યુએસ સાથેની સહિયારી પ્રતિબદ્ધતાથી “ખુશ” છે. તેમણે કહ્યું કે તેઓ ટ્રમ્પ સાથે પણ સંમત છે કે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધનો અંત આવવો જ જોઇએ. જોકે, સ્કોલ્ઝે વોશિંગ્ટનના નવા રાજકીય પગલા પર પણ નિશાન સાધ્યું. તેમણે અતિ-જમણેરી વિરુદ્ધ પોતાના કડક વલણને પુનરાવર્તિત કરતા કહ્યું કે તેમનો દેશ “આપણા લોકશાહીમાં દખલ કરનારાઓને” સ્વીકારશે નહીં. તેઓ યુએસ વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ જેડી વાન્સની ટિપ્પણીનો ઉલ્લેખ કરી રહ્યા હતા, જેમણે યુરોપિયન નેતાઓના લોકશાહી પ્રત્યેના અભિગમ પર ટીકા કરી હતી.
