શારદીય નવરાત્રીનો છઠ્ઠો દિવસ મા કાત્યાયની, મા દુર્ગાની છઠ્ઠી શક્તિને સમર્પિત છે. કાત્યાયન ઋષિની પુત્રી હોવાને કારણે તેનું નામ કાત્યાયની પડ્યું. માતા કાત્યાયનીની પૂજા કરવાથી લગ્ન સંબંધિત સમસ્યાઓ દૂર થાય છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે તેમની કૃપાથી યોગ્ય વર અને લગ્નમાં આવતા તમામ અવરોધો દૂર થાય છે. તે બ્રજ મંડળની પ્રમુખ દેવી છે. માતા કાત્યાયની સફળતા અને કીર્તિનું પ્રતિક છે. ભગવાન કૃષ્ણને મેળવવા માટે, બ્રજની ગોપીઓએ કાલિંદી નદીના કિનારે તેમની પૂજા કરી. તે બ્રજ મંડળના પ્રમુખ દેવતા તરીકે પૂજનીય છે.
માતાનું સ્વરૂપ દિવ્ય છે
તેમનું સ્વરૂપ ખૂબ જ ભવ્ય અને દિવ્ય છે. તેમનો રંગ સોના જેવો તેજસ્વી અને ફોસ્ફોરેસન્ટ છે. સિંહ પર સવાર દેવી માતાને ચાર હાથ છે, તેમના ડાબા હાથમાં કમળ, તલવાર છે અને જમણા હાથમાં સ્વસ્તિકનું પ્રતીક છે અને આશીર્વાદનું ચિહ્ન છે.
પૂજાનું મહત્વ
દેવી કાત્યાયનીની પૂજા ચોક્કસ ફળ આપે છે, એવું માનવામાં આવે છે કે જે વ્યક્તિ દેવી કાત્યાયની પર પ્રસન્ન થાય છે તેને ધન, ધર્મ, કામ અને મોક્ષ મળે છે. દેવી ભાગવત પુરાણ અનુસાર, દેવીના આ સ્વરૂપની પૂજા કરવાથી શરીર તેજોમય બને છે. તેમની પૂજા કરવાથી પારિવારિક જીવન સુખી રહે છે અને સાધકના રોગો, શોક, કષ્ટ અને ભય વગેરેનો સંપૂર્ણ નાશ થાય છે. શત્રુઓ પર વિજય મેળવવા માટે પણ માતા કાત્યાયનીની પૂજા કરવામાં આવે છે તે પોતે નકારાત્મક શક્તિઓનો નાશ કરનારી દેવી છે.
પૂજાવિધિ
નવરાત્રિ પર્વના છઠ્ઠા દિવસે સૌપ્રથમ સ્નાન અને ધ્યાન કર્યા બાદ શુભ રંગના વસ્ત્રો પહેરીને કલશની પૂજા કરો અને ત્યારબાદ મા દુર્ગાના સ્વરૂપ માતા કાત્યાયનીની પૂજા કરો. પૂજા શરૂ કરતા પહેલા માતાનું સ્મરણ કરો અને હાથમાં ફૂલ લઈને સંકલ્પ લો. આ પછી તે ફૂલ માતાને અર્પણ કરો. ત્યારબાદ કુમકુમ, અક્ષત, ફૂલ વગેરે અને સોળ શણગાર દેવી માતાને અર્પણ કરો. તે પછી ભોજન અર્પણ કરો. ત્યારબાદ જળ અર્પણ કરો અને ઘીનો દીવો કરો.
માતા કાત્યાયનીની પ્રિય ભોગ
મા કાત્યાયનીને મધ ખૂબ પ્રિય છે, તેથી પૂજા દરમિયાન મા કાત્યાયનીને મધ ચઢાવો.
માતા કાત્યાયનીનું પ્રિય ફૂલ અને રંગ
આ દેવીને પીળા અને લાલ રંગો ખૂબ જ પ્રિય છે. આ કારણથી પૂજા દરમિયાન તમારે મા કાત્યાયનીને લાલ અને પીળા ગુલાબ અર્પણ કરવા જોઈએ, તેનાથી મા કાત્યાયની તમારાથી પ્રસન્ન થશે.
પૂજા મંત્ર
1.या देवी सर्वभूतेषु माँ कात्यायनी रूपेण संस्थिता।
नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमस्तस्यै नमो नम:।।
2.चंद्र हासोज्जवलकरा शार्दूलवर वाहना|
कात्यायनी शुभंदद्या देवी दानवघातिनि||
