રક્ષાબંધન એટલે ઉત્સાહ, આનંદ અને ખુશી, ભેટ આપવી અને મેળવવી, કપડાં પહેરવા, ખાવું-પીવું અને ઘરે પરિવાર સાથે મોજ કરવી. કોઈપણ તહેવાર પર ખાણી-પીણીની વાત આવે ત્યારે મન અલગ-અલગ પ્રકારની વાનગીઓને લઈને ઉત્સાહિત થઈ જાય છે.
અદ્ભુત શાહી મેવા ખીર
સામગ્રી
2 લિટર તાજું દૂધ, 2 મુઠ્ઠી બાસમતી ચોખા, એક વાટકી બદામ, પિસ્તા અને કાજુ, 4 ચમચી ખાંડ, અડધી ચમચી પીસી એલચી અને 3-4 સેર કેસર.
પદ્ધતિ
સૌથી પહેલા ચોખાને ધોઈને ખીર બનાવવાના 1-2 કલાક પહેલા પાણીમાં પલાળી રાખો. હવે એક જાડા તળિયાવાળા વાસણમાં દૂધ લો અને તેને 4-5 મિનિટ ઉકળે ત્યાં સુધી પકાવો. ચોખામાંથી બધુ જ પાણી કાઢી લો અને તેને દૂધમાં ઉમેરો. વચ્ચે વચ્ચે હલાવતા રહો.
ચોખા રાંધ્યા પછી તેમાં ખાંડ ઉમેરો અને ખાંડ ઓગળે ત્યાં સુધી દૂધને સતત હલાવતા રહો. વચ્ચે છોડશો નહીં. જ્યારે ખીર બરાબર ઘટ્ટ થઈ જાય ત્યારે તેમાં ડ્રાયફ્રુટના ટુકડા અને એલચી ઉમેરો.
હવે એક અલગ વાસણમાં થોડું ગરમ દૂધ લો, તેમાં કેસર ઉમેરો, તેને ચૂસી લો અને ઉકળતી ખીરમાં ઉમેરો. 5-10 મિનિટ માટે સારી રીતે ઉકાળો અને પછી આગ બંધ કરો. તૈયાર કરેલી શાહી મેવા ખીર જાતે ખાઓ અને બીજાને પણ ખવડાવો.
ટેસ્ટી શાહી કેસર ભાત
સામગ્રી
1 વાટકી બાસમતી ચોખા, દોઢ વાડકી ખાંડ, અડધી ચમચી ઈલાયચી પાવડર, 5-7 કેસર, મીઠો પીળો રંગ, એક ચપટી અથવા અડધી ચમચી હળદર, 1 ચમચી ઘી, 2-3 લવિંગ, સમારેલા ડ્રાયફ્રૂટ્સ, રખડુ વાટકી, 15-20 કિસમિસ (હુફાળા પાણીમાં પલાળી).
પદ્ધતિ
ચોખાને બનાવતા પહેલા એક કલાક માટે પીગળી રાખો. હવે એક મોટા બરણીમાં પાણી ઉકાળો. તેમાં હળદર ઉમેરો અને ચોખાને પકાવો અને તેને થાળીમાં ઠંડુ થવા માટે રાખો. બીજી તરફ એકથી દોઢ તારીની ચાસણી તૈયાર કરો. તેમાં રાંધેલા ભાત નાખી થોડી વાર હલાવતા રહો.
હવે તેમાં એલચી અને મીઠો કલર ઉમેરો. એક કડાઈ અથવા લાડુમાં ઘી અલગથી ગરમ કરો, તેમાં લવિંગ ઉમેરો અને તેને ચોખા પર છાંટો. તેમાં સમારેલા સૂકા ફળો અને પલાળેલા કિસમિસ પણ ઉમેરો અને તેને સારી રીતે મિક્સ કરો અને તમારી ઈચ્છા મુજબ સ્વાદિષ્ટ શાહી કેસર ચોખા ઠંડા કે ગરમ સર્વ કરો.
ચણાના લોટની બરફી
500 ગ્રામ જાડો ચણાનો લોટ, એક કપ દૂધ, એક નાની એલચી પાવડર, 4-5 કેસર, 2 ચમચી ઘી, 750 ગ્રામ ખાંડ.
પદ્ધતિ
ચણાના લોટને ચાળીને તેમાં ઘી નાખીને દૂધ સાથે સખત લોટ બાંધો. હવે જાડો કણક બનાવીને પુરી જેટલો મોટો રોલ વાળી લો. પકાવવાની નાની ભઠ્ઠી ગરમ કરો અને તેમાં જાડી રોટલી મૂકો. બંને બાજુથી ધીમી આંચ પર સારી રીતે પકાવો. તેના પર વધારે ડાઘ ન પડે તેનું ધ્યાન રાખો.
તેને બંને બાજુથી સીર કર્યા પછી, જ્યારે તે હજી પણ ગરમ હોય ત્યારે તેને તમારા હાથથી બારીક ભેળવી દો. થોડા સમય પછી તેનો બારીક પાવડર તૈયાર થઈ જશે. તેને ચાળણી દ્વારા મોટા છિદ્રો સાથે ગાળી લો. બાકીના મિશ્રણને મિક્સરમાં બારીક પીસી લો અને પછી ગાળી લો. એક કડાઈમાં થોડું ઘી ગરમ કરો અને તૈયાર મિશ્રણને ધીમી આંચ પર ત્યાં સુધી પકાવો જ્યાં સુધી તે ગુલાબી ન થાય અને સુગંધ ન આવે.
ખાંડમાં લગભગ 1 ગ્લાસ પાણી ઉમેરીને 3 તારની ચાસણી તૈયાર કરો. ચાસણીમાં એક ચમચી ઘી, ઈલાયચી, કેસર અને ચણાના લોટનો પાવડર ઉમેરીને બરાબર મિક્ષ કરી લો. એક પ્લેટમાં ઘી લગાવો અને મિશ્રણને પ્લેટમાં ફેલાવો. જ્યારે તે ઠંડુ થાય ત્યારે તેને બરફીના આકારમાં કાપી લો. સ્વાદિષ્ટ ચણાની બરફી સાથે તહેવારનો આનંદ માણો.