ઉત્તર પ્રદેશના પ્રયાગરાજમાં શ્રદ્ધાનો મહાન ઉત્સવ, મહાકુંભનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. અત્યાર સુધીમાં કરોડો શ્રદ્ધાળુઓ મહાકુંભમાં ડૂબકી લગાવી ચૂક્યા છે. એવો અંદાજ છે કે હવે કરોડો વધુ શ્રદ્ધાળુઓ આવશે. ગઈકાલે એટલે કે 29 જાન્યુઆરીએ મૌની અમાસનો દિવસ હતો.
મૌની અમાવસ્યાના અવસર પર મહાકુંભમાં એક ખૂબ જ મોટી દુર્ઘટના બની. અચાનક ભાગદોડ મચી ગઈ અને આ ભાગદોડમાં 30 લોકોનાં મોત થયા. હવે આ સમગ્ર ઘટનાની તપાસ માટે ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર દ્વારા એક ન્યાયિક પંચની રચના કરવામાં આવી છે. ચાલો તમને જણાવીએ. ન્યાયિક પંચ શું છે અને તે કેવી રીતે કાર્ય કરે છે?
જ્યુડિશિયલ કમિશન શું છે?
પ્રયાગરાજ મહાકુંભમાં થયેલી ભાગદોડમાં ઘણા લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા છે. હવે આ અકસ્માતની તપાસ ઉત્તર પ્રદેશ સરકાર દ્વારા રચાયેલા ન્યાયિક પંચ દ્વારા કરવામાં આવશે. વાસ્તવમાં, ન્યાયિક પંચ એ સરકાર દ્વારા રચાયેલી એક સરકારી સંસ્થા છે. ચોક્કસ પ્રકારના કેસોની તપાસ માટે ન્યાયિક પંચની રચના કરવામાં આવે છે. જ્યારે સરકારને કોઈ પણ ઘટના કે અકસ્માતની નિષ્પક્ષ અને સ્વતંત્ર રીતે તપાસ કરવાની જરૂર લાગે છે.
તેમાં કાનૂની નિષ્ણાતો અને વહીવટી ક્ષેત્રના નિષ્ણાતોની એક પેનલ છે. આમાં નિવૃત્ત ન્યાયાધીશો, નિવૃત્ત ભારતીય વહીવટી સેવા અધિકારીઓ (IAS) અને નિવૃત્ત ભારતીય પોલીસ સેવા અધિકારીઓ (IPS)નો સમાવેશ થાય છે. આવા અકસ્માતોમાં, આ કમિશન દ્વારા સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવે છે. મહાકુંભ દુર્ઘટનામાં રચાયેલ ન્યાયિક પંચ તપાસ બાદ ઉત્તર પ્રદેશ સરકારને પોતાનો અહેવાલ સુપરત કરશે.
ન્યાયિક પંચ કેવી રીતે કામ કરે છે?
ન્યાયિક પંચ શરૂઆતથી જ કોઈપણ ઘટના કે અકસ્માતની તપાસ કરે છે. અકસ્માતનું કારણ શોધે છે. જો વહીવટીતંત્ર કે અધિકારીઓ તરફથી કોઈ ભૂલ હોય. તેથી તેને તેના વિશે ખબર પડે છે. આમાં સાક્ષીઓને બોલાવવા અને અન્ય જે કોઈ પુરાવા છે તેનો સમાવેશ થાય છે. આમાં તેમની તપાસ કરવાનો પણ સમાવેશ થાય છે. તપાસ પૂર્ણ થયા પછી, કમિશન પોતાનો અહેવાલ તૈયાર કરે છે. જેમાં બધી માહિતી નોંધાયેલી છે. આ ઘટના પાછળનું કારણ શું હતું અને આ ઘટના માટે કોણ જવાબદાર છે? અને ભવિષ્યમાં આવી ઘટનાઓ કેવી રીતે ટાળી શકાય. આ બધી બાબતોનો ઉલ્લેખ રિપોર્ટમાં કરવામાં આવ્યો છે.
