માલવેર એટેક અને સ્કેમમાં વધારો થતાં લોકોના ઉપકરણોની સુરક્ષા ચિંતાનો વિષય બની ગઈ છે. આ સમસ્યાને દૂર કરવા અને લોકોને તેમના સ્માર્ટફોનને સુરક્ષિત રાખવામાં મદદ કરવા માટે, ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ (DoT) એ ઘણા મફત બોટ દૂર કરવાના સાધનો રજૂ કર્યા છે. આ અંગે લોકોને જાગૃત કરવા સરકાર એસએમએસ મેસેજ પણ મોકલી રહી છે.
શક્ય છે કે તાજેતરમાં જ તમને એક મેસેજ પણ મળ્યો હોય જેમાં લખ્યું છે ‘સાયબર સુરક્ષિત રહો! તમારા ઉપકરણને બોટનેટ ચેપ અને માલવેરથી બચાવવા માટે, CERT-In, ભારત સરકાર https://www.csk.gov.in – ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ પર ‘ફ્રી બોટ રિમૂવલ ટૂલ‘ ડાઉનલોડ કરવાની ભલામણ કરે છે. આ SMS લોકોની સુરક્ષા માટે એક રીમાઇન્ડર છે. પરંતુ, આ બોટનેટ ડિટેક્શન શું છે અને લોકો તેને ક્યાંથી એક્સેસ કરી શકે છે. આવો જાણીએ આ વિશે.
સાયબર સ્વચ્છતા કેન્દ્ર પોર્ટલ શું છે?
સરકારની જાહેરાત મુજબ, કોઈપણ વ્યક્તિ સાયબર સ્વચ્છતા કેન્દ્રના પોર્ટલ દ્વારા મફત માલવેર ડિટેક્શન ટૂલ્સનો ઉપયોગ કરી શકે છે. આ પોર્ટલ બોટનેટ ક્લીનિંગ અને માલવેર એનાલિસિસ સેન્ટર તરીકે પણ ઓળખાય છે. તે ઈન્ડિયન કોમ્પ્યુટર ઈમરજન્સી રિસ્પોન્સ ટીમ (CERT-In) ના સંચાલન હેઠળ ઈન્ટરનેટ સર્વિસ પ્રોવાઈડર્સ (ISPs) અને એન્ટીવાયરસ કંપનીઓ સાથે મળીને કામ કરે છે. તે લોકોને તેમના ઉપકરણોને સુરક્ષિત રાખવા માટે માહિતી અને સાધનો પ્રદાન કરે છે.
બોટનેટ ચેપ શું છે?
બોટનેટ એ સ્માર્ટફોન અથવા કમ્પ્યુટર જેવા ઉપકરણોનું નેટવર્ક છે જે ‘બોટ્સ‘ નામના માલવેરથી ચેપગ્રસ્ત છે. જલદી ઉપકરણ ચેપ લાગે છે અને બોટનેટનો એક ભાગ બની જાય છે. આ માલવેર હેકર્સને ચેપગ્રસ્ત કમ્પ્યુટર પર નિયંત્રણ આપે છે. ત્યારબાદ હેકર્સ આ ઉપકરણમાંથી કોઈપણ માહિતી ચોરી શકે છે.
તમારું ઉપકરણ આના જેવા બૉટો દ્વારા સંક્રમિત થઈ શકે છે:
- ઈ-મેલથી ચેપગ્રસ્ત જોડાણ ખોલો.
- વેબસાઈટ અથવા ઈ-મેઈલની ખતરનાક લિંક પર ક્લિક કરવું.
- અવિશ્વસનીય સ્ત્રોતમાંથી ફાઇલ ડાઉનલોડ કરવા પર.
- અસુરક્ષિત જાહેર WiFi નેટવર્કનો ઉપયોગ કરવો.
માલવેર અને બોટનેટને કેવી રીતે દૂર કરવું:
- સૌથી પહેલા CSKની વેબસાઈટ www.csk.gov.in/ પર જાઓ.
- અહીંથી સિક્યુરિટી ટૂલ્સ ટેબ પર ક્લિક કરો.
- એન્ટીવાયરસ કંપની પસંદ કરો જેના બૉટ દૂર કરવાના સાધનનો તમે ઉપયોગ કરવા માંગો છો.
- તે પછી ટૂલ ડાઉનલોડ કરવા માટે ડાઉનલોડ બટન પર ક્લિક કરો.
Android વપરાશકર્તાઓ: Google Play Store પર જાઓ અને ‘eScan CERT-IN Bot Removal’ ટૂલ શોધો અથવા C-DAC હૈદરાબાદ દ્વારા વિકસિત ‘M-Kavach 2’ ડાઉનલોડ કરો.
એપ ડાઉનલોડ થતાં જ તેને ચલાવો. આ એપ્લિકેશન્સ તમારા ઉપકરણને સ્કેન કરશે અને જો ચેપ લાગે તો તેને દૂર કરશે.