આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહેલા પાકિસ્તાન પર દેવાનો બોજ સતત વધી રહ્યો છે. આ દેશના દરેક નાગરિક પર લગભગ ત્રણ લાખ પાકિસ્તાની રૂપિયાનું દેવું છે. નાણા મંત્રાલયના રિપોર્ટ અનુસાર, પ્રતિ વ્યક્તિ સરેરાશ લોન 295,000 રૂપિયા સુધી પહોંચી ગઈ છે. દેશમાં સૈન્ય હોય કે કહેવાતી લોકશાહી સરકાર, દરેક વ્યક્તિ આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ પાસેથી લોન લઈને સંચાલન કરતી હતી.
આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહેલા પાકિસ્તાન પર દેવાનો બોજ સતત વધી રહ્યો છે. આ દેશના દરેક નાગરિક પર લગભગ ત્રણ લાખ પાકિસ્તાની રૂપિયાનું દેવું છે. નાણા મંત્રાલયના રિપોર્ટ અનુસાર વ્યક્તિ દીઠ સરેરાશ લોન 295,000 રૂપિયા સુધી પહોંચી ગઈ છે. દેશમાં સૈન્ય હોય કે કહેવાતી લોકશાહી સરકાર, દરેક વ્યક્તિ આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ પાસેથી લોન લઈને સંચાલન કરતી હતી.
દેશની સરકારી કંપનીઓમાં જંગી ખોટ અને ભ્રષ્ટાચારના કારણે વિકટ નાણાકીય પરિસ્થિતિ સર્જાઈ છે. હાલમાં દેશનું કુલ દેવું 8.36 ટ્રિલિયન રૂપિયા વધી ગયું છે.
આટલું દેવું આ વર્ષના અંત સુધીમાં થઈ જશે
2024માં કુલ દેવું 71.24 ટ્રિલિયન રૂપિયા હશે. ગયા વર્ષે પાકિસ્તાન પર આંતરરાષ્ટ્રીય દેવું 62.88 ટ્રિલિયન રૂપિયા હતું. જ્યારે પાકિસ્તાનનું ઘરેલું દેવું 8.35 ટ્રિલિયન રૂપિયા વધીને 47.160 ટ્રિલિયન રૂપિયા થઈ ગયું છે.
2024 અને 2026 વચ્ચે IMFને 5 બિલિયન યુએસ ડોલરનો ફાયનાન્સ ગેપ મળ્યો છે, એમ ઔરંગઝેબે પાકિસ્તાનની ફાઇનાન્સની સ્થાયી સમિતિને જણાવ્યું હતું. આ જ અહેવાલમાં એવો પણ દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે નાયબ નાણાપ્રધાન અલી પરવેઝ મલિકે આ પ્રશ્નને ટાળવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો કે શું સરકાર દેવાના પુનર્ગઠન પર વિચાર કરી રહી છે.
પાકિસ્તાન દેવું કેવી રીતે ચૂકવશે?
વધુમાં, અહેવાલમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે 2024 થી 2027 સુધીના 100 બિલિયન યુએસ ડોલરનું વિદેશી દેવું પાકિસ્તાન સેન્ટ્રલ બેંકની બેલેન્સ શીટ પરની જવાબદારીઓ અને દેશની ચાલુ ખાતાની ખાધને ધિરાણ કરવા માટેની કોઈપણ ચૂકવણીથી અલગ છે.
પાકિસ્તાન તેની બગડતી નાણાકીય સ્થિતિને કારણે રોલઓવર સુરક્ષિત કરીને અને તેના વિદેશી દેવાની પુનઃરચના કરીને આગામી ચુકવણીનો પ્રયાસ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે.