ગર્ભાવસ્થા ખૂબ જ સંવેદનશીલ સમય છે. આ સમય દરમિયાન, સ્ત્રીના શરીરમાં ઘણા હોર્મોનલ અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ સંબંધિત ફેરફારો થાય છે, જેના કારણે તે સરળતાથી ઘણા રોગોનો ભોગ બની શકે છે. આ ખતરનાક રોગોમાંથી એક મેલેરિયા છે. ભલે કોઈને પણ મેલેરિયા થઈ શકે છે, પરંતુ તે ગર્ભવતી સ્ત્રીઓ માટે ખૂબ જ ઘાતક સાબિત થઈ શકે છે. આ માતા અને બાળક બંને માટે ગંભીર હોઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ કે ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન મેલેરિયા કેટલો ખતરનાક હોઈ શકે છે અને તેનાથી બચવાના કયા રસ્તાઓ છે…
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન મેલેરિયા કેમ વધુ ખતરનાક છે?
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન, શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ થોડી નબળી પડી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, મેલેરિયા પરોપજીવી શરીરમાં સરળતાથી ફેલાઈ શકે છે. આનાથી ઘણી ખતરનાક બીમારીઓ થઈ શકે છે. ગર્ભપાતનું જોખમ પણ રહે છે.
ગર્ભાવસ્થામાં મેલેરિયાના જોખમો
- પ્રિટર્મ ડિલિવરી
- જન્મ સમયે ઓછું વજન
- ગર્ભપાત અથવા મૃત બાળકનો જન્મ
- માતામાં ગંભીર એનિમિયા
- પ્લેસેન્ટામાં ચેપ
- જો સમયસર સારવાર ન કરવામાં આવે તો મેલેરિયા જીવલેણ બની શકે છે.
સગર્ભા સ્ત્રીઓમાં મેલેરિયાના લક્ષણો
- વારંવાર તાવ આવવો
- ઠંડી અને ધ્રુજારી
- માથાનો દુખાવો
- ઉલટી કે ઉબકા
- થાક અને નબળાઈ
- શરીરનો દુખાવો
- ક્યારેક નિસ્તેજ ત્વચા એનિમિયાની નિશાની હોય છે.
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન મેલેરિયા કેવી રીતે અટકાવવો
૧. મચ્છરોથી બચો
સૂતી વખતે મચ્છરદાનીનો ઉપયોગ કરો. ઘરે મચ્છર ભગાડનાર પ્રવાહી અથવા ક્રીમનો ઉપયોગ કરો. આખી બાંયના કપડાં પહેરો અને સાંજે બહાર ન નીકળો. જો તમારે બહાર જવું પડે તો સાવધાન રહો.
2. ઘર સ્વચ્છ રાખો
કુલર, વાસણો અને ટાંકીઓ સાફ રાખો. તેમાં પાણી જમા થવા ન દો. કારણ કે આ મચ્છરોના ઉછેર સ્થળો છે. આ સ્થળોએ મચ્છરો વધુ પ્રજનન કરે છે અને ખતરનાક રોગોને જન્મ આપી શકે છે.
૩. ડૉક્ટરની સલાહ લો
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન નિયમિત ચેકઅપ કરાવો, મેલેરિયા નિવારક દવાઓ વિશે ડૉક્ટરને પૂછો. કેટલાક વિસ્તારોમાં નિવારક સારવાર જરૂરી છે, તેથી બેદરકાર ન બનો. જો તમને તાવ હોય, તો સ્વ-દવા ટાળો અને ફક્ત ડૉક્ટર પાસે જ તમારી તપાસ કરાવો.
૪. માતા અને બાળકનું રક્ષણ કરવામાં સમજદાર બનો
આરોગ્ય નિષ્ણાતોના મતે, મેલેરિયા કોઈ સામાન્ય તાવ નથી, ખાસ કરીને જ્યારે ગર્ભાવસ્થાની વાત આવે છે. નિવારણ સંપૂર્ણપણે શક્ય છે, ફક્ત થોડું ધ્યાન અને સાવધાની રાખવાની જરૂર છે. સમયસર નિવારણ અને સારવાર સાથે, માતા અને બાળક બંને સુરક્ષિત રહી શકે છે.
