સુપ્રીમ કોર્ટે જમ્મુ અને કાશ્મીરને રાજ્યનો દરજ્જો આપવાની માંગ કરતી અરજી પર વિચાર કરવા સંમતિ આપી છે. ગુરુવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં કરવામાં આવેલી અરજીમાં, બે મહિનામાં જમ્મુ અને કાશ્મીરને રાજ્યનો દરજ્જો પુનઃસ્થાપિત કરવાની માંગ કરતી અરજીની વહેલી સુનાવણીની માંગ કરવામાં આવી હતી. અરજદારોનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા વરિષ્ઠ વકીલ ગોપાલ શંકરનારાયણને ચીફ જસ્ટિસ ઓફ ઈન્ડિયા ધનંજય વાય ચંદ્રચુડ સમક્ષ આ મામલો ઉઠાવ્યો હતો અને તાત્કાલિક સુનાવણીની વિનંતી કરી હતી. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે આ પ્રક્રિયા શક્ય તેટલી વહેલી તકે થવી જોઈએ જેને મુખ્ય ન્યાયાધીશ વિચારણા કરવા સંમત થયા છે.
આ અરજી બંધારણના અનુચ્છેદ 370ના સંબંધમાં દાખલ કરવામાં આવી છે. ડિસેમ્બર 2023 માં, પાંચ જજોની બેન્ચે સર્વસંમતિથી જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જો આપતી કલમ 370 નાબૂદ કરવાના કેન્દ્ર સરકારના ઓગસ્ટ 2019ના નિર્ણયને સમર્થન આપ્યું હતું. CJI ચંદ્રચુડની આગેવાની હેઠળની બેંચે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું હતું કે કલમ 370 નાબૂદ કરવી એ જમ્મુ અને કાશ્મીરને ભારતમાં એકીકરણ કરવાની પ્રક્રિયા છે. કોર્ટે કહ્યું કે કલમ 370 નાબૂદ કરવાની રાષ્ટ્રપતિની સત્તા સંપૂર્ણપણે કાયદેસર છે અને કલમ 370 હંમેશા અસ્થાયી જોગવાઈ હતી. નિર્ણયમાં ચૂંટણી પંચને જમ્મુ અને કાશ્મીર વિધાનસભા માટે 30 સપ્ટેમ્બર, 2024 સુધીમાં ચૂંટણી કરાવવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો હતો અને કેન્દ્રને શક્ય તેટલી વહેલી તકે જમ્મુ અને કાશ્મીરને રાજ્યનો દરજ્જો આપવા જણાવ્યું હતું.
જો કે, સુપ્રીમ કોર્ટે જમ્મુ-કાશ્મીરને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં રૂપાંતરિત કરવું બંધારણીય રીતે યોગ્ય છે કે નહીં તે અંગે કોઈ નિર્ણય આપ્યો નથી. કેન્દ્રના અગાઉના નિવેદનોને ટાંકીને, પ્રોફેસર ઝહૂર અહેમદ ભટ અને ખુર્શીદ અહેમદ મલિકે અરજીમાં દલીલ કરી છે કે રાજ્યનો દરજ્જો પુનઃસ્થાપિત કરવામાં વિલંબ કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા આપવામાં આવેલી અગાઉની ખાતરીઓ વિરુદ્ધ છે અને ભારતના સંઘીય માળખાને નબળી પાડે છે. અરજી ભારપૂર્વક જણાવે છે કે તાજેતરની વિધાનસભાની ચૂંટણીની પ્રક્રિયા શાંતિપૂર્ણ હોવા છતાં, રાજ્યનો હોદ્દો પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે કોઈ નક્કર પગલાં લેવામાં આવ્યાં નથી.
તાજેતરમાં યોજાયેલી ચૂંટણીમાં નેશનલ કોન્ફરન્સ (NC) એ 90 સભ્યોની વિધાનસભામાં 42 બેઠકો જીતીને જીત મેળવી હતી. આ પછી ઓમર અબ્દુલ્લાએ બુધવારે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના મુખ્યમંત્રી તરીકે શપથ લીધા. એનસીની ચૂંટણીમાં જીત બાદ પાર્ટી પ્રમુખ ફારૂક અબ્દુલ્લાએ ગયા અઠવાડિયે જમ્મુ અને કાશ્મીરમાં એકતા પર ભાર મૂક્યો હતો. તેમણે જમ્મુ અને કાશ્મીર માટે રાજ્યનો દરજ્જો પુનઃસ્થાપિત કરવા માટે પક્ષની પ્રતિબદ્ધતાનો પણ પુનરોચ્ચાર કર્યો હતો.
